حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران با بیان اینکه منطقه به نقطه جوش رسیده و هر لحظه ممکن است به نقطه انفجار برسد، گفت: اگر تا زمان و فرصت کمی که برای راه حل سیاسی و توقف جنگ وجود دارد، اقدامی نشود، انفجار آن بشکه باروت شاید غیرقابل اجتناب باشد و به کاخ سفید توصیه می کنم که اگر به دنبال گسترش جنگ در منطقه نیستید، برای توقف جنگ تلاش کنید.
به گزارش ایرنا، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران که در سفری بسیار کوتاه برای شرکت در نشست اضطراری مجمع عمومی سازمان ملل درباره فلسطین در نیویورک حضور یافته بود، در گفت‌وگو با نیویورک تایمز افزود: منطقه به نقطه جوش رسیده و هر لحظه ممکن است به نقطه انفجار برسد. لذا فکر می کنم تا زمان و فرصت کمی که برای راه حل سیاسی و توقف جنگ وجود دارد، اگر اقدامی نشود، انفجار آن بشکه باروت شاید غیرقابل اجتناب باشد. در آن صورت کنترل از دست همه طرف ها خارج خواهد شد. لذا توصیه ام به کاخ سفید این است که اگر واقعا به دنبال گسترش جنگ در منطقه نیستند، برای توقف جنگ تلاش کنند. اما اگر به دنبال بالا بردن شدت جنگ در منطقه هستند، باید مسئولیت آن را هم بپذیرد.
امیرعبداللهیان در بخش دیگری از این گفتگو اظهار کرد: گروه‌هایی که در این سال‌ها برای مبارزه با داعش در عراق، سوریه و منطقه به وجود آمدند و برای مبارزه با داعش اقدام کردند، این گروه‌ها از هر اقدامی که منطقه را به بی‌ثباتی بکند و احساس کنند امنیت خودشان یا منطقه در خطر است، راسا خودشان تصمیم می‌گیرند و اقدام می کنند. آنها نه از ما دستور می‌گیرند و نه گروه‌های در اختیار ما هستند. اساسا تعبیر این که این گروه‌ها جنگ نیابتی یا اقدام نیابتی از طرف جمهوری اسلامی ایران می‌کنند، تعبیر کاملا غلطی است. ما اگر بخواهیم اقدامی کنیم با شفافیت و صراحت همواره مواضع مان را اعلام می‌کنم. ما در مورد فلسطین، همیشه با صدای بلند و شفافیت مواضع را اعلام کرده ایم و نیازی به پنهان کاری نداریم. اگر آمریکا به دنبال گسترش دامنه‌ جنگ نیست، باید واقعیت‌های منطقه را خوب ببیند و بر اساس اطلاعات نادرست تصمیم نگیرد.
وزیر خارجه ایران درباره محتوای پیام آمریکا به ایران گفت: آمریکایی ها به طور مشخص در پیامشان می‌خواهند به ما اطمینان بدهند که به دنبال توسعه‌ جنگ نیستند.این حرف آمریکا بر روی کاغذ بله خوب است، اما ما بر اساس رفتار آمریکا قضاوت می کنیم و نه صرفا گفتار آمریکا. اما طرفی که به دنبال توسعه جنگ نیست، بی حد و حصر به اسرائیل سلاح نمی دهد. طرفی که به دنبال توسعه‌ جنگ نیست، فقط یک طرف جنگ را مورد حمایت قرار نمی دهد آنهم طرف اشغالگر.
وی ادامه داد: ما هم واقعا دنبال توسعه‌ جنگ نبوده و نیستیم. لیکن به طرف آمریکایی به صراحت گفتیم که وقتی شما به طور تمام عیار در کنار رژیم صهیونیستی قرار می‌گیرید، آن هم در شرایط جنگ و قتل عام مردم، آمریکا در موقعیتی نیست که به دیگران توصیه کند که خویشتن داری کنید.
به گزارش ایرنا، متن کامل مصاحبه نیویورک تایمز با وزیر خارجه ایران بدین شرح است:
نیویورک تایمز: اولین سوال در رابطه با وضعیت جنگ در خاورمیانه است. سفر شما و رایزنی‌ها چطور پیش رفته و فکر می کنید خطر جنگ چقدر زیاد است؟
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران: با توجه به تحولاتی که اکنون در منطقه غرب آسیا جریان دارد. سفر من به نیویورک با هدف حضور در نشست مجمع عمومی صورت گرفت. البته مایل بودم سه شنبه به نشست شورای امنیت برسم اما قبل از آن، نشست موسوم به ۳+۳ یعنی کشورهای قفقاز جنوبی با حضور وزرای خارجه روسیه، ترکیه، ارمنستان و آذربایجان در تهران در حال برگزاری بود و نتوانستم به موقع به نشست شورای امنیت برسم. فکر می کنم اگر بخواهم روی مباحث سیاسی تمرکز کنم، باید بگویم در حال حاضر در بحران فلسطین در چه نقطه ای هستیم.
