آمار قابل استنادی از میزان وقوع جرائم خشن در کشور وجود ندارد. اوایل اردیبهشت ماه سال جاری رییس پلیس آگاهی تهران بزرگ گفته بر اساس آمار‌ها، زورگیری و جرائم خشن در تهران روبه‌کاهش است. مدتی است که در فضای مجازی ویدئو‌هایی از زورگیری‌های خشونت‌آمیز منتشر می‌شود و انتشار گسترده این نوع از ویدئو‌ها در میان مردم می‌تواند نگرانی زیادی ایجاد کند. به تازگی نیز در فضای مجازی فیلمی از ورود اراذل و اوباش قمه‌کش به اورژانس بیمارستانی در لرستان منتشر شد و ویدئویی دیگر نیز در میان کاربران دست به دست می‌شود که در آن عده‌ای برای سرقت از آپارتمان‌های مسکونی سلاح و کلاشینکف دست گرفته‌اند. تا هنگام نگارش این گزارش خبر دستگیری قمه‌کشان بیمارستان منتشر شده، ولی هنوز از دستگیری سارقان اسلحه به دست خبری نرسیده است.
در سال ۹۹ استاندار تهران، از رشد ۷۸ درصدی سرقت در استان تهران خبر داد. در آن زمان سرپرست رئیس پلیس پیشگیری پایتخت هم با اشاره به شرایط اقتصادی ناشی از کرونا از دستگیری مجرمانی خبر داد که ۶۰ درصد آن‌ها برای اولین بار اقدام به سرقت کرده بودند. نسبت تعداد جرایم در هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت در ابتدای دهه ۹۰، حدود ۵۷۷.۳۳ مورد ثبت شده بود در نهایت در سال ۱۳۹۸ این رقم به بالاترین حد خود در این دهه رسید که برابر با هزار و ۳۹ جرم در هر صد هزار نفر بوده است. بر اساس آماری که در سال ۱۴۰۱ منتشر شد، خفت‌گیری، زورگیری، اخاذی، چاقو و قمه‌کشی و سایر انواع شرارت‌ها در سال ۱۴۰۱ حدود ۸ هزار و ۱۳۰ مورد بوده که نسبت به پنج سال قبل افزایش ۲۱ درصدی داشت. همچنین تعداد قتل ثبت شده با افزایش ۳۷ درصدی در سال ۱۴۰۱ به حدود دو هزار و ۵۹۰ مورد رسید. متاسفانه در دو سال اخیر آماری در خصوص میزان جرائم و انواع آن در جامعه ما منتشر نشده‌است و مسئولان مربوطه تنها به اعلام کاهش جرائم بسنده می‌کنند.
وجوه مختلف جرائم خشن
تقی آزاد ارمکی جامعه شناس و استاد دانشگاه تهران به روزنامه اینترنتی فراز گفت: «پدیده جرائم خشن دارای وجود مختلفی است. وجه مشترک و مورد توافق همه جامعه‌شناسان ایران، این است که جامعه ایرانی جامعه ناآرامی است و وضعیت بسامانی ندارد. برخی علت نابسامانی ایران را عناصر دور می‌دانند و به غرب و آمریکا اشاره می‌کنند و استعمار و دشمن را علت شرایط کنونی می‌دانند. اما بعضی از جامعه‌شناسان عناصر نزدیک را مورد توجه قرار می‌دهند. در هر صورت با هر رویکردی که وجود دارد وجه مشترک ناآرامی جامعه ایران است و ناآرامی آن صرفا برای شرایط حال نیست و در حال پیدا کردن جنبه تاریخی است؛ بنابراین این پدیده زمان‌دار و بسیار پیچیده است».
تعطیلی مطلق نظام بروکراسی
او در ادامه گفت: «این پدیده به مانند سردرد مستمر مزمنی است که با هیچ داروی اولیه‌ای درمان نمی‌شود. این سردرد علت دیگری دارد و فرد درگیر یک بیماری پنهان خطرناک است. جامعه ایرانی همچین وضعیتی دارد و شاهد مثال‌های زیادی برای آن می‌توان ذکر کرد. آمار‌ها و ارقام این جامعه خبر از وضعیت ناآرام آن می‌دهند. یکی از نشانه‌ها عدم کارایی نظام اداری، حرفه‌ای و فنی در ایران است. نظام بروکراسی در ایران به یک تعطیلی مطلق رسیده و این یک شاخص بسیار مهم است».
مشکلات مزمن جامعه ایران
این جامعه شناس ادامه داد: «نشانه دوم، موضوع بالا رفتن آمار انحرافات، آسیب‌ها و بزه‌های اجتماعی است. به عنوان مثال نهاد خانواده را در نظر می‌گیریم که امروز با افزایش تعداد طلاق‌ها مواجه است. در چنین جامعه‌ای آمار خودکشی و خشونت علیه اعضا نیز بالا است. در عرصه مراودات اجتماعی تحمل مردم در برخورد‌های پیش‌آمده کم شده و از طرف دیگر بزه‌های اجتماعی افزایش یافته‌است. سرقت‌های مختلف در کشور ما وحشتناک است وبه سختی می‌توانیم یک فرد ایرانی را پیدا کنیم که بزه اجتماعی را تجربه نکرده و در معرض چنین حوادثی قرار نگرفته باشد. این‌ها نشانه یک جامعه نا آرام تاریخی است که هیچ راه‌حلی برای آن پیش بینی نشده‌است و مدام گفته می‌شود که این جامعه مشکل و بیماری ندارد».
استمرار نابسامانی‌های اجتماعی
استاد دانشگاه تهران در آخر گفت: «استمرار و فراگیری نابسامانی‌های اجتماعی، آن‌ها را به بخشی از عادت مردم تبدیل می‌کند و پدیده‌ای به نام بی‌اخلاقی اجتماعی ظهور پیدا می‌کند. در جوامع ابتدا بداخلاقی و سپس بی‌اخلاقی شکل می‌گیرد. ما در جامعه ایران با فرآیندی از بی‌اخلاقی رو به رو هستیم. در گذشته دزدی و سرقت رخ می‌داد، اما دزد چاقو نمی‌زد و سعی می‌کرد از دید عموم پنهان باشد. اما امروز سارقین علاوه بر دزدی، اهانت می‌کنند، چاقو و قمه می‌کشند و به افراد آسیب می‌زنند. این نشانه نوعی بداخلاقی است که دارد به بی‌اخلاقی نزدیک می‌شود. این بد‌اخلاقی که امروز در جامعه ایرانی در حال تبدیل به بی‌اخلاقی است، خطر بسیاری دارد و می‌تواند وضعیت ناهنجاری اجتماعی را در جامعه شکل دهد. چنین وضعیتی می‌تواند منشا اتفاقات بزرگی باشد که ممکن است جامعه را به فروپاشی اجتماعی نزدیک کند».