کد خبر: 9979 | صفحه ۱۱ | ایران و جهان | تاریخ: 10 خرداد 1402
«ابتکار» تازهترین تحولات توافق هستهای را بررسی میکند
چند نشانه برای احیای برجام
گروه سیاسی - منابع آگاه خبر دادهاند که در جریان گفتوگوها و تعاملات میان سازمان انرژی اتمی کشورمان و آژانس بین المللی انرژی اتمی دو توفیق جدید دیپلماتیک بدست آمده است. در نتیجه مذاکرات فنی صورت گرفته، پرونده یکی از مکانهای ادعایی مطروحه آژانس (موسوم به آباده) بسته شده است. همچنین ماجرای ادعاهای مطرح شده از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی در خصوص تولید اورانیوم با غنای ۸۳.۷ در سایت فردو نیز با توضیحات سازمان انرژی اتمی پایان یافته است.
همچنین وزیر خارجه کشورمان از ارتباط مستقیم ایران با اتحادیه اروپا و ارتباط با آمریکا از طریق واسطهها درخصوص موضوع هستهای خبر داد. حسین امیرعبداللهیان همچنین در گفتوگو با روزنامه فرانسوی «فیگارو» تاکید کرد که نردیکی روابط ایران و عربستان تنها یک توافق تاکتیکی نیست. وی گفت که ایران در زمینه گسترش روابط تجاری و اقتصادی با سعودیها توافق کرده است.
حسین امیرعبداللهیان در بخش دیگری خاطرنشان کرد که برای توقف جنگ در یمن و انجام گفتوگو با تمام طرفهای این کشور در ارتباط هستیم. وزیر امور خارجه کشورمان همچنین گفت که روند دیپلماتیک و مذاکره با اتحادیه اروپا درخصوص موضوع هستهای تداوم دارد.
امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد که من با جوزپ بورل و همکارم علی باقری با انریکه مورا در زمینه موضوع هسته ای در ارتباط هستیم. وی گفت که تبادل پیامها میان تهران و واشنگتن از طریق واسطههای منطقهای و حتی اروپایی ادامه دارد.
گزارش گروسی به اعضای شورای حکام
صحبتهای امیرعبداللهیان در حالی صورت گرفت که مدیرکل آژانس در تازهترین گزارش خود درباره ایران آخرین تحولات پادمانی و برجامی ایران را بررسی کرده است. این گزارش قرار بوده در اختیار 35 عضو شورای حکام قرار گرفته و هفته آینده نیز در نشست آتی این شورا در دستور کار قرار بگیرد. به گفته منابع مطلع، همکاریهای ایران و آژانس در موضوعات پادمانی یکی از مهمترین موضوعات مورد بررسی در این گزارش است.
در همین رابطه لازم به ذکر است که در جریان پیشرفت مذاکرات ایران و آژانس پس از سفر سال گذشته رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ایران در جریان اجرای گام به گام توافقات صورت گرفته، پرونده یکی از ۳ مکان ادعایی آژانس موسوم به آباده بسته و این مساله به صورت مکتوب به تایید آژانس رسید.
همچنین بر اساس توافق صورت گرفته میان ایران و مسئولان آژانس تعدادی از دوربینهای برجامی مجددا نصب شده و کار خود را به صورت آفلاین دنبال میکنند و مسئولان آژانس دسترسی به آن نخواهند داشت.
سومین گام از پیشرفت مذاکرات ایران و آژانس حل و فصل ادعای مربوط به کشف ذرات اورانیوم با غنای ۸۳.۷ درصد بوده که طبق اعلام منابع آگاه در مذاکرات صورت گرفته میان دو طرف، مسئولان آژانس در این خصوص از توضیحات مقامهای کشورمان قانع شده و این را کتبا هم اعلام کردهاند.
براساس توافق ایران و آژانس در اسفندماه ایران به صورت داوطلبانه به آژانس اجازه داد تا چنانچه مقتضی باشد فعالیتهای راستیآزمایی و نظارت بیشتر را اجرا کند و مقرر شد روش اجرای آن در نشستهای فنی بین دو طرف مورد توافق قرار گیرد. به گزارش ایلنا، همچنین قرار شد تعاملات بین آژانس بینالمللی انرژی اتمی و ایران با روحیه همکاری و با رعایت کامل صلاحیتهای آژانس و حقوق و تعهدات جمهوری اسلامی ایران بر اساس موافقتنامههای جامع پادمانی صورت گرفته و در خصوص مسائل پادمانی باقیمانده مربوط به سه مکان، ایران آمادگی خود را برای ادامه همکاری و ارائه اطلاعات و دسترسی بیشتر به منظور رسیدگی به مسائل پادمانی باقیمانده اعلام کرد.
بر همین اساس پیشرفتهای ایجاد شده حاکی از گامهای مثبت دو طرف در راستای اجرای توافق اسفندماه بوده و انتظار میرود در صورت تمرکز دو طرف روی مسائل فنی و پرهیز از سیاسی کردن اقدامات صورت گرفته تعاملات مثبت ایجاد شده بتواند راه را برای گامهای بعدی اجرای توافق هموارتر کند.
