تولید و توسعه اندیشه و ایده‌های اثربخش و سازنده به نهاد و نهادمندی محتاج است، چرا که، بدون بستر واقعی و نهادسازی حقیقی، اندیشه‌ورزی و مولد و مدیریت اندیشه‌ها امکان پذیر نیست. یعنی در پاسخ به این پرسش که چگونه میتوان خردورزی را در صحنه عمل محقق و محصل کرد؟ لازم است گفته شود، خردورزی نیز همانند سایر مقولات بنیادین مثل علم و دانش ورزش و هنر و نظایر آن، نیازمند به خانه و نهادمندی است. مثلاً بدون فدراسیون و زمین چمن بازی و سایر امکانات داشتن صنعت فوتبال قوی و برجسته ممکن نیست. فوتبال و ورزش از جنس سیاست و دیکته نیست تا با دستور و تحکم، پیش برود و پیشرفت کند. اندیشه و اندیشه ورزی بطریق اولی و ذاتی چنین است. سپهر اندیشه و خردورزی، میدان عقل و عشق و اشتیاق و اختیار و اثر است نه صحنه دستور و دستورالعمل.
بنابراین برای ترویج و تشویق به خردمندی و اندیشه ورزی، و از این طریق سر و سامان و اصلاح امور، به طرح و مدل و الگوی تأسیس و راه‌اندازی کانون‌های اندیشه‌ورزی اثربخش نیاز داریم. طرحی که به نظر نگارنده حداقل باید از پنج ویژگی ممتاز برخوردار باشد. ۱- با استانداردهای جهانی سازگار باشد. اندیشه و اندیشیدن وجه مشترک آدمیزاد است. تنها مسائل و شرایط اقلیمی و اجتماعی متفاوت می‌باشد. بنابراین، اندیشیدن، گشودن است و گشودن جاری ساختن زندگانی در دل معضلات و مشکلات و مسائل می باشد. به تعبیر دیگر، اندیشیدن و اندیشه ورزی، فانوس و چراغ خرد تاباندن و تاریکی‌ها را روشن نمودن و کژی‌ها را دیدن و در دل سختی‌ها راه گشودن است. کشورهای توسعه یافته و ژاپن از آسمان نیافته اند و از زمین نرویده اند، بلکه با همت والا خرد و اندیشه را بکار برده اند و سختی‌ها را یکی پس از دیگری پشت سر گذاشته اند. استانداردهای جهانی اندیشه‌ورزی از همین زحمات و تجربه های بشری عیان شده است. ۲- وطن گرایی و بومی سازی نیز از جمله ویژگی های طرح و مدل و الگوی تأسیس و راه اندازی کانون‌های تفکر است. این کار یک کار فانتزی و تعارفی نیست، بلکه توان و قدرت اندیشه ورزانه و متفکرانه لازم دارد تا ریشه های تاریخی و فرهنگی ملت ایران شناخته شود و ارکان هویت جامعه ایرانی بازاندیشی گردد. مثلاً، ایرانیت، دیانت و تحول خواهی سه رکن هویت جامعه ایرانی است. لذا الگوی تأسیس کانون اندیشه ورزی لازم است معطوف به این ارکان و عناصر زندگی ایرانی باشد. ۳- پرهیز از شتابزدگی و سلیقه گرایی از ویژگی های دیگر الگوی مزبور می باشد. اگر قرار باشد هر دولتی و حکومتی و هر وزیر و وکیلی، بر اساس سلیقه شخصی و گروهی خود به مقوله اندیشه و اندیشه ورزی بپردازد، عملاً از ساحت عقلانیت و اندیشه ورزی به سطح قشری گری و روزمرگی دچار می شویم و تله گرفتاری‌ها، گرفتار می آییم. بنابراین، طرح و تعبیه معقول و مستدل نیاز داریم. ۴- خصلت دیگر مدل سازی و نهادمندی در موضوع اندیشه ورزی، تجربه و تخصص است. در کتاب «الگوی تأسیس کانون اندیشه‌ورزی اثربخش، به صراحت و شفافیت بیان شده است که ما به طرح و چارت و ساختار تأسیس تجربه شده و آزاد اندیش و باز، محتاج هستیم و این تجربه را به فضل خدای حکیم داریم و در جاهای مختلف بکار بسته ایم و نتیجه مثبت و اثربخش گرفته‌ایم. یعنی، در تأسیس کانون اندیشه ورزی، علاوه بر اندیشه و دانش به تجربه نیز نیاز داریم و الا زمان و عمر هدر می رود و عمر رفته باز نمی‌گردد. ۵- ویژگی بنیادین دیگر در تأسیس کانون اندیشه ورزی، تعبیه و تدبیر قرار واقعی و حقیقی و عینی برای اندیشه ورزان و خردمندان و ایده پردازان است. این قرار عینی و واقعی اندیشه ورزی وقتی با بی قراری و انتزاعی و ذهنی مقایسه شود بهتر فهمیده می‌شود. مثل اقوال و ادعاهایی که مطرح می شود و هرگز عملی نمی‌شود و هیچ اثرنافع تولید نمی گردد و مشکلی بر مشکلات افزون می‌گردد! نهاد‌سازی و نهادمندی اندیشه ورزی، گامی ست که این امر مهم و سرنوشت ساز را از وضعیت تهی و پوچ به وضعیت واقعی و اثرمند سوق می‌دهد و بدین سان به زندگی یاری می رساند. به یاد داشته باشیم، اصل و بنیان زندگی و جامعه و جهان، همین انسان واقعی است، نه انسان خیالی و در آسمانها و آرمان‌ها. همین انسان گرفتار در مسائل نیازمند به اندیشه و اندیشه ورزی است تا یک زندگی با شرافت و مناسب و معقول داشته باشد.
برای تغییر و تحول و ساختن و آبادانی محتاج تفکر و اندیشه ورزی هستیم، تا در نواقص و اشتباهات باز اندیشی کنیم و راه آینده را همواره سازیم. و برای چنین اقدامی به نهادمندی و نهاد اندیشه ورزی نیاز داریم.
اگر از ما سؤال کنند، در جامعه شما خانه تفکر و خردورزی کجاست؟ چه جوابی داریم؟ اگر بپرسند، آیا عقل و عقلانیت بدون ابزار و ارگان می تواند در زندگی ساری و جاری گردد؟ چه پاسخی خواهیم داشت؟ مثلاً همه ادیان برای خود عبادتگاه دارند، خردگاه و گاه اندیشه کجاست؟ ورزشگاه داریم، اما خردگاه نداریم؟ اندکی بیندیشیم، شاید بتوانیم با یاری گرفتن از کتاب الگوی تأسیس کانون اندیشه ورزی اثربخش، به راه اندازی خردگاه‌ها کمک کنیم.