سرمقاله

واقع‌بینی به جای پوپولیسم ‪/‬ ژوبین صفاری

مشاهده کل سرمقاله ها

صفحات روزنامه

اخبار آنلاین

  • فراخوان ایرانسل برای حمایت از طرح‌های پژوهشی دانشگاهی
  • برگزاری دوازدهمین كارگاه بین‌المللی تئوری اطلاعات و مخابرات با حمایت همراه اول
  • اعلام تعرفه‌های تخفیفی ایرانسل ویژه حج
  • مشاهده کل اخبار آنلاین

    کد خبر: 13229  |  صفحه ۹ | تولید و تجارت  |  تاریخ: 09 مرداد 1402
    چرا وضعیت بازار سرمایه وخیم است
    صورت سرخ بورس
    شاخص کل بورس در انتهای معاملات دیروز با کاهش ۲۹ هزار واحدی همراه شد و به سطح ۱ میلیون و ۹۶۷ هزار واحدی رسید.
    نماد‌های فارس، شپنا و شبندر بیشترین تاثیر منفی را بر روی شاخص کل گذاشتند و در تاثیر گذاران برتر نماد مثبتی حضور ندارد.
    شاخص کل نیز در انتهای معاملات با ریزش ۱.۹۴ درصدی همراه شد تا در ریزش از شاخص کل پیشی بگیرد.
    ارزش معاملات خرد بورس در انتهای معاملات امروز به ۵۹۰۰ میلیارد تومان رسید.
    از این مقدار ۳۶۰۰ میلیارد متعلق به بورس، ۱۷۰۰ میلیارد متعلق به فرابورس و ۵۰۰ میلیارو متعلق به صندوق‌های سهامی بوده است.
    خروج پول حقیقی از بورس با شدت بیشتری دنبال شد و در انتهای معاملات ۱۱۵۰ میلیارد پول از بازار سهام خارج شد.
    سرانه خرید حقیقی نیز در انتهای معاملات به ۲۰.۴ میلیون تومان و سرانه فروش حقیقی‌ها به ۲۵.۹ میلیون تومان رسید.
    بورس چرا می‌ریزد؟
    اگرچه برخی کارشناسان تصمیماتی همچون افزایش نرخ گازخوراک صنایع و یا وضع عوارض صادراتی بر صنایعی همچون فولاد را علت ریزش بازار بیان می‌کنند، اما به نظر می‌رسد با توجه به مدیریت بازار ارز توسط بانک مرکزی و اعمال سیاست تثبیت ارزی، چشم انداز‌های تورمی در بین سرمایه گذاران کاهش یافته است و همین امر باعث شده تا بازار سرمایه در برهه‌ی فعلی جذابیت ماه‌های گذشته را نداشته باشد. همچنین به نظر می‌رسد، انتظارات تورمی که در ماه‌های آخر سال گذشته در میان فعالان بازار شکل گرفته بود با توجه به کاهش نرخ ارز، تا حد قابل توجهی کاهش یافته و همین امر سبب شده تا با خروج سرمایه‌ای که از این بازار شکل گرفته ارزش معاملات روز به روز کاهش یابد و بازار عزمی برای صعود نداشته باشد. البته ذکر این نکته الزامی است که سایر بازار‌های موازی همچون بازار ملک و خودرو نیز در برهه‌ی فعلی همگی در مدار نزولی قرار داشتند و بازار سرمایه نیز از این بازار‌ها مستثنی نبوده است.
    همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه درجا زدن‌های بورس تهران، پس لرزه یک خبر است، گفت: بورس تهران در حال خروج از شوکی است که تصمیم یک طرفه و ناگهانی دولت در مورد افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها و نرخ سوخت شرکت‌های صنعتی به بازار وارد کرد. شاخص کل بورس تهران روز شنبه هفتم مرداد ۱۴۰۲ در حالی شاهد افت ۳ هزار و ۷۶۷ واحدی بود که تا سطح یک میلیون و ۹۹۶ هزار و ۷۵۸ واحدی عقب نشست.ارزش معاملات کل بازار سهام به ۹ هزار و ۹۴۹ میلیارد تومان رسید. در مقابل ارزش معاملات خرد با افت یک درصدی به رقم ۴ هزار و ۲۶۴ میلیارد تومان رسید.
    اما سوال اصلی این است که عقبگرد شاخص کل بورس تا کجا ادامه دارد؟ آیا بورس تهران دوباره مورد اقبال سهامداران خرد قرار می‌گیرد؟
    بورس از شوک خارج می‌شود؟
    همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه در این رابطه به اقتصاد ۲۴ گفت: بورس تهران در حال حاضر عملا در حال خروج از شوکی است که تصمیم یک طرفه و ناگهانی دولت درمورد افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها و نرخ سوخت شرکت‌های صنعتی به بازار وارد کرد.
    وی افزود: این تصمیم در حالی از سوی دولت اتخاذ شد که قیمت مواد پتروشیمی، گاز و نفت در بازار‌های جهانی رو به کاهش بود و این موضوع در مورد قیمت گاز به دلیل افت شدیدی که داشته، بسیار مشهود است؛ اما متاسفانه در این شرایط دولت قیمت خوراک را از ۵ هزار تومان به ۷ هزار تومان افزایش داد.
    سقوط شاخص کل بورس به زیر سقف سال ۹۹
    این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به دلیل دوم افت این روز‌های شاخص کل بورس گفت: از طرفی اجازه نمی‌دهند شرکت‌ها دلار صادراتی خود را به قیمت واقعی بفروشند و به همین دلیل شرکت‌های بورسی از همه طرف تحت فشار هستند. به همین دلیل، برخی از بزرگ‌ترین واحد‌های پتروشیمی مثل پتروشیمی گناوه تعطیل شدند و بقیه پتروشیمی‌های متانول ساز و اوره هم در حال بررسی وضعیت خود هستند و زیان ده شده اند و امکان تعطیلی آن‌ها نیز بسیار زیاد است.
