رهبر انقلاب با انتقاد از برخی افراد به علت خدشه کردن در مقوله امید و امیدواری و متهم کردن دیگران به بی‌اطلاعی از واقعیت‌ها گفتند: آنها می‌گویند شما از واقعیت‌ها خبر ندارید در حالی که واقعیت مورد نظر آنها همین مشکلات اقتصادی و معیشتی است که همه از آن خبر دارند و در رنج هستند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح روز یکشنبه در اجتماع پرشکوه، عظیم و پرشور مردم قدرشناس و وفادار در سی‌و‌چهارمین سالگرد رحلت امام خمینی(ره)، امام راحل را از سرآمدان تاریخ ایران خواندند و با تبیین ۳ تحول بزرگی که امام در سطح کشور، امت اسلامی و سطح جهان بوجود آورد، گفتند: «ایمان» و «امید» امام، عامل نرم‌افزاری و بوجودآورنده‌ی این تحولات عظیم تاریخی بود و هرکسی و هر مجموعه و جریانی که به «ایران، منافع ملی، بهبود اوضاع اقتصادی، پیشرفت کشور و عزت ملی» علاقه‌مند است، باید همه سعی خود را در تقویت «ایمان» و «امید» مردم و جامعه به کار گیرد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، امام بزرگوار را پرچم برافراشته رسالت‌های الهی در عصر جاهلیت‌های مسلح قرن‌های اخیر خواندند و با اشاره به نیاز همه مسئولان و مردم به خصوص جوانان به شناخت ابعاد این شخصیت عظیم، افزودند: امام نه فقط سرآمد روزگار ما بلکه از سرآمدان تاریخ ایران است که هیچکس و هیچ جریانی قادر به حذف او از حافظه تاریخ و یا تحریفِ «موثر، طولانی و ماندگار» او نخواهد بود؛ چرا که خورشید را نمی‌توان پشت ابر پنهان کرد.
ایشان با اشاره به ابعاد شگفت‌انگیز شخصیت امام در «دانش‌های دینی، ایمان و تقوا، استحکام شخصیت و قوت و اراده، قیام لله و سیاست‌ورزی انقلابی، و ایجاد تحول در نظام بشری»، افزودند: جمیع این ابعاد در هیچ‌یک از سرآمدان تاریخ ایران دیده نمی‌شود؛ به همین علت امامِ یگانه ما، همیشه زنده خواهد بود و چهره درخشان خود را با صدای رسا به همه معرفی خواهد کرد.
رهبر انقلاب در تبیین تحولات بی‌سابقه‌ای که امام در ایران، امت اسلامی و جهان ایجاد کرد، گفتند: امام با بوجودآوردن انقلاب اسلامی و پیروزی آن بدست مردم، ساخت سیاسی سلطنتی را به مردم سالاری، حکومتی دست‌نشانده و ذلیل را به نظامی مستقل و متکی بر عزت ملی، رژیمی ضد دین را به نظامی اسلامی، استبداد را به آزادی و بی‌هویتی را به هویت ملی تبدیل کرد و یک ملت چشم‌دوخته به دست اجانب را به نیروی معجزه‌آفرین «ما می‌توانیم» مجهز ساخت که برطرف‌کننده همه مشکلات حال و آینده خواهد بود.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در تشریح ابعاد تحول امام در سطح امت اسلامی، به ایجاد بیداری اسلامی، تحرک و آمادگی نسبی در امت اسلامی و تبدیل مسئله فلسطین به موضوع اول جهان اسلام اشاره کردند و گفتند: امام در کالبد افسرده ملت فلسطین جان دمید و اکنون روز جهانی قدس نه تنها در ایران بلکه در پایتخت کشورهای غیر اسلامی هم به صحنه حمایت از مظلومان فلسطینی تبدیل شده است.
