شبکه سی‌ان‌ان در گزارشی درباره تعلیق رابرت مالی، نماینده پیشین آمریکا در امور ایران از سمت خود و تاثیر احتمالی آن بر مذاکرات  وین نوشت: کنار گذاشته شدن رابرت مالی باعث شده است سوالاتی درباره آینده توافق هسته‌ای مطرح شود که مدت‌هاست با وقفه روبه‌روست. این توافق در موقعیت کنونی، با توجه به پیشرفت ایران در زمینه غنی‌سازی اورانیوم، همچنین آماده شدن آمریکا و ایران برای انتخابات مهم سال بعد، اهمیت بیشتری یافته است.
در ادامه این مطلب، با اشاره به این که مالی یکی از طراحان توافق هسته‌ای میان ایران و دولت باراک اوباما بود، آمده است: منتقدان رابرت مالی، از جمله ایرانیان مقیم خارج از کشور و محافظه‌کاران آمریکایی حامی اسراییل او را به هم‌نوایی بیش از حد با ایران و سختگیری بیش از حد به اسراییل، دشمن اصلی ایران متهم کرده‌اند.
این گزارش می‌افزاید: گابریل نورونها، یکی از مقامات پیشین وزارت امور خارجه آمریکا در دوران دولت دونالد ترامپ با انتقاد از رویکرد رابرت مالی به سی‌ان‌ان گفت که «رویکرد مالی این بود که برای ایجاد اعتماد و نشان دادن حسن نیت، از پیش، امتیازاتی به شکل لغو تحریم‌ها به ایران داده شود». او همچنین با گفتن این که « ایران در این بازه مشغول بازسازی اقتصاد و تشدید برنامه هسته‌ای خود بود» افزود: بنابراین، تهران فکر می‌کرد که اهرم فشار بر آمریکا را تقویت کرده است. به گفته این مقام پیشین آمریکایی، «در نتیجه، رابرت مالی نتوانست احترام یا ترس ایران را بربیانگیزد و آینده مذاکراتی بدی را برای خود رقم زد.» به گزارش ایسنا، با این حال، سی‌ان‌ان با پرداختن به دیدگاهی مغایر در این زمینه نوشت: اما کسانی که از نزدیک با رابرت مالی کار کرده‌اند، با این دیدگاه که این دیپلمات ۶۰ ساله زیادی به ایران آسان می‌گرفت، مخالفند. علی واعظ، رییس پروژه  ایران در گروه مدیریت بحران گفت که اقدامات مالی مطابق راهبرد دولت آمریکا در زمینه امنیت ملی بود. واعظ در این باره گفت که «چه با وجود رابرت مالی و چه بدون او، دولت بایدن بر این باور است که تنها راهکار با دوام برای بحران هسته‌ای ایران،‌ راهکاری دیپلماتیک است. کسانی که دولت فعلی آمریکا را به «زیادی آسان گرفتن به ایران» متهم می‌کنند، به سختی می‌توانند توضیح دهند که چرا دولت آمریکا نسبت به زمان ورود رییس جمهور بایدن به کاخ سفید،‌ تحریم‌های بیشتری علیه ایران اعمال کرده است.»
در ادامه این گزارش با اشاره به آخرین تحولات مذاکرات احیای توافق هسته‌ای آمده است: مذاکرات (غیرمستقیم) آمریکا با ایران بدون رابرت مالی پیش می‌رود. درحالی که آبرام پالی، به عنوان نماینده جدید آمریکا در امور ایران و برِت مک‌گورک، یکی از مقامات شورای امنیت ملی آمریکا و از مقامات پیشین این کشور در زمینه سیاست خاورمیانه،‌ به عنوان مقام اصلی محدودسازی برنامه هسته‌ای ایران منصوب شده‌اند. وقتی دولت بایدن در سال ۲۰۲۱ آغاز به کار کرد، مک‌گورک را به عنوان هماهنگ‌کننده امور خاورمیانه و شمال آفریقا در شورای امنیت ملی این کشور در نظر گرفت. دولت آمریکا مذاکرات بر سر ورود دوباره به توافق هسته‌ای را اواخیر همان سال آغاز کرد. مذاکرات غیرمستقیم، بی‌سروصدا و اواخر سال جاری از سرگرفته شد و مک‌گورک نقشی عمده در این مذاکرات داشت.
