کد خبر: 19926 | صفحه ۱۱ | ایران و جهان | تاریخ: 13 آذر 1402
چرا آتش بس در غزه تمدید نشد
نقشه نتانیاهو برای فرار از بحران
گروه بین الملل - روز جمعه گذشته پس از یک هفته آتش بس در نوار غزه، رژیم صهیونیستی با تمدید آن موافقت نکرده و از روز شنبه دوباره حملات وحشیانه خود به غزه را از سر گرفته است. حملاتی که بار دیگر منجر به کشته و زخمی شدن تعداد زیادی از غیرنظامیان در این منطقه شده است. طبق توافقی که میان حماس و اسرائیل صورت گرفته بود، قرار شد در ازای مبادله اسرا میان دو طرف و همچنین رسیدن کمک های بشردوستانه به مردم غزه آتش بس 4 روزه اعلام شود که این آتش بس 2 روز دیگر نیز تمدید شد؛ اما در نهایت صهیونیست ها همانطور که از قبل نیز اعلام کرده بودند دوباره آتش افروزی خود در غزه را از سر گرفتند.
در همین رابطه منصور براتی کارشناس مسائل منطقه در گفتوگو با ایرنا درخصوص چرایی آغاز مجدد حملات رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه پس از ۷ روز آتش بس، اظهارداشت: اصلیترین دلیل این موضوع این است که اسرائیل در فاز اول جنگ یعنی در ۴۸ روز ابتدایی «پیش از آتش بس به اهداف استراتژیک خود نرسید». آنها چند هدف را اعلام کرده بودند که اگر به خوبی به موضوع نگاه کنیم هیچ کدام آنها محقق نشده یا دست کم میتوان گفت بخش اعظم آن اتفاق نیفتاد.
وی گفت: هدف اصلی که اسرائیلیها اعلام کردند نابودی حماس بود، اما نه تنها حماس نابود نشده بلکه قدرت عملیاتی خود را حفظ کرده و در این روزهایی که غزه دچار تلفات زیاد انسانی و مادی شده، نشانهای دال بر اینکه حماس آسیب قابل توجهی دیده باشد نداریم. حال اینکه نشانهها چه میتوانند باشند، به طور مثال اینکه تا به امروز ما شاهد این هستیم که «موشکهای حماس تا شهرهای مختلف رژیم صهیونیستی میرسد» و عملیاتهای حماس علیه اسرائیل ادامه دارد.
حفظ قدرت عملیاتی حماس با حملات راکتی و موشکی
این کارشناس مسائل منطقه افزود: در شرایطی حملات حماس علیه اسرائیل ادامه دارد که ۷ هفته از آغاز حملات رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه میگذرد و این «به معنای حفظ قدرت عملیاتی حماس است».
براتی تصریح کرد: در آخرین روزهای پیش از اعلام آتش بس موقت سرعت پیشروی اسرائیلیها بسیار پایین آمده بود و تا حدی تلفات آنها هم بیشتر شد که این نشان دهنده این است که در چند منطقه به طور خاص شدت مقاومت قابل توجه بوده است، به طور مثال در «شهرک بیت حانون» و «جبالیا» درگیریها شدید بود و اسرائیلیها نتوانستند با سرعت زیاد این مناطق را به تصرف خود درآورند.
وی بیان کرد: نکته دیگر «جایگاه نتانیاهو هست که وضعیت بسیار شکنندهای دارد». شکستی که دستگاههای امنیتی اسرائیل پس از ۷ اکتبر متحمل شدند و ناشی از عدم پیش بینی آنها از وقوع عملیات طوفان الاقصی بود و نتوانستند مقابله خوبی را هم با آن انجام دهند و اینکه تلفات زیادی به لحاظ انسانی برای آنها به همراه داشته و البته طولانی شدن جنگ و عدم تحقق خواستههای اسرائیل همگی نشان از ناکارآمدی نتانیاهو دارد و طبیعی است که زمانی که جنگ تمام شود و شرایط آرام شود موضوع اختلافات داخلی و رسیدگی به پرونده نتانیاهو تازه آغاز میشود.
تلاش نتانیاهو در جهت فرسایشی شدن جنگ
این کارشناس مسائل منطقه با بیان اینکه «منافع نتانیاهو در گروی ادامه جنگ علیه مردم غزه است»، عنوان کرد: بنابراین خواسته نتانیاهو این هست که جنگ به سمت فرسایشی شدن حرکت کند تا از آن فضای ابتدایی ۷ اکتبر فاصله بگیرند و شاید با این مسئله کنار بیایند، در واقع هر چقدر فاصله زمانی از ۷ اکتبر بیشتر شود این احتمال وجود دارد که نارضایتیها در داخل اسرائیل از این موضوع کمتر شود چرا که فضا به سمت فراموشی از علت وقوع عملیات ۷ اکتبر حرکت میکند.