خروج از انفعال در مقابل مادی‌گری و جلب توجه ملت‌ها به معنویت، محور اصلی تحول امام در سطح جهان بود که رهبر انقلاب با اشاره به آن، گفتند: آن شخصیت عظیم، رنگ معنوی را در دنیا احیا کرد که هجوم شدید مراکز سیاسی و رسانه‌ای سلطه‌گران به مسائل و موضوعات معنوی و تلاش مبتذل آن‌ها برای ترویج مادی‌گری، واکنشی در مقابل این تحول است.
سخنان رهبر انقلاب در جمع انبوه بی‌شمار مردم در حرم مطهر امام خمینی، با بررسی عوامل سخت‌افزاری و نرم‌افزاریِ کمک‌کننده به امام بزرگوار در روند تحول‌آفرینی‌های تاریخی ادامه یافت.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، صفحات کاغذ و نوارهای ضبط صوت را تنها عوامل سخت‌افزاری امام برای رساندن پیام‌ها و سخنان‌شان به مردم برشمردند و تأکید کردند: آنچه امام را به آن فعالیت‌های معجزه‌آسا قادر ساخت،‌ دو عامل مهم نرم‌افزاری یعنی «ایمان» و «امید» بود.
ایشان با اشاره به سخنان استاد شهید مطهری بعد از ملاقات با امام خمینی در پاریس، افزودند: مطهری که خود کوه ایمان بود، در امام چهار ایمان مشاهده کرد: ایمان «به هدف، به راه، به مردم و بالاتر از همه، ایمان به خدا».
رهبر انقلاب ایمان به خداوند را در مسیر امام یعنی مبارزه با دشمنان خدا، به معنای ایمان و اعتماد به وعده‌های الهی دانستند و با استناد به آیات متعدد قرآن مجید، افزودند: پروردگار وعده داده است که هرکس او را یاری کند، از نصرتش برخوردار شود؛ وعده داده که گام‌های مومنان را ثابت و مستحکم گرداند، مدافع مومنان باشد و حق و هرچیزی را که به نفع مردم است، ماندگار سازد و باطل را همچون کف روی آب، دچار زوال و نیستی کند.
ایشان با فاصله‌گذاری میان اسلامی که امام به آن مومن بود با اسلام سرمایه‌داری و اسلام التقاطی روشنفکرانِ بی‌اطلاع، افزودند: امام به اسلام کتاب و سنت همراه با اجتهاد متقن و فهم درست، ایمان داشت و برداشت‌های به اصطلاح روشنفکران مدعی اما بی‌خبر از اسلام را قاطعانه رد می‌کرد؛ همانطور که با اسلام افراد متحجر مخالف بود که با برداشتی سطحی احکام سیاسی،‌ حکومتی و اجتماعی اسلام را رد و بی‌مسئولیتی را ترویج می‌کنند.
رهبر انقلاب درباره بُعد دیگری از ایمان امام یعنی «ایمان به مردم»، گفتند: امام با درک عمیق آیات الهی، به انگیزه‌ها و عمل مردم از جمله به رای آن‌ها، اعتماد و اعتقاد عمیق قلبی داشت و در مقابل برخی اظهار نگرانی‌ها می‌گفت «من مردم را بهتر و بیشتر از شما می‌شناسم».
ایشان، وفاداری ملت به راه امام، بردباری و ایمان خانواده‌‌های شهدا، مجاهدات جوانان و اجتماعات عظیم مردم در بزرگداشت دین و مسائل دینی و انقلابی را نشان‌دهنده صحت و عمق شناخت امام از ملت دانستند و افزودند: تعبیر «جمهوری» در نام حکومت یعنی جمهوری اسلامی، ناشی از اعتماد و اعتقاد امام بزرگوار به مردم است.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در بیان نمونه‌ای از عمق تفکرِ مبنایی امام خمینی به جمهوریت، گفتند: امام(رض) همانگونه که در اواخر عمر تصریح کردند به اولین رئیس جمهور رای نداده بود، اما چون برای مردم اعتبار قائل بود، حکم همان رئیس جمهور را تنفیذ کرد.