احتمال آزادسازی پول های بلوکه شده ایران در کره جنوبی
گفته امیرعبداللیهان در خصوص تبادل پیام با آمریکایی و نیز انتشار گزارش مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در شرایطی است که برخی از رسانههای درخصوص بعضی از توافقات میان ایران و آمریکا خبر دادهاند. به طوری که به گزارش روزنامه کره اکونومیک دیلی، منابع آگاه دیپلماتیک و دولتی در سئول مدعی شدند که مقامات کره جنوبی و آمریکا در حال رایزنی در چارچوب یک کارگروه برای آزادسازی ۷ میلیارد دلار پول بلوکه شده ایران در بانکهای کره هستند.
افرادی که در جریان این رایزنیها بودهاند، گفتند که آزادسازی این پولها ذیل شرایطی سختگیرانه و تنها به منظور استفاده ایران از این مبالغ برای اموری مانند هزینههای عضویت سازمان ملل و خریداری واکسن کرونا انجام خواهد شد.
یک مقام دولتی سئول گفت که «اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، انتظار داریم که روابط خدشهدار شدهمان با ایران به طور چشمگیری بهبود پیدا کند.»
به گفته منابع مطلع، اگر رایزنیها برای آزادسازی این پولها موفقیتآمیز باشد، انتقال این مبالغ به شعب بانکهای ایران در کشورهای خاورمیانه و نه مستقیما به ایران، امکانپذیر خواهد بود تا بر گردش و نحوه استفاده از آن نظارت شود.
گفتنی است، پس از خروج آمریکا از توافق هستهای در سال ۲۰۱۸ در دوران دونالد ترامپ و بازگردانده شدن تحریمهای آمریکا علیه ایران و بلوکه شدن پولهای ایران در دو بانک تجاری کره به نامهای بانک ووری و بانک صنعتی کره به موجب این تحریمها، روابط میان تهران و سئول با دشواریهایی روبهرو شد. بدهی ۷ میلیارد دلاری کره در زمینه واردات نفتی، بیشترین مبلغ پولهای بلوکه شده ایران در بانکهای خارجی است.
ارتباط سفر سلطان عمان به پرونده هسته ای
علاوه بر این سفر هیثم بن طارق سلطان عمان به تهران نیز طی روزهای گذشته گمانهزنیها از نوعی گشایش در خصوص برجام را تقویت کرده است، به طوریکه روزنامه عمان دیلی در گزارشی درخصوص سفر هیثم بن طارق، پادشاه این کشور به تهران نوشت: سفر سلطان هیثم بن طارق به تهران روز گذشته به پایان رسید و همانطور که انتظار می رفت این سفر تاریخی موفقیت های گسترده ای در زمینه های مختلف به ویژه زمینه سیاسی به همراه داشت.
از جمله مسائل موفقیتآمیز در این سفر که به طور مستقیم اعلام شد مساله بازگشت روابط ایران و مصر است که ایران از آن استقبال کرد، این خبر برای منطقه بسیار مهم است زیرا مصر جایگاه ویژه ای در جهان عرب دارد.
موفقیت دیگر در این سفر که در مرحله آتی اعلام خواهد شد متعلق به موضوع هسته ای ایران است که علیرغم اینکه شرایط جهانی نیازمند به نتیجه رسیدن در این زمینه در سریع ترین وقت ممکن است اما مذاکرات هسته ای با مشکلات زیادی مواجه شده بود. مرحله آتی نیازمند انعطاف بیشتری از سوی ایران و جامعه بینالمللی به ویژه آمریکا است.
در این گزارش آمده است: اینها همان مسیرهایی هستند که دنیا از دیپلماسی عمان انتظار دارد و سلطان عمان آن را ترسیم و در پیش گرفته و همواره موفقیت های زیادی به ارمغان آورده است.
در ادامه این گزارش آمده است که در سطح روابط دوجانبه نیز این سفر بر تقویت همه مسیرهای سیاسی و اقتصادی و سرمایهگذاری تأکید داشت و دو طرف دو یادداشت تفاهم و دو توافقنامه جهت همکاری برای تقویت توسعه و سرمایهگذاری امضا کردند. همچنین برای تبادل اطلاعات نفتی و مطالعه مشترک پروژه میدان نفتی هنگام-بخا توافق حاصل شد.
مهم ترین نکته در این سفر رویکرد سران دو کشور برای کار جهت رسیدن به تدوین یک سند همکاری راهبردی بین دو کشور دوست و امضای آن است؛ مساله ای که همکاری مشترک و تبادل منافع را تقویت خواهد کرد.
در بخشی از این گزارش آمده است که در مرحله آتی تغییرات زیادی رخ خواهد داد به ویژه اینکه امضای توافق هسته ای جدید می تواند نقش تمدنی ایران در تعامل با کشورهای دنیا را احیا کند.