طبق نظر کارشناسان به‌طور میانگین هر فرد در جهان جهت تهیه غذای سالم باید در روز مبلغ حدود 3.5 دلار بپردازد که برای این موضوع در آسیا این عدد حدود 3.7 دلار است. این آمار نشان می‌دهد که هزینه‌ دسترسی به غذای سالم در آسیا از متوسط جهانی بیشتر است و در واقع غذا در آسیا گران‌تر از متوسط جهانی است. این موضوع دلایل مختلفی دارد که از آن جمله می‌توان به وارداتی بودن بخش قابل‌ ملاحظه‌ای از غذاها در آسیا اشاره کرد. لذا توجه به راهکارهای مقابله با این مشکلات به خصوص در این قاره حائز اهمیت بوده و بدون کنترل ضایعات غذایی نمی‌توان به امنیت غذایی پایدار دست‌ یافت. این امر به‌ خصوص در شرایط خشکسالی و تغییر اقلیم از اهمیت بیشتری برخوردار است، چراکه با کنترل ضایعات مواد غذایی و جلوگیری از هدر رفت محصولات می‌توان با وجود کاهش تولیدات کشاورزی در شرایط خشک‌سالی، نیازهای بخش عظیمی از افراد جامعه را مرتفع کرد. اهمیت کنترل ضایعات غذایی تا بدان حد است که برخی بر این باورند؛ کاهش ضایعات به میزان یک‌چهارم نیز می‌تواند برای تأمین نیازهای کل خانوارهای دارای سوءتغذیه در سراسر دنیا کافی باشد.
ایران با جمعیت بیش از ۸۵ میلیون نفری که حدود یک درصد جمعیت دنیا و همچنین یک درصد مساحت خشکی دنیا را دارا است، کشوری چهار فصل و دارای منابع عظیم طبیعی و مستعد برای کشاورزی است. عدم مدیریت صحیح منابع آبی در سال‌های گذشته و برداشت بی‌رویه و عدم وجود الگوی کشت مناسب و انبارمانی محصولات کشاورزی چالش‌های فراوانی برای امنیت غذایی ایجاد کرده است. طبق گفته کارشناسان وزارت جهاد کشاورزی، بر اساس قانون برنامه ششم، هدف‌گذاری ما دستیابی به ضریب ۹۵ درصدی امنیت غذایی بوده و در این فرجه زمانی این موضوع تحقق پیدا نکرده است. از سال ۹۲ که ضریب امنیت غذایی حدود ۵۳ درصد بود اکنون به ۸۰ درصد رسیده، اما برخی از سیاست‌ها که در سال‌های گذشته اتخاذ شد، باعث شد نتوانیم به هدف دست پیدا کنیم. اهمیت امنیت غذایی در فرمایشات مقام معظم رهبری اسناد بالادستی کشور (به‌ویژه در برنامه‌های پنج‌ ساله توسعه کشور، سند چشم‌انداز بیست‌ ساله کشور و...)  به‌ روشنی مطرح‌ شده است.
برای حفظ محصولات کشاورزی و مواد غذایی و جلوگیری از ابتلا به انواع آفات و بیماری‌ها روش‌های مختلفی در دنیا وجود دارد که هر کدام به نحوی مزایا و معایب مخصوص خود را دارد. دو روش کلی برای نگهداری مواد غذایی وجود دارد که عبارتند از روش‌های شیمیایی و فیزیکی. هر کدام از این روش‌ها طیف گسترده‌ای را پوشش می‌دهند. در روش‌های شیمیایی استفاده از مواد نگهدارنده شیمیایی، اسیدی کردن، گازدهی (یا دود دهی با سموم شیمیایی)، نمک زدن و ... مرسوم بوده و روش‌های فیزیکی رایج عبارتند از خشک کردن، تغییر دما و پرتودهی.
در حال حاضر در بسیاری از کشورهای دنیا، تقاضای بازار برای غذاهای پرتودهی شده افزایش‌ یافته و بیش از ۵۰۰ سامانه پرتودهی در دنیا به‌ منظور پرتودهی مواد غذایی استفاده می‌شود. در قاره آسیا کشورهای ایران، ژاپن، بنگلادش، کره جنوبی، هند، چین، تایلند و اندونزی، در قاره اروپا، ایتالیا، اسپانیا، بلژیک و چک، در قاره آمریکا، کانادا، کوبا، مکزیک و ایالات متحده، در قاره آفریقا، الجزایر و آفریقای جنوبی از مهمترین کشورهای دارای واحدهای صنعتی پرتودهی محصولات کشاورزی هستند.
تعداد سامانه‌های پرتودهی فعال موجود در ایران پنج عدد بوده که چهار سامانه از نوع ثابت (در استان‌های تهران، آذربایجان شرفی، یزد، و چهارمحال و بختیاری (سامانه این استان متعلق به بخش خصوصی است)) و یک سامانه از نوع خود حفاظ گاما (در آذربایجان شرقی) است. در حال حاضر مجموع ظرفیت سامانه‌های موجود در کشور جهت پرتودهی مواد غذایی با توجه به تنوع محصولات کشاورزی و دوزهای متفاوت حدود بین ۵۰ -۱۰ هزار تن (با لحاظ اختصاص ظرفیت کامل سامانه‌های پرتودهی برای محصولات کشاورزی) است. با بررسی میزان تولید سالیانه کشور که در سال‌های اخیر بین ۱۳۰-۱۲۰ میلیون تن است و همچنین میزان ضایعات کشور که سالانه حدود ۳۰ درصد است، این میزان پرتودهی ناچیز بوده و نیاز است که در زمینه گسترش فرایند پرتودهی در کشور تدبیر جدی صورت گیرد. بدین سبب سازمان انرژی اتمی (شرکت توسعه کاربرد پرتوها) جهت گسترش سامانه‌های پرتودهی در سراسر کشور در سال ۱۴۰۱ یک زمان بندی میان مدت در نظر گرفته است که در فاز اول حجم پرتودهی محصولات کشاورزی به ۱۵۰ هزار تن و در فاز دوم به بیش از یک‌ میلیون تن خواهد رسید. این برنامه بر اساس سند راهبردی آمایش سرزمینی توسعه سامانه‌های پرتودهی در کشور پیاده‌سازی خواهد شد. این سند برای اولین بار در تاریخ سازمان انرژی اتمی ایران تنظیم و در بیستم فروردین‌ماه ۱۴۰۱ توسط رئیس‌جمهور ایران و رییس سازمان انرژی اتمی رونمایی شد.
هدف از تهیه این سند، تعیین اهداف و چشم‌انداز ۲۰ ساله این سازمان جهت احداث مراکز پرتودهی در سراسر کشور بر اساس ظرفیت بومی مناطق مختلف است. مطابق با این اسناد، پهنه کشور با توجه به ظرفیت تولید به ۱۲ منطقه تقسیم ‌شده و در برنامه میان‌ مدت و بلند مدت سازمان انرژی اتمی، در تمامی این مناطق حداقل یک سامانه پرتودهی ثابت یا یک سامانه پرتودهی خود حفاظ (یا دستگاه آفت زدای صنعتی مایکروویو) احداث خواهد شد.
معاون سازمان انرژی اتمی و مدیرعامل شرکت توسعه کاربرد پرتوها