رهبر انقلاب در تبیین «امید» به عنوان دومین عامل نرم‌افزاری در چندین دهه فعالیت تحول‌آفرین امام گفتند: «امید» عنصر دائم و موتور حرکت امام عظیم‌الشأن بود؛ به‌گونه‌ای که در دهه ۲۰ از قیام لله سخن می‌گفت، در دهه چهل عملا وارد میدان قیام شد و در دهه ۶۰، در دل طوفان‌های مهیب نظامی-امنیتی و سیاسی، خم به ابرو نیاورد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، امید دائم امام و پرهیز همیشگی ایشان از یأس را ناشی و متکی بر ایمان آن شخصیت جاودانه برشمردند و گفتند: امام همانگونه که خود می‌فرمود، هیچگاه دچار ناامیدی نشد و معتقد بود وقتی ملت چیزی بخواهد، حتما محقق می‌شود. ایشان با اشاره به تأثیر متقابل و فزاینده ایمان روشن و امید حقیقی بر یکدیگر، افزودند: امید با حرکت همراه است و با تنبلی نمی‌سازد و کسانیکه برای رسیدن به سرمنزل مقصود، به بی‌تحرکی و نشستن روی می‌آوردند در احادیث مذمت شده‌اند.
رهبر انقلاب پس از برشمردن ابعاد ایمان و امید امام، آحاد ملت بخصوص جوانان خوش‌روحیه و پُر تلاش کشور را به عمل به درس‌های امام بزرگوار برای پیمودن راه طولانی و انجام کارهای بزرگ پیشِ رو فراخواندند و گفتند: بدون تردید مهمترین درس و توصیه ایشان به ما، ادامه دادن راه او، نگهبانی از میراث او و دنبال کردن تحول سه گانه‌ای است که در سطح کشور، امت و جهان ایجاد کرد.
ایشان اقتضائات و ابزارهای لازم برای دنبال کردن راه و هدف امام را متفاوت از شیوه‌های ۴۰ سال قبل دانستند و در عین حال افزودند: البته جبهه‌بندی‌ها عوض نشده و امروز هم مانند دیروز، جبهه استکبار، جبهه صهیونیست‌ها و جبهه زورگویان متجاوز در مقابل ملت ایران صف کشیده‌اند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای افزودند: البته تفاوت جبهه‌بندی امروز با دیروز این است که ملت ایران قوی‌تر و آنها ضعیف‌تر شده‌اند.
رهبر انقلاب از فراموش کردن این جبهه‌بندی به دره‌ای خطرناک در مقابل ملت یاد کردند و با تأکید بر اینکه هر گاه این جبهه‌بندی را فراموش کردیم ضربه خوردیم، گفتند: تحول‌آفرینی‌های امام بزرگوار، دشمنان سرسخت، پر بغض و کینه، جنایتکار و متجاوزی دارد که ملت ایران برای مقابله با آنها باید به همان نرم‌افزار امام بزرگوار یعنی ایمان و امید مجهز باشد. 
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای خطاب به مردم، جوانان، نخبگان، هسته‌های انقلابی و مجموعه‌های سیاسی گفتند: هر کسی که دوستدار ایران و منافع ملی و بهبود اوضاع اقتصادی، و به دنبال اصلاح مشکلات رنج‌آور اقتصادی و معیشتی، و در پی جایگاه با عزت ایران در نظم جهانی پیشِ رو است، باید برای ترویج و زنده ماندن ایمان و امید در کشور تلاش کند. 
ایشان با اشاره به این واقعیت که بر خلاف خیال اشتباه برخی افراد، «دشمنی‌های استکبار و صهیونیسم جهانی با ملت ایران، بر اثر عقب‌نشینی‌های موضعی کمرنگ یا محو نمی‌شود» خاطرنشان کردند: در موارد متعددی عقب‌نشینی‌های ما موجب شد آنها جلو آمدند و بیشتر متعرّض شدند؛ چرا که هدف اصلی آنها بازگرداندن ایران به دوران قبل از انقلاب یعنی دوران وابستگی و بی‌هویتی است.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این زمینه افزودند: در برخی دولت‌های این چند دهه، افرادی معتقد به عقب‌نشینی و امتیاز دادن بودند اما در یکی از این دولت‌ها، همان کشوری که در مقابل آن عقب‌نشینی کرده بودیم، برای رئیس‌جمهور ما کیفرخواست صادر کرد و او را به دادگاه غیابی کشاند و یا در دولت دیگری که گویا متأسفانه به آمریکایی‌ها کمک هم شده بود، آنها ایران را محور شرارت نامیدند.
