گروه جامعه - بررسی داده‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که سال گذشته 204 هزار و 304 طلاق در کشور به ثبت رسید. از این میان، حدود 12 هزار طلاق، عمر رابطه کمتر از یک سال و بیش از 53 هزار مورد هم عمر رابطه یک تا پنج ساله داشتند. همزمان با کاهش آمار ازدواج در کشور، تعداد طلاق‌های ثبت‌شده طی یک دهه اخیر نیز روند صعودی داشت. بررسی داده‌های رسمی از جمله مرکز آمار ایران و ثبت احوال نشان می‌دهد که نسبت ازدواج و طلاق در کشور در حال کاهش است؛ تا جایی‌که از هر سه ازدواج یک مورد طلاق هم در دفاتر رسمی ثبت می‌شود.
به گزارش تجارت‌نیوز، سال گذشته، 524 هزار ازدواج در کشور ثبت شد. از سوی دیگر بیش از 204 هزار طلاق هم به ثبت رسید. روندی که کارشناسان می‌گویند می‌تواند بر ساختار جمعیتی ایران و پیری جمعیت اثرگذار باشد.
نکته مهم دیگری که در آمارها به چشم می‌خورد، عمر روابط رسمی است. روابطی که بسیاری از آنها بعد از چند ماه به طلاق ختم می‌شود و بسیاری دیگر بعد از 30 سال یا بیشتر از آن. 
این در حالی است که پیش از این علی فتحی آشتیانی، رئیس سازمان روانشناسی و مشاوره ایران گفت: آسیب‌های اجتماعی و اختلالات روانشناختی نسبت به سال‌های گذشته روند صعودی دارد. طلاق در کشور ما با یک شیب و سرعت بالایی در حال پیشروی است. نسبت ازدواج به طلاق در ۲۰ سال گذشته از ۱۲ به یک به کمتر از ۳ به یک رسیده است.
عوامل مختلفی در شکل‌گیری اختلالات روانی نقش دارند، از عوامل فردی و اقتصادی گرفته تا آسیب‌های اجتماعی. آنطور که متخصصان حوزه سلامت روان می‌گویند با افزایش فقر، نابرابری و خشونت میزان اختلالات روانی هم افزایش می‌یابد.
فتحی آشتیانی در مهر ماه سال جاری خبر داده بود که: «در سال ۱۳۷۹ به ازای هر ۱۲ مورد ازدواج یک طلاق داشتیم. ۱۰ سال بعد یعنی در سال ۱۳۸۹ به ازای هر ۶.۵ ازدواج یک طلاق ثبت می‌شد و در سال ۱۳۹۹ به ازای هر سه ازدواج یک طلاق ثبت می‌شد.» رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره ایران ادامه داد: «نسبت ازدواج به طلاق در ۲۰ سال گذشته از ۱۲ به یک به کمتر از ۳ به یک رسیده است.»
او در ادامه به وضعیت استان‌ها از نظر ازدواج و طلاق پرداخته و گفته بود که این مسائل در برخی استان‌ها وضعیت بدتری دارند.رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره ایران گفت: «۱۰ استان کشور که از نظر افزایش طلاق و کاهش ازدواج وضعیت بحرانی دارند هم می‌توان از خراسان رضوی، تهران، البرز، مازندران، گیلان، فارس، اصفهان، قم، کرمانشاه و مرکزی نام برد.»
جزئیات آمار ازدواج و طلاق در ایران
از سوی دیگر تا اول مرداد سال جاری ۱۹۹ هزار و ۷۲۷ مورد ازدواج، ۶۵ هزار و ۳۵۵ طلاق ثبت رسمی شده است. رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره ایران درباره عوامل طلاق در ایران توضیح داد: «در سال ۱۴۰۰ مطالعه‌ای سیستماتیک در این مورد انجام دادم. در این مطالعه به ترتیب ۲۰ مورد از مهمترین عوامل طلاق طی ۱۰ سال گذشته بررسی شد.»
۲۰ موردی که در این مطالعه آمده، عبارت است از: بیکاری مرد، عدم تفاهم اخلاقی، ناباروری، تفاوت‌های فرهنگی و اعتقادی، دخالت اطرافیان، بیماری‌های روانی، اعتیاد به مواد و الکل، مشکلات مالی و درآمد ناکافی، ازدواج تحمیلی و اجباری، عدم رضایت جنسی، خشونت خانگی (کلامی یا فیزیکی)، بی‌علاقگی به همسر، خیانت به همسر، ازدواج مجدد، بیماری‌های جسمی، انتظارات غیر واقع‌بینانه، بداخلاقی و فحاشی، مشکلات حقوقی و قضایی، عدم اعتماد به یکدیگر و فساد اخلاقی.