براتی گفت: رسانههای اسرائیل هم این موضوع را متوجه شدهاند که «نتانیاهو تلاش میکند تا جنگ به سمت فرسایشی و طولانی شدن حرکت کند» و اینکه تا به همین امروز هم طولانی شدن جنگ خدمت زیادی را به نخست وزیر رژیم صهیونیستی انجام داده است.
حماس ماهیتی سیال دارد
وی با بیان اینکه اساسا نابودی حماس کار خیلی سختی است، ادامه داد: سخت بودن این موضوع هم به این برمیگردد که «حماس ماهیت سیالی دارد» و مشخص نیست که یک ایدئولوژی است، یک سازمان است، یک دولت است یا یک جنبش. از طرف دیگر ایده مقاومت نسبت به اسرائیل زمانی از بین خواهد رفت که اشغالگری از بین برود.
این کارشناس مسائل منطقه اظهارداشت: حتی اگر در این جنگ حماس تضعیف شود یا از بین برود هم گروههای دیگری شکل خواهند گرفت و ایده مقاومت را ادامه خواهند داد، همانطور که در بدو تاسیس رژیم صهیونیستی هم ما گروههای مقاومت زیادی را داشتیم، از گروه فتح گرفته تا گروههای اخوانی و چپگرا و حالا هم این ایده به گروههای اسلامگرا از جمله حماس رسیده است.
ایده مقاومت تا اشغالگری اسرائیل ادامه دارد
براتی عنوان کرد: «ایده مقاومت تا زمانی که اشغالگری وجود دارد در قالبهای مختلف چپگرا، اخوانی و اسلامگرا ادامه خواهد داشت». مسیر از بین بردن حماس از امتیاز دادن به فلسطینیها و بحث راهکار دو کشوری میگذرد، یعنی اگر اسرائیلیها جدی باشند که در این سالها نشان دارند که اینطور نیست، چرا که خودشان راهکار دو دولتی و تشکیلات خودگردان فلسطین را تضعیف کردند، میبایست که به گروه فتح به عنوان جایگزین حماس امتیاز بدهند و آن را تقویت کنند، اما دقیقاً اسرائیلیها در خلاف این مسیر حرکت کردند و فتح و تشکیلات خودگردان فلسطین را تضعیف کردند.
وی گفت: از ابتدای سال ۲۰۲۳ بحثی که اسرائیلیها مطرح کردند «موضوع الحاق کرانه باختری به اسرائیل است»، در واقع وقتی که بحث الحاق کرانه باختری پیش میآید یعنی باقی نماندن هیچ دستاوردی از قرارداد اسلو و اگر از اسلو چیزی باقی نماند یعنی از صلح و سازش چیزی باقی نمیماند و در نهایت ایده جایگزین و تنها چیزی که برای فلسطینیها باقی میماند مقاومت خواهد بود.
الحاق کرانه باختری به اسرائیل بر خلاف توافق اسلو است
این کارشناس مسائل منطقه تصریح کرد: به نظر میرسد آنچه که اتفاق افتاده «ایجاد منطقه حائل در شمال غزه است» و اسرائیلیها میخواهند این منطقه را فعلاً در تصرف خود نگه دارند و سعی میکنند آن منطقهای که در شمال غزه برای خود تعریف کردهاند را کاملاً به تصرف خود درآورند و در کنار این موضوع تلاش میکنند «به صورت تدریجی وارد مناطق جنوبی غزه هم بشوند» تا بدین ترتیب حضور خود را در شمال غزه عادیسازی کنند.
براتی افزود: درصورت تحقق این موضوع، اسرائیلیها میخواهند در مذاکرات خود با طرفهای مقابل آنها را راضی کنند که وارد مناطق جنوبیتر غزه نشوند و بدین ترتیب مناطق شمالی غزه را فعلاً نگه داشته و جامعه جهانی هم در مقابل آن مقاومتی نکنند.
وی اظهارداشت: اما مشخص نیست که همین موضوع را هم تا چه اندازه طرف اسرائیلی بتواند محقق کند چرا که آنها در ۴۸ روز پیش از آغاز آتش بس نتوانستند منطقهای که برای خود در شمال غزه مشخص کرده بودند را به طور کامل تصرف کنند و نهایتاً میتوان گفت ۳۵ الی ۴۰ درصد آن را اشغال کرده بودند.
این کارشناس مسائل منطقه در پایان خاطرنشان کرد: باید دید که اسرائیلیها میتوانند در فاز دوم جنگ با سرعت بیشتری پیشروی خود را داشته باشند یا نه؟ چرا که آنها وقت کمتری نسبت به فاز اول جنگ دارند، احتمالاً مجبور میشوند که وقفه و آتش بس دیگری را بپذیرند و البته فشارهای بین المللی از قبل بیشتر خواهد شد، اما به نظر میرسد که وقتی یک مقدار اسرائیلیها متصرفات خود را در شمال غزه بیشتر کردند، به عملیاتهای نظامی پراکندهتر روی میآورند.