ایشان هدف اصلی تلاش دشمنان را «تضعیف ایمان مردم و خاموش کردن شعله امید در دل‌ها» برشمردند و گفتند: حفظ استقلال و عزت و منافع ملی، وابسته به حفظ ایمان و امید است و در این چند دهه، دستگاههای عنود و لجوج استکبار و دستگاههای امنیتی و سیاسی و مالی آنها هر کاری توانستند برای تضعیف ایمان و امید انجام دادند که در موارد معدودی هم پیشرفت کردند اما در اغلب موارد به توفیق الهی مغلوب و منکوب ملت ایران شدند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، آخرین حلقه از سلسله تلاش‌های دشمنان البته تا امروز را، اغتشاشات پاییز گذشته خواندند و در تبیین اجزای شکل‌دهنده آن گفتند: طراحی جامع این اغتشاشات در اتاق‌های فکر کشورهای غربی انجام، و اجرای آن با پشتیبانی مالی، تسلیحاتی و رسانه‌ای گسترده دستگاههای امنیتی غرب و پادویی عناصر خائن و مزدورانِ پشت‌کرده به وطن و عوامل سیاست‌های خصمانه علیه ایران همراه شد. البته ترکیبی از معدودی مغرض و تعداد بیشتری افراد غافل و احساساتی و کم‌عمق، و جمعی هم از اراذل و اوباش، پیاده نظام این حرکت در داخل کشور بودند.
رهبر انقلاب با برشمردن برخی اقدامات عمیقاً خصمانه غربی‌ها در این اغتشاشات همچون آموزش صریح ساخت بمب دستی در رسانه‌های خارجی، ترویج شعارهای تجزیه‌طلبانه و حرکات مسلحانه، عکس یادگاری گرفتن سیاستمداران ارشد برخی دولت‌های غربی با مزدوران بظاهر ایرانی و شکنجه و به شهادت رساندن دانشجو و طلبه و عناصر انتظامی و بسیجی به دست پیاده‌نظام دشمن گفتند: آنها فکر می‌کردند کار جمهوری اسلامی تمام شده و می‌توانند ملت ایران را به خدمت اهداف خود بگیرند اما احمق‌ها باز هم اشتباه کردند و باز هم ملت ایران را نشناختند.
ایشان هوشیاری مردم در بی‌اعتنایی به فراخوان‌های بدخواهان ایران و نقش‌آفرینی متعهدانه جوانان در خیابانها و دانشگاهها از جمله وظیفه‌شناسی بسیج دانشجویی و بسیج اقشار را باعث ناکامی دشمن خواندند و در عین حال تأکید کردند: نقشه دشمن باطل شد اما این هشدار به همه داده شد که نباید از کید دشمن غفلت کرد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در تبیین شگردهای جبهه مقابل برای ناامیدسازی جوانان، گفتند: سعی آنها این است که با به رخ کشیدن مشکلات معیشتی و تورم و گرانی، جوان ایرانی را ناامید کنند در حالی که اولاً همه این مشکلات قابل رفع است و به توفیق الهی برطرف خواهد شد. ثانیاً مشاهده مشکلات باید موجب افزایش انگیزه برای یافتن راههای رفع آنها و کمک به افرادی ‌شود که در میدان برای حل آنها تلاش می‌کنند. ثالثاً در کنار مشکلات، پدیده‌های امیدآفرینِ بسیار و پُرشماری در کشور وجود دارد که بدخواهان نمی‌خواهند این پدیده‌ها دیده شوند.