12 هزار طلاق با عمر رابطه کمتر از یک سال
اما حالا مرکز آمار ایران در گزارشی که به تازگی منتشر کرده است، از وضعیت طلاق در کشور هم داده‌هایی ارائه داد. این داده‌ها نشان می‌دهد که در سال گذشته، 11 هزار و 976 طلاق ثبت شد که طول مدت ازدواج آنها کمتر از یک سال بود. به عبارتی ازدواج‌هایی که پس از چند ماه به طلاق ختم شد. 
سال 1400 حدود 572 هزار ازدواج در کشور ثبت شد. بر این اساس حدود 2 درصد از این ازدواج‌ها به طلاق کشیده شد. اما بیشترین طلاق‌ها مربوط به کدام خانواده‌هاست. 
بیشترین طلاق‌ها مربوط به چه روابطی است؟
آنطور که داده‌های رسمی نشان می‌دهد، سال گذشته، 53 هزار و 525 طلاق با عمر رابطه یک تا پنج سال ثبت شد. بیشترین طلاق‌ها مربوط به روابط در همین گروه است. یعنی با گذشت یک تا پنج سال از ازدواج، اقدام به طلاق کردند.
به تفکیک طلاق‌های ثبت‌شده را می‌توان اینطور دسته‌بندی کرد. سال گذشته، آمار طلاق‌هایی با طول مدت ازدواج 5 تا 10 سال، 45 هزار و 554 مورد بود. همچنین، طلاق‌هایی با عمر رابطه 10 تا 15 سال هم 35 هزار و 903 مورد گزارش شد.
آمار طلاق بعد از 2 دهه زندگی مشترک
برای روابط با عمر 15 تا 20 سال هم 25 هزار و 275 مورد طلاق ثبت شد. روابطی که طول مدت ازدواج 20 تا 25 سال داشتند هم 15 هزار و 236 طلاق را به خود اختصاص داده‌اند. تعدادی از ازدواج‌ها هم با گذشت 25 تا 29 سال به طلاق ختم می‌شوند. برای این گروه روابط، سال گذشته، حدود 7 هزار طلاق ثبت شد. 
ازدواج‌هایی هم هستند که بیش از 29 سال از عمر آن می‌گذرد، اما با گذشت دو دهه یا بیشتر از آن به طلاق کشیده می‌شود. سال گذشته برای این گروه از روابط، حدود 10 هزار طلاق ثبت شد. 
کارشناسان برای فروپاشی روابط رسمی دلایل مختلفی عنوان می‌کنند. برخی می‌گویند ساختار سنتی جامعه ایران در حال تغییر است و فاصله گرفتن افراد از چارچوب‌های سنتی، تصمیم درباره طلاق را برای افراد راحت‌تر کرده است. پیش از این زنان و مردان با بسیاری از شرایط یکدیگر کنار می‌آمدند، ولو اینکه در آن رابطه، متحمل آسیب‌های زیادی می‌شدند. حالا اما جامعه در حال پذیرش مسئله طلاق است. برخی هم نقش عوامل اقتصادی را در طلاق پررنگ می‌دانند. روابطی که به علت بیکاری، درآمد کم و مشکلات اقتصادی به بن‌بست کشیده می‌شود. به باور برخی از روانشناسان و مشاوران هم ریشه برخی از طلاق‌ها هم ناشی از شناخت کم، عدم همراهی زوجین و گذر سریع از روابط است.
20 عامل مهم که موجب طلاق می‌شود
پیش از این، علی فتحی آشتیانی، رئیس سازمان روانشناسی کشور در همایش سلامت روان، مهم‌ترین دلایل طلاق در ایران را بررسی کرد.
به گزارش تجارت‌نیوز، سال 1400 مطالعه‌ای درباره 20 مورد از مهم‌ترین عوامل طلاق طی یک دهه گذشته انجام شد.
فتحی آشتیانی درباره نتایج این مطالعه گفت: «20 موردی که در این مطالعه آمده، عبارت است از بیکاری مرد، عدم تفاهم اخلاقی، ناباروری، تفاوت‌های فرهنگی و اعتقادی، دخالت اطرافیان، بیماری‌های روانی، اعتیاد به مواد و الکل، مشکلات مالی و درآمد ناکافی، ازدواج تحمیلی و اجباری، عدم رضایت جنسی، خشونت خانگی، بی‌علاقگی به همسر، خیانت، ازدواج مجدد، بیماری‌های جسمی، مشکلات حقوقی و قضایی، عدم اعتماد به یکدیگر و فساد خلاقی.»
در همین حال، برخی از جمعیت‌شناسان نسبت به پیری جمعیت ایران تا 30 دیگر هشدار می‌دهند. روند کاهشی ازدواج و افزایشی طلاق به معنای فرزندآوری کمتر در کشور و در نهایت منجر به نسبت بالای تعداد سالمندان به جمعیت جوان و کودک کشور می‌شود. شکل‌گیری بحران سالمندی در ایران خود می‌تواند منجر به شکل‌گیری چالش‌هایی برای تامین اجتماعی، سیستم بهداشت و درمان و بازار کار باشد. زنجیره‌ای که به صورت جزئی‌تر حامل مشکلات زیادی برای کشور باشد.