کد خبر: 13314 | صفحه ۱۱ | ایران و جهان | تاریخ: 10 مرداد 1402
علت میزبانی عربستان از نشست صلح اوکراین چیست؟
منافع ژئوپلیتیکی؛ ژست جهانی
روز یکشنبه بود که روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال فاش کرد که عربستان سعودی برای میزبانی از مذاکرات صلح بین کشورهای غربی، اوکراین و کشورهای بزرگ در حال توسعه از جمله هند و برزیل در ماه اوت آماده میشود.
بنا بر گزارش وال استریت ژورنال به گفته دیپلماتها، این نشست ۵ تا ۶ اوت در جده با حضور مقامات ارشد ۳۰ کشور برگزار می شود. این روزنامه تصریح کرد که مقامات اوکراینی و غربی امیدوارند که این تلاشها به یک نشست صلح در اواخر سال جاری بیانجامد که طی آن رهبران جهان اصول مشترک حل بحران را امضا کنند. آنها همچنین امیدوارند که این اصول بتواند چارچوبی برای مذاکرات صلح آتی بین مسکو و کی یف را ایجاد کند. این روزنامه اعلام کرد که این نشست بدون حضور روسیه برگزار می شود.
سناریوی عربستان برای ارتقای جایگاه ژئوپلیتیکی تا ۲۰۳۰
در همین رابطه «رضا میرابیان» کارشناس مسائل منطقه با اشاره به میزبانی عربستان سعودی از مذاکرات صلح اوکراین عنوان کرد: قبل از هر چیز باید به این موضوع اشاره کنم که عربستان سعودی از قبل پیشنهاد میانجیگری در پرونده اوکراین را ارائه کرده بود و حتی در این میان سال گذشته برای تبادل زندانیان دو طرف درگیر در جنگ ایفای نقش کرده است. به موازات این روند ریاض چیزی در حدود ۴۰۰ میلیون دلار کمک بشردوستانه به اوکراین ارائه کرد و به همین دلیل معتقدم حالا هم که قرار شده میزبان کنفرانسی با محوریت صلح در اوکراین طی ماه آینده میلادی باشد، شاهد ادامه همان روند و میانجیگری در پرونده مذکور هستیم. در این بین عدهای معتقدند که سعودیها برخلاف رضایت و نظر روسها گام برمیدارند که به نظرم این تحلیل اشتباه است، بلکه مسکو در جریان تمام اقدامات عربستان در پرونده اوکراین بوده و حتی در مورد کنفرانس اخیری که قرار است در جده برگزار شود هم با سعودیها در تماس است.
وی ادامه داد: اینکه در اخبار منتشر شده از سوی رسانههای ایالات متحده گفته شد که روسیه قرار نیست در نشست جده شرکت کند، اساساً یک موضوع نادرست است؛ چراکه کرملین فعلاً در حال بررسی و هماهنگیهای سیاسی با عربستان و سایر کشورهایی است که به نوعی در این نشست حاضر خواهند شد. بر همین اساس معتقدم بطن اجلاس جده در مورد اوکراین از سوی عربستان با روسیه هماهنگ شده است. آنچه در این میان باید مد نظر قرار بگیرد این است که عربستان سعودی بر اساس همان طرح اقتصادی ۲۰۳۰ به دنبال آن است که بتواند تا این برهه زمانی وجهه خود را در نظام بینالملل و همچنین در معادلات منطقهای ترمیم کرده و ارتقا ببخشد. ریاض به دنبال آن است که از این طرح در نهایت بتواند به سمت دوری از اقتصاد نفتی گام بردارد که این موضوع یک هدف بسیار بزرگ به حساب میآید و برای عملیاتی کردن آن بدون تردید باید سرمایهگذاریهای خارجی و همچنین ارتقای روابط سیاسی و اقتصادی در دستور کار قرار بگیرد.
به گزارش ایلنا، این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: بر این اساس معتقدم تحرکات عربستان نه تنها در پرونده اوکراین بلکه در سایر موضوعات منطقهای به این دلیل انجام میشود که ریاض میخواهد جایگاه خود در حاشیه خلیج فارس و خاورمیانه را ارتقا دهد و از سوی دیگر موقعیت ژئوپلیتیکی خود را بهبود ببخشد؛ به گونهای که عادیسازی روابط عربستان سعودی با ایران، سوریه و سایر کشورها دقیقاً بخشی از همین سناریوی ارتقاء جایگاه منطقهای و بینالمللی ریاض به حساب میآید. نقشآفرینی عربستان همانگونه که گفته شد صرفاً به مسائل امنطقهای محدود نشده بلکه همین امروز سعودیها میزبان اجلاس کشورهای عضو سازمان همکاریهای اسلامی با محوریت توهین به مقدسات و قرآن در اروپا هستند و به هر ترتیب نشاندهنده آن است که عربستان هم در فاز منطقهای و هم در فاز فرامطقهای به دنبال تثبیت موقعیت و جایگاه خود میگردد. از سوی دیگر باید متوجه باشیم که ایالات متحده هم با میزبانی عربستان و برگزاری اجلاس در جده با محوریت جنگ اوکراین موافق است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: ایالات متحده به صورت عینی عربستان را متحد دیرینه خود در منطقه و یکی از شرکای مهم تجاری خود میداند و به همین دلیل است که میگویم واشنگتن هم با میزبانی عربستان در این پرونده مخالف نیست. اگر فرض را بر این بگذاریم که اجلاس جده خروجی مثبتی در بر داشته باشد بر همین اساس می توان گفت که عربستان هم از نتایج این کنشگری بینالمللی منتفع خواهد شد. ریاض از منظر دیگر میتواند خود را به عنوان یک عنصر مطلوب نسبت به سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس به دنیا معرفی کند. این در حالیست که ریاض با برگزاری چنین اجلاسی پرستیژ بینالمللی خود را ارتقا خواهد داد و به هر ترتیب باید این اقدام را نوعی بازیگری برای کسب منافع در نظام بینالملل دانست.