کد خبر: 19408 | صفحه ۴ | فرهنگ و هنر | تاریخ: 05 آذر 1402
مرتضی ممیز چند اثر در موزه هنرهای معاصر تهران دارد؟
وداع ممیز با اسلحه و آشتی با چاقوها
پدر گرافیک خود را پدر گرفیک نمیدانست! مرتضی ممیز را اغلب پدر گرافیک ایران میدانند؛ ماندگاری آثار او درحوزههای مختلف بیشک همین امر را تاکید میکند که او هنر را در جلوههای بسیار میشناخت. ممیز گرچه اغلب با طراحی نشانههایش نزد عموم شناخته میشود اما آثار دیگری را هم در قالب طراحی جلد و بخش داخلی کتاب، نقاشی، انیمیشن و ... نیز خلق کرده است. چند اثر از او در حال حاضر در گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران نگهداری میشود.
به گزارش ایسنا، بسیاری مرتضی ممیز را پدر گرافیک ایران میدانند و این عنوان قطعا کنار نام او مینشیند؛ اما ممیز خود در پاسخ به کسانی که او را پدر گرافیک ایران نامیدهاند، گفته بود: «من پدر گرافیک نیستم، پدر گرافیک نوین هم نیستم. من تنها یک تلاشگرم. این تعارفات متعلق به جامعهای است که دنبال سمبلهاست.»
سمبل در واقع به معنی علامت، نشانه، نماد و مظهر است و با وجود این اعتقادِ ممیز که «تعارفات متعلق به جامعهای است که دنبال سمبلهاست»، او نشانهها را به خوبی میشناخت. بسیاری از نشانههای شناخته شده مانند نشانه استاندارد، نشانه شناخته شده مشترک میان سازمانهای آتشنشانی، نشانه شهرداری تهران، نشانه موزه رضا عباسی، لوگو سازمان چای کشور و نشانه شرکت سایپا را طراحی کرده بود. اسکناسهای پانصد و هزار تومانی هم توسط ممیز طراحی شده بود.
مرتضی ممیز علاوه بر طراحی گرافیک که شامل نشانه، پوستر، بیلبورد، جلد و طراحی داخلی کتاب، جلد و طراحی داخل مجله و جلد موسیقی بود آثار ماندگار دیگری را هم در قالب تصویرسازی، کتاب کودک، عکاسی، نقاشی و انیمیشن دارد.
سه اثر از او در حال حاضر در گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران نگهداری میشود و گاه به بهانه نمایشگاهی در معرض دید عموم قرار داده میشود.
اثر «روییدن خورشید» مرتضی ممیز در حال حاضر در موزه هنرهای معاصر تهران نگهداری میشود. این اثر سال ۱۳۴۱ خلق شده و ابعادی برابر ۷۰ × ۱۰۰ سانتی متر دارد.
این اثر آخرین بار اردیبهشت سال ۱۴۰۲ در نمایشگاه «رد پا» در موزه هنرهای معاصر تهران به نمایش درآمد.
«خورشید شکسته» نیز دیگر اثر ممیز است که در موزه هنرهای معاصر تهران نگهداری میشود. این اثر هم در نمایشگاه «رد پا» در معرض دید قرار گرفته بود.
اثر «چاقو در آب» این هنرمند هم پیشتر در جریان نمایشگاه کانسپچوآل آرت در موزه هنرهای معاصر تهران به نمایش د آمده بود.
«افسانه ممیز»، همسر زندهیاد مرتضی ممیز درباره نوع علاقه این هنرمند به چاقو نوشته است: «... چاقو جایگاهی خاص در ذهن مرتضی داشت، هم از آن وحشت داشت؛ حتی از چاقوی آشپزخانه و همان را وسیلهای میدانست برای هرس کردن، بریدن بخشهای زاید و خلاصه کردن و شکل دادن.
آن را در گلدان کاشت و از سقف آویزان کرد و عقیده داشت که اگر زندگی را شوخی بگیریم و زحمت نکشیم و وقت را تلف کنیم و ناآگاه و بدخواه و خودپسند باشیم به جای گل در گلدان، چاقو می رویانیم و از آسمان به جای باران رحمت، چاقو.
تأکید داشت که زندگی آزمایش است نه آسایش و شیوه زندگیاش سند این باور، که حتی در بستر بیماری هم کار کرد.
خود مانند آب، صاف و زلال بود و چون چاقویی در دست جراحی زبردست، تیز و برنده بود و شفابخش.»
آثار این هنرمند بیش از سایر ویژگیهایش ماندگار است؛ نه تنها نشانهها و آثاری از او که در موزه هنرهای معاصر تهران نگهداری میشود، او در طراحی جلد کتابها نیز آثار قابل توجهی را دارد که برخی از آنها با وجود تجدید چاپ چندینباره، بعد از گذشت سالها با همان طراحی سابق یا با تغییراتی اندک به چاپ میرسند.
ممیز متولد چهارم شهریور ۱۳۱۵ بود. او در سال ۱۳۴۴ در رشته نقاشی از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد و در ۱۹۶۸ میلادی درمدرسه عالی هنرهای تزئینی پاریس رشته طراحی غرفه و ویترین و معماری داخلی را گذراند. ممیز ۵ آذر سال ۱۳۸۴ به دلیل بیماری در گذشت.