روز ۷ اکتبر، یک اقدامی را حرکت آزادی بخش حماس انجام داد که یک جنبش فلسطینی است. آنها خودشان تصمیم گرفتند و خودشان عمل کردند. مبنایی برای عمل خودشان داشتند و این مبنا بر می گشت به ریشه اشغال فلسطین توسط رژیم اسرائیل. در عین حال، آنچه تصمیم حماس را برای انجام این عملیات در داخل سرزمین‌های اشغالی تشدید کرد، اقدامات افراطی نتانیاهو در ماه های اخیر در مقابله با ساکنان فلسطینی غزه و کرانه، توهین به مسجد الاقصی که برای مسلمانان و حتی مسیحی‌ها مکان مقدسی است، و اقدام برای یهودی‌‌سازی مسجد الاقصی بود.
ما تلاشمان متمرکز است بر اینکه حملات سازمان یافته رژیم اسرائیل علیه غیرنظامیان در غزه و کرانه متوقف بشود، کمک‌های انسان‌دوستانه به طور گسترده وارد غزه بشود و در دسترس مردم قرار بگیرد، و در عین حال کوچ اجباری ساکنان غزه از شمال به جنوب متوقف شود. این سه ضلع کار سیاسی است که در منطقة ما، بین کشورهای اسلامی و عربی روی آنان تمرکز شده است. حتی امروز در ملاقاتی که با آقای گوترش دبیرکل سازمان ملل داشتم، ایشان هم بر این موضوع تمرکز دارند که در توقف جنگ و ارسال کمک‌های انسان دوستانه بتوانند گام هایی بردارند.
اما بخش دوم کار به این برمی‌گردد که آمریکا به برخی طرفها و ایران پیام داد که ۱) «لطفا خویشتن‌داری کنید»، ۲) «ما خواهان جنگ نیستیم»؛ اما در عمل خودشان یک طرف جنگ و آن هم طرف رژیم اشغال‌گر قرار دارند. آمریکا در جایگاهی قرار ندارد که بخواهد دیگران را توصیه به خویشتن داری بکند اما خودش نسبت به وضعیتی که وجود دارد خویشتن داری نکند. ما درک می کنیم که آمریکا به دنبال توسعه جنگ نیست، اما به دنبال تشدید شدت جنگ است. چرا که با حضور سیاسی، کمک‌های تسلیحاتی و مالی و نظامی آمریکا، رژیم اسرائیل دارد به تشدید جنگ تشویق می شود. نتیجه این شده است که در حدود سه هفته، آماری که امروز به من داده اند، بیش از ۷۳۰۰ فلسطینی غیرنظامی کشته شده اند.
نیویورک تایمز: گفتید نیروی حماس خودش تصمیم می گیرد و دلایل خودش را دارد، اما می دانیم که جمهوری اسلامی ایران از کشورهای حمایت کننده حماس است؛ هم از لحاظ مالی و هم از نظر تکنولوژی برای ساختن سلاح و راکت. این ها مواردی است که ایران چندین بار گفته است. فکر می کنم سرلشکر فدوی چند روز پیش گفتند «با کمک ایران بود که فلسطینی ها از تیرکمان و سنگ رسیدند به پهپاد و موشک». ایران چقدر در جریان این عملیات بود؟ آیا مثلا کسی مثل سردار قاآنی که با محور مقاومت در تماس هستند، اطلاع داشتند [از این عملیات]؟ این ارتباط به چه صورت است؟
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران: حماس، حزب الله، جهاد اسلامی، سال های طولاتی است که خودشان امکانات، سلاح و حتی پهپاد تولید می کنند. اینکه از کجا تهیه می کنند، تهیه این اقلام در دنیای امروز کار دشواری برای آنها نیست، لذا از توانمندی‌های بالای خودشان برخوردار شده اند، تجربه چند دوره جنگ با رژیم اسرائیل هم کمک زیادی به آنها کرد که خودشان راه‌های تجهیز، آموزش و آمادگی شان را پیدا بکنند.