این مطلب می‌افزاید: مک گورک تاکید کرده است که مشتاق شکل گرفتن دوباره یک توافق در این زمینه است اما معلوم نیست که تاکتیک‌های او چه تفاوت‌هایی با تاکتیک‌های رابرت مالی خواهد داشت. او از سیاست‌های دولت دونالد ترامپ در قبال ایران که از توافق هسته‌ای خارج شد و تحریم‌های متعددی را تحت کارزاری موسوم به «فشار حداکثری» علیه ایران اعمال کرد، انتقاد کرده است. از نظر او، اعمال تحریم‌‎های بیشتر علیه ایران، منجر به «رفتاری تحریک‌آمیزتر» از سوی ایران شد.
در بخش پایانی گزارش سی‌ان‌ان مطرح شد: با این وجود، علی واعظ معتقد است که تغییری در سیاست آمریکا نسبت به ایران انتظار نمی‌رود. واعظ می‌‎گوید، سیاست آمریکا با محاسبات شورای امنیت ملی شکل می‌گیرد، نه با یک شخص بخصوص در این بخش از دولت. بنابراین، «چه با وجود رابرت مالی و چه بدون او، دولت بایدن بر این باور است که تنها راهکار با دوام برای مسئله هسته‌ای ایران، راهکاری دیپلماتیک است. نورونها نیز در این باره می‌گوید که کنار رفتن مالی به معنای این است که «معامله بزرگی» با ایران در کار نخواهد بود «اما تلاش‌‎های دولت  برای دست یافتن به توافقی محدود، همچنان ادامه دارد.»
آخرین زنگ حیات برجام به صدا در آمد
در همین رابطه علی بیگدلی تحلیل‌گر مسائل سیاست خارجیدرباره اینکه در طول روزهای گذشته به طور غیررسمی خبرهایی مبنی بر تعلیق از کار رابرت مالی از اداره اتاق ایران در دولت آمریکا منتشر شده بود که در روزهای اخیر، مالی به طور کامل کنار گذاشته شدند. تحلیل شما درباره ریشه کنار گذاشتن او چیست؟ توضیح می‌دهد: رابرت مالی از زمان اوباما دست‌اندرکار مذاکرات هسته‌ای با ایران بود، بعدها اف‌بی‌آی اسنادی را منتشر کرد که او با مقامات فلسطینی و حماس در ارتباط بوده است و در گذشته هم از جهت خانوادگی، دارای ارتباط با اعراب بود و این در سوابق گذشته‌اش وجود دارد. آمریکایی‌ها و وزارت‌خارجه، کنگره و اف‌بی‌آی مدارکی را فراهم و ادعا کردند که ایشان زمانی که به اسناد فوق‌محرمانه دسترسی داشت، آن اسناد را در اختیار ایران و نیروهای طرفدار ایران گذاشته بود.
وی افزود: مسأله بعدی آنکه منتقدان می‌گویند او با حضور در کنگره و به ویژه در کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان به بسیاری از اتهامات پاسخ نداده و این موضوع بیشتر جدی و پیچیده‌تر شد و بعد از آن نمایندگان وزارت خارجه را به این نکته که در کنار گذاشتن رابرت مالی کم کاری می‌کند، متهم کردند. سپس مدارکی را در اختیار وزارت خارجه گذاشتند اما وزارت خارجه این اتهامات را نپذیرفت، تا زمانی که حجم اعتراضات آنقدر بالا رفت تا وزارت خارجه ناچار شد دست به چنین اقدامی بزند.
به گزارش ایلنا، این کارشناس مسائل سیاست خارجی تصریح کرد: یکی دیگر از اتهامات هم این بود که در مذاکراتی که به طور غیرمستقیم با ایران انجام می‌داد، یک مقدار جانبدارانه مذاکرات را از سر می‌گرفت و تمایل مثبتی نسبت به ایران از خود نشان داد. مجموعه این موضوعات باعث شد تا رابرت مالی را کنار بگذارند. بنابراین آینده معلوم نیست که آیا واقعا این ادعا که از اسناد فوق محرمانه استفاده کرده و در اختیار فرد یا کشوری قرار داده درست است یا خیر. اگر جدی شود ممکن است محاکمه او به دادگاه‌های فدرال هم کشیده شود.
