به نظر پرداختن به روزهای تعطیل آن هم برای تجارت خارجی بهینه امری است پسندیده اما نمی توان اصل را کنار گذاشت و فرعیات را دنبال کرد. آنچه امروز بلای مصرف کننده ایرانی است رتبه تجارت خارجی شرم اور ایران است که جزو ۵ کشور آخر لیست و در سال ۲۰۲۱ رتبه ۱۶۴ از ۱۶۵ را به خود اختصاص داده است.
این رتبه یعنی ما یکی مانده به آخرین بسته ترین اقتصادها هستیم، اقتصادی که ذینفعان با ایجاد انحصار و رانت در واردات حق انتخاب مصرف کننده را نابود کرده اند.
محدودیت واردات خودرو، لوازم خانگی و هزاران محصول دیگر در این لیست قرار دارند.
آیا شایسته نیست که به جای تاکید بر این موضوع که اصل مهم برای خروج ایران از این وضعیت است فقط برای روزهای تعطیل دست به قلم شد؟
رئیس اتاق بازرگانی ایران در حال نامه‌نگاری است تا روزهای شنبه به‌جای روزهای پنجشنبه تعطیل شوند. با وجود این بحث این تعطیلی یک موضوع فرعی است. رتبه تجارت خارجی اقتصاد ایران 164 از 165 کشور است. یعنی مصرف‌کننده ایرانی هیچ حق انتخابی برای مصارف خود ندارد. درست است که تعطیل شدن روزهای شنبه به‌ جای پنجشنبه‌ها اتفاق خوبی است اما با این وضعیت رتبه تجارت خارجی چه می‌توان کرد؟
در این شرایط، مشکل اصلی اقتصاد کشور وضعیت تجارت خارجی است نه تعطیلی پنجشنبه و جمعه. واردات همه کالاها و خدمات ذی‌نفعانه محدود و انحصاری شده است و رویکردی منفعلانه نسبت به این موضوع وجود دارد.
ایجاد محدودیت برای مصرف‌کننده به اسم تراز تجاری
واقعیت این است که اقتصاد ایران درگیر ذی‌نفعان شده و تعطیلی پنجشنبه به‌ جای شنبه برای این ذی‌نفعان اهمیتی ندارد. تنها کسب‌وکارهای کوچک و بخش خصوصی از این موضوع دچار مشکل می‌شوند.
در اقتصادی که واردات خودرو و لوازم خانگی ممنوع است و به نام تولید ملی، انحصار ایجاد شده و حق انتخاب مردم محدود می‌شود، تعطیلی پنجشنبه یا شنبه تفاوتی ندارد. در ایران هیچ یک از شرکت‌های خارجی نمایندگی ندارند و مردم ایران نمی‌توانند مثل مردم بقیه کشورها، کالاهای اصل را با گارانتی و شرایط پرداخت اقساطی خریداری کنند. اقتصاد باید آزاد باشد؛ نه اینکه به اسم تراز تجاری، برای مصرف‌کننده محدودیت ایجاد شود.
بهتر است اتاق بازرگانی به‌ جای تاکید روی تعطیلی شنبه‌ها، بر بهبود رتبه پایین آزادی اقتصادی ایران تاکید کند. آن هم با آزادسازی واردات محصولاتی که نیاز ایرانیان و موجب بالا رفتن کیفیت زندگی آنهاست فرض کنیم در بهترین حالت، روزهای شنبه و یکشنبه تعطیل شوند؛ حال قدم بعدی چیست؟ با رتبه تجارت خارجی کنونی اقتصاد ایران چه می‌توان کرد؟
متاسفانه به جای تاکید بر حق انتخاب مصرف کننده فقط دنبال موارد فرعی هستیم!