ایشان، پیشرفت‌های کشور در عرصه‌های علم و فناوری، زیرساخت‌های رو به رشد صنعتی و کشاورزی و حمل و نقل، تربیت نیروی انسانی، فعالیت‌های عمرانی در مناطق محروم و دوردست کشور، پیشرفت در سیاست بین‌المللی، عزت ملی و در اقتدار نظامی و دفاعی کشور را از جمله حقایق امیدبخش و نویددهنده آینده روشن خواندند و گفتند: دشمن می‌خواهد این حقایق از یاد برود و جوان ایرانی از آنها مطلع نشود.
رهبر انقلاب با انتقاد از برخی افراد به علت خدشه کردن در مقوله امید و امیدواری و متهم کردن دیگران به بی‌اطلاعی از واقعیت‌ها گفتند: آنها می‌گویند شما از واقعیت‌ها خبر ندارید در حالی که واقعیت مورد نظر آنها همین مشکلات اقتصادی و معیشتی است که همه از آن خبر دارند و در رنج هستند.
اقدام برخی‌ها در اشارات مکرر به وجود افراد بدون پایبندی به دین و انقلاب در لایه‌های اجتماعی، شگرد دیگری برای کشتن امید در دلها بود که رهبر انقلاب با اشاره به آن گفتند: این مسئله مخصوص امروز نیست و حتی در دهه ۶۰ هم که جبهه‌ها مملو از جوانان مؤمن بود، افرادی در تهران و شهرهای بزرگ نه تنها بی‌خیال و بی‌مسئولیت بودند بلکه کشور را هم مسخره می‌کردند که شرح حال‌ رزمندگان و روایت احساس دلتنگی آنها در زمان بازگشت به شهرهای بزرگ، به علت همین مسئله بود.
حضرت آیت‌الله خامنه‎ای گفتند: امروز هم افرادی هستند که به اسلام و انقلاب و حتی به تعهد ایرانی پایبند نیستند، اما اینها ملت ایران نیستند؛ همچنانکه در مدینه النبی هم عده‌ای بودند که قرآن از آنها به منافقین و یا مُرجِفون یعنی شایعه‌پراکنان و ترس و تردید پراکنان یاد می‌کند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، گسترش هزاران هسته مقاومت در مساجد و هیئت‌های سراسر کشور و برخاستن جوانان مدافع حرم و امنیت از آنها، وجود دانشجویان و طلبه‌های با بصیرت و استوار، فعالان سخت‌کوش جهاد تبیین و گروههای کمک مؤمنانه را نقاط امیدآفرین دیگری در حرکت پر افتخار ملت و جوانان با وجود انبوه لغزشگاهها دانستند و افزودند: فعالان حوزوی و دانشگاهی و صاحبان جایگاههای اجتماعی و مورد توجه مردم، با رفع شبهات و خنثی کردن شیوه‌های بدخواهان برای بدبین کردن جوانان به مسئولان و به حرکت سیاسی و اقتصادی کشور و همچنین بدبین کردن افراد به یکدیگر،  در تقویت ایمان و امید مردم تلاش کنند.
«بدبین کردن مردم به انتخابات» یکی دیگر از شیوه‌های یأس‌آفرینی دشمن بود که رهبر انقلاب با اشاره به آن گفتند: درباره انتخابات در آینده صحبت خواهم کرد اما انتخابات امسال انتخابات بسیار مهمی است که از هم اکنون دشمن توپخانه خود را برای تخریب آن فعال کرده، آن هم در حالیکه ۹ ماه با انتخابات فاصله داریم.
در ابتدای این مراسم حجت‌الاسلام سید حسن خمینی تولیت آستان مقدس امام راحل(ره)، با بیان اینکه انقلاب اسلامی مردمی‌ترین انقلاب جهان است، نظام «جمهوری اسلامی» را بزرگترین میراث حضرت امام(ره) دانست و  اتکا به آحاد مردم از طریق انتخابات‌، پیشبرد اهداف اسلامی از مسیر فقه پویا و تأمین عزت ملی در قالب استقلال سیاسی را از مهمترین ویژگی‌های نظام برشمرد.