بیگدلی در پاسخ به این سوال که اخراج رسمی رابرت مالی از اتاق ایران چه تاثیری در روند مذاکرات خواهد گذاشت، گفت: آبرام پیلی که جانشین رابرت مالی شده است، عنصر ضدایرانی بوده و در چند وقت گذشته، با لحن شدیدی علیه ایران صحبت کرده است. به طور قطع هر نوع تماس بین ایران و آمریکا منتفی شده و ورود به مذاکرات عمان هم نشان داد، این گفت‌وگوها بی‌نتیجه بوده است. بنابراین روابط ایران و آمریکا در حوزه برجام تقریبا رو به تعطیلی کشیده شده است. اگر بار دیگر مذاکرات از نو آغاز شود، دیگر آن فضای مطلوب برای هیات مذاکره‌کننده ایرانی وجود نخواهد داشت.
وی در پاسخ به این سوال که در اخراج رابرت مالی از اتاق ایران، نقش اپوزیسیون چقدر تاثیرگذار بوده است، گفت: فکر نمی‌کنم چنین چیزی وجود داشته باشد. اپوزیسیون ایرانی مقیم آمریکا خیلی موفق نبوده است. اگرچه تظاهراتی مقابل وزارت خارجه و کنگره شکل گرفت، اما آمریکایی‌ها تمایل نداشتند آن روابط نیم‌بندی که در حوزه مذاکرات با ایران وجود داشت نیز به هم بخورد. بنابراین اپوزیسیون ایرانی مقیم آمریکا برخلاف ایرانیان مقیم اروپا چندان تاثیرگذار نبودند.
بیگدلی در پاسخ به این سوال که با توجه به اخراج رابرت مالی، روند مذاکرات به چه شکلی است و ایران چه راهبردی را می‌تواند در پیش بگیرد، گفت: روزی که ترامپ در سال ۲۰۱۸ برجام را نقض کرد، ادعا کرد، آنقدر حوزه‌های اختلافی ما نسبت به ایران وسیع و گسترده است که نمی‌توانیم تنها به محدود کردن اختلافات هسته‌ای بپردازیم. زیرا برجام فقط روی مسائل هسته‌ای صحبت می‌کرد. آقای ظریف هم در همه مصاحبه‌های داخلی و خارجی گفت هدف‌ ما از مذاکره‌، حل مسائل هسته‌ای است. اما ترامپ معتقد بود آنقدر اختلافات‌مان با ایران گسترده است که نمی‌توانیم فقط به مسائل هسته‌ای بپردازیم. موضوعاتی مثل تسلیحات موشکی، نقش ایران در منطقه و خصومت اسرائیل و ایران از جمله آن موارد بود.  در حال حاضر موضوع خیلی مهم‌تری که وجود دارد و آن ادامه ادعای کمک ایران به روسیه در جنگ اوکراین است و این موضوع، بار خیلی سنگین‌تری را به وجود آورده است. بنابراین هرچقدر جلوتر می‌رویم، دیگر آثاری از برجام باقی‌نمانده و شاید آخرین زنگ حیات برجام نیز به صدا درآمده است.
وی خاطرنشان کرد: از طرف دیگر، ایران به این نتیجه رسید که اگر بخواهد به توافقی با آمریکا و اروپا برسد باید توافق جامعی با ۵+۱ به امضا برسد تا همه موضوعات را دربربگیرد. در نتیجه اعلام شد یک توافقنامه موقت با ۵+۱ امضا شود تا فضا تلطیف شود. اما این توافقنامه انجام نشد و به همین دلیل سه کشور اروپایی اعلام کردند از ماه اکتبر که قرار بود ممنوعیت خرید و فروش سلاح توسط ایران طبق قطنامه ۲۲۳۱ خاتمه پیدا کند، این تحریم همچنان ادامه خواهد یافت. با توجه به موضوعات گفته شده، همچنان تحریم‌های حقوق بشری باقی مانده، اختلافات حل و فصل نشده، آمریکا در موضوع برجام به اروپا نزدیک شده و در نهایت با شرایطی که وجود دارد به نظر نمی‌رسد در این یک سالی که به عمر کابینه بایدن باقی مانده، بتوانیم حداقل به یک توافق موقت هم دست پیدا کنیم.