ما ضمن اینکه حمایت سیاسی می‌کنیم از حماس و مقاومت در مقابله با پدیده شوم اشغال‌گری، معتقدیم که اقدام به مقابله با اشغال گری کاملا در چارچوب اصول شناخته شده حقوق بین الملل انجام می شود. اما تصمیمی که روز ۷ اکتبر توسط حماس گرفته شد، یک تصمیم کاملا فلسطینی است.
نیویورک تایمز: شما چند بار گفتید که منطقه مثل باروت است و ممکن است از کنترل خارج بشود، و دست ها روی ماشه است، منظورتان دقیقا چیست؟
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران: منظورم دقیقا این است که اگر راه حل های سیاسی به نتیجه نرسد، و استمرار حملات رژیم اسرائیل روی غزه و کرانه که نتیجه ای جز نسل کشی و کشتار جمعی تا الان نداشته، متوقف نشود، شما می بینید حتی در بین افکار عمومی و مردم در آمریکا و اروپا هم تظاهرات های زیادی علیه این جنگ می بینیم.
طبعا در منطقه ما و در بین ساکنان منطقه و بین کشورهای مسلمان از حساسیت موضوع فلسطین بالایی برخوردار است و قتل عام مردم در غزه باعث خشم افکار عمومی شده، در نتیجه چنین امری تاثیر دارد بر روی تصمیماتی که در منطقه گرفته می شود، و همچنین توسط کنش گران و بازیگرانی که در منطقه وجود دارند. برداشت من بعد از اینکه با مقامات عالی‌رتبه سیاسی از عراق تا قطر تا سوریه و لبنان در منطقه ملاقات کردم و در دو کشور با رهبران حزب‌الله و رهبران مقاومت فلسطینی دیدار کردم، این است. منطقه به نقطه جوش رسیده و هر لحظه ممکن است به نقطه انفجار برسد. لذا فکر می کنم تا زمان و فرصت کمی که برای راه حل سیاسی و توقف جنگ وجود دارد، اگر اقدامی نشود، انفجار آن بشکه باروت شاید غیرقابل اجتناب باشد. در آن صورت کنترل از دست همه طرف‌ها خارج خواهد شد. لذا توصیه ام به کاخ سفید این است که اگر واقعا به دنبال گسترش جنگ در منطقه نیستند، برای توقف جنگ تلاش کنند. اما اگر به دنبال بالا بردن شدت جنگ در منطقه هستند، باید مسئولیت آن را هم بپذیرد.
نیویورک تایمز: طی این دو هفته، نیروهای مقاومت یا شبه نظامی های عراق و سوریه به پایگاه‌های آمریکا حمله کردند. دیشب هم آمریکا حمله کرد و گفت ایران پشت این حمله‌ها است، و پایگاه‌هایی که مربوط به سپاه ایران در سوریه است را هدف قرار داده‌اند. عکس‌العمل شما به حمله آمریکا چه بود؟ آیا ایران از نیروهای شبه نظامی خواسته که به پایگاه های آمریکا حمله کنند تا واشنگتن متحمل هزینه یا فشار شود؟
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران: وضعیت منطقه‌ی ما به خاطر شدت جنگ در فلسطین و شدت حملات رژیم اسرائیل روی غزه و کرانه و کشتار دسته جمعی و قتل عام مردم، یک شرایط خاص پیدا کرده است. علاوه بر افکار عمومی، گروه‌هایی که در این سال‌ها برای مبارزه با داعش در عراق، سوریه و منطقه به وجود آمدند و برای مبارزه با داعش اقدام کردند، این گروه‌ها از هر اقدامی که منطقه را به بی‌ثباتی بکند و احساس کنند امنیت خودشان یا منطقه در خطر است، راسا خودشان تصمیم می‌گیرند و اقدام می کنند. آنها نه از ما دستور می‌گیرند و نه گروه‌های در اختیار ما هستند. اساسا تعبیر این که این گروه‌ها جنگ نیابتی یا اقدام نیابتی از طرف جمهوری اسلامی ایران می‌کنند، تعبیر کاملا غلطی است. ما اگر بخواهیم اقدامی کنیم با شفافیت و صراحت همواره مواضع مان را اعلام می‌کنم. ما درمورد فلسطین، همیشه با صدای بلند و شفافیت مواضع را اعلام کرده‌ایم و نیازی به پنهان کاری نداریم. اگر آمریکا به دنبال گسترش دامنه‌ی جنگ نیست، باید واقعیت‌های منطقه را خوب ببیند و بر اساس اطلاعات نادرست تصمیم نگیرد.