    به گفته دارابی، با توجه به وزن سنگینی که گروه پتروشیمی در بورس تهران دارد و همچنین فشاری که قیمت سوخت واحد‌ها به آن‌ها وارد می‌کند، به گروه‌های فلزی، فولادی و سیمانی‌ها ضربه قابل ملاحظه‌ای وارد شده است. همین عامل باعث پایین کشیدن شاخص کل بورس تا مرز ۲ میلیون واحدی شده است.
    فرار دسته جمعی سهامداران حقیقی از بورس
    آیا خروج نقدینگی از بورس ادامه دارد؟ این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این سوال اقتصاد ۲۴ گفت: از آنجا که فعلا بورس تهران هیچ اطمینانی به سیاست‌های دولت و شرایط عادی ندارد و نمی‌تواند آینده را پیش بینی کند ما همچنان شاهد خروج نقدینگی از بازار هستیم و حجم معاملات به میزان قابل ملاحظه‌ای پایین آمده است.
    دارابی افزود: فعلا وضعیت نامناسبی بر بازار سرمایه حاکم است.
    دورنمای بورس مثبت نیست
    این کارشناس بازار سرمایه در مورد آینده بورس به اقتصاد ۲۴ گفت: بورس آینه وضعیت کل اقتصاد کشور است و وقتی ما شرایط فعلی بورس را می‌بینیم، متعاقبا در همه بخش‌های اقتصاد کشور باید شاهد وضعیت مشابهی باشیم.
    دارابی افزود: متاسفانه در حال حاضر سیاست‌های اقتصادی سردرگم، متناقض و بی برنامه است. آنچه می‌بینیم، روزمرگی در این سیاست‌ها و عدم وجود برنامه استراتژیکی است که اقتصاد کشور را به حرکت دربیاورد.
    وی با بیان اینکه در این شرایط نامشخص، پیش بینی آینده بسیار سخت است و سرمایه گذاری عملا وجود خارجی ندارد، ادامه داد: به همین دلیل شاهدیم که فعالان اقتصادی یا گذران روز می‌کنند یا اینکه توجه شان به بازار‌های دلالی جذب شده است و عملا سرمایه گذاری مولدی که باید در اقتصاد داشته باشیم را نمی‌بینیم.
    پیش بینی بورس تا پایان هفته
    این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه امیدواریم حداقل دورنمای مثبتی از اقتصاد کشور ترسیم شود، به اقتصاد ۲۴ گفت: کار باید از این وضعیت آشفته عملا بی برنامه و بدون هدف مشخص خارج شود، دولت اهداف روشنی را بیان کند و شعار سال که مقام معظم رهبری در مورد رشد تولید گفته‌اند، محقق شود. متاسفانه آمارها، آمار‌های خوبی نیستند و با این نرخ بهره، نرخ دلار و با این شرایطی که به شرکت‌ها تحمیل می‌شود وضعیت، وضعیت مناسبی نیست.
    دارابی درمورد پیش‌بینی بورس تا پایان هفته گفت: فعلا تا تغییرات آتی یعنی تا زمانی که خبر مثبتی منتشر شود شرایط، همین شرایطی است که در حال حاضر می‌بینید. در سه سال گذشته کارشناسان بار‌ها نسبت به عدم ثبات در سیاستگذاری‌ها انتقاد کرده‌اند، اما این مشکل لاینحل باقی مانده است. تصمیمات ناگهانی و بدون پشتوانه‌ای که در بازار خودرو و قیمت خوراک پتروشیمی‌ها گرفته شده است، علاقه‌مندان به بازار مذکور را ناامید کرده است. از این رو بعید نیست حتی با رونق بازار‌های موازی، شاهد خروج پول از بورس به سمت بازار‌های دارایی دیگر نیز باشیم. اکنون خوش‌بینی‌ها از روند صعودی پایدار در بورس به سطوح پایین تنزل کرده است. اکثریت سرمایه‌گذاران با استناد به رویه تدابیر سیاستگذار و رویکرد منفی آن نسبت به بازار سهام، تمایل ندارند پول و اعتبار خود را به خرید اختصاص دهند. این شرایط سبب شده بازار با تضعیف جریان نقدینگی نتواند چشم‌انداز روشنی به تصویر بکشد.
    درواقع آسیب‌پذیری بازار سهام از ریسک‌های تحمیل‌شده توسط سیاستگذار وضعیتی را به وجود آورده که حتی احتمال وخیم شدن اوضاع دور از ذهن نیست. اگرچه عملکرد تجمیعی شرکت‌های بورسی و فرابورسی در فصل بهار به طور کامل روی سامانه کدال منتشر نشده است، اما بررسی‌های اولیه نشان می‌دهد به دلیل افزایش نرخ دلار، سود اسمی شرکت‌ها در فصل بهار با افزایش روبه‌رو شود. این متغیر در حال‌ حاضر تنها عاملی است که می‌تواند سبب افزایش انگیزه فعالان اقتصادی برای ورود به بازار شود. اگرچه در سال گذشته مجموع عملکرد مثبت شرکت‌های بورسی و فرابورسی نتوانست سبب بازگشت رونق به بورس شود. در این میان به دلیل اقدامات سیاستگذار نگرانی‌هایی درخصوص احتمال کاهش حاشیه سود بنگاه‌ها و عدم‌رشد متناسب درآمد فروش با رشد هزینه‌ها وجود دارد که ورود پول را به چالش می‌کشد.