بازار سرمایه به رغم هفته مثبتی که پشت سر گذاشت در روز یکشنبه دچار ریزش شد و با منفی شدن اکثر سهم‌ها تابلوی بورس یکسره به رنگ قرمز درآمد، روندی که شاید با ریزش دلار در بازار آزاد و ناامیدی شرکت‌های بورسی از رشد کافی دلار نیمایی ناشی می‌شد. اما این تنها یک سوی ماجرا است و بازار این روز‌ها با اتفاقات ناخوشایند دیگر دست به گریبان است.
«احسان خاتونی» کارشناس بازار سرمایه مهم‌ترین آن را تبصره جنجالی بودجه ۱۴۰۳ می‌داند که موجب می‌شود مالیات مضاعفی به شرکت‌های بورسی تحمیل شود.در پایان معاملات روز یکشنبه شاخص کل بورس با ریزش ۲۰ هزار و ۱۴۴ واحدی، معادل ۰.۸۷ درصد افت کرد و به ۲ میلیون و ۲۸۴ هزار و ۸۳۳ واحد رسید. شاخص هم‌وزن نیز با سقوط ۷ هزار و ۵۳۴ واحدی در سطح ۷۵۷ هزار و ۵۰۹ واحدی ایستاد.
اصلاح روز یکشنبه زمانی است تا قیمتی
احسان خاتونی در گفتگو با اقتصاد ۲۴ به بررسی بازار روز یکشنبه پرداخت و یادآور شد: اصلاح اخیر بازار بیش از هر چیز زمانی است تا قیمتی. یعنی به نظر من منفی‌های فردا آخرین منفی‌های بازار است، اما اینکه تصور کنیم بازار خیلی مثبت شود هم این طور نیست.به گفته وی، امروز بحث معافیت‌های مالیاتی هلدینگ‌ها و صندوق‌ها مطرح بود. انتظار بر این بود که معافیت‌ها لغو بشود. منتهای مراتب ظاهرا روز شنبه یک نماینده مجلس ادعا کرده بود بورسی‌ها دارند فشار می‌آورند که ما معافیت‌ها را لغو نکنیم. جمله او این بود بورسی‌ها بودجه را گروگان گرفته‌اند. بعد از این صحبت‌ها بود که رنج‌های منفی در بازار دیده می‌شد و روز یکشنبه هم این رنج‌ها شدت گرفت. از آن طرف هم نرخ ارز که حالا تا محدوده ۶۵ هزار تومان رفته بود حالا کمی اصلاح کرده است. البته نرخ ارز آزاد ربطی به بورس ندارد و تمام نرخ‌های فروش در بورس با دلار نیمایی است. ولی خب به هر حال یک اثر روانی جزئی ممکن است در روند معاملات داشته باشد. این دو عامل به بازار فشار وارد کرد و شاهد بودیم که بازار وارد فاز اصلاحی شد.
علاوه بر این به گفته این کارشناس دیروز خبری هم داشتیم که دولت ۸ هزار میلیارد دلار اوراق منتشر کرده است. این سابقه نداشته که در ابتدای سال ما این حجم اوراق را داشته باشیم. همواره دولت در انتهای سال یا نیمه‌های سال آن را منتشر می‌کرد و این فعالان بازار را ترساند چرا که نشان داد اوراق فروشی دوباره توسط دولت شروع شده و بازار بدهی دارد جذاب می‌شود.
هجمه‌های کاذب به بازار سرمایه در اوج خود قرار گرفت
احسان خاتونی همچنین در پاسخ به هجمه‌های مجلس علیه بازار سرمایه از اثرات منفی دعوای جدید مالیاتی بورسی‌ها با دولت می‌گوید و توضیح می‌دهد: تمام شرکت‌های فعال در بورس به نوعی دارند مالیات می‌دهند و اگر قرار باشد که دوباره این معافیت‌هایی که در بازار بوده بر اساس بودجه لغو بشود، یک مالیات مضاعف به شرکت‌ها تحمیل می‌شود. در ثانی گفته شده که شرکت‌ها انرژی ارزان می‌گیرند و و دلار‌های خود را با نرخ‌های آزاد می‌فروشند که این هم کاملا اشتباه است. هیچ شرکتی انرژی ارزان نمی‌گیرد. همین امسال برق ۱۲۰۰ تومان شده است. گاز با نرخ‌های جهانی فروش می‌رود و محصولاتی هم که می‌فروشد اغلب با دلار نیمایی است و رقابت چندانی هم نمی‌شود در بورس کالا داشت.به گفته او، خیلی از شرکت‌ها و پتروشیمی‌هایی که محصولاتشان را می‌فروشند دلارهایشان را به صورت دلار نیمایی در بازار تزریق می‌کنند؛ بنابراین همین الان شرکت‌ها در حال ضرر هستند. افزایش قیمت انرژی و هزینه‌های سربار و نرخ‌هایی که در حال فروشند با نرخ‌های بازار آزاد ۵۰ درصد تفاوت دارد. دیگر صنایع مانند خودروسازی هم زیان انباشته‌های خیلی سنگینی دارند و اجازه افزایش نرخ فروش با قیمت حاشیه بازار را به آنها نمی‌دهند و اتفاقات مشابه در دیگر صنایع. فارغ از زیان بورسی‌ها با این اتفاقات خود دولت هم ضرر خواهد کرد چون نهاد‌های دولتی و شهرداری‌ها و هلدینگ‌ها و... یا خصولتی‌اند یا دولتی‌اند و در وهله اول آن‌ها از این مصوبات غیرکارشناسی ضرر خواهند کرد.
پیش بینی بورس تا پایان هفته
طبق پیش بینی این کارشناس بازار سرمایه، تا پایان هفته جاری همچنان شاخص منفی خواهد بود و احتمال دارد یک مقدار قیمت‌ها بیشتر از این هم کاهش پیدا کند، ولی بیشتر اصلاح بازار زمانی است. شاید در یکی دو هفته آینده بازار قیمت‌ها همین طور بماند و بالا و پایین خاص دیگری نداشته باشیم تا تکلیف یکسری موارد در بودجه و تغییرات در نرخ دلار نیمایی هم روشن شود. بر این اساس شاخص کل بورس در همین محدوده می‌ماند و شاید نوساناتی در حد ۲۰ یا ۳۰ هزار واحدی داشته باشد. بعید می‌دانم نوسان خاصی داشته باشیم؛ چه رو به پایین و چه رو به بالا.