سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه، روز چهارشنبه والری گراسیموف، رئیس ستاد کل ارتش را برای فرماندهی عملیات نظامی در اوکراین منصوب کرد. این تغییر در حالی صورت گرفت که تنها حدود سه ماه از انتصاب سرگئی سورویکین که رسانه‌های روسی به دلیل بی‌رحمی معروفش او را «ژنرال آرماگدون» می‌نامیدند، به‌عنوان فرمانده عملیات اوکراین می گذشت. بمباران هوایی زیرساخت های غیرنظامی اوکراین و همچنین عقب نشینی روسیه از شهر خرسون در دوران تصدی سورویکین رخ داد. او قبلاً نیروهای روسی در سوریه را رهبری می کرد و متهم به نظارت بر بمبارانی بود که بسیاری از شهر حلب را ویران کرد.
گفتنی است وزارت دفاع روسیه ضمن این انتصاب اعلام کرده است که از این پس، سورووکین به همراه ژنرال اولگ سالیوکوفارتش و سرهنگ الکسی کیم به عنوان یکی از سه معاون گراسیموف خدمت خواهد کرد. اینکه چرا وزارت دفاع روسیه این اقدام را انجام داده است، مشخص نیست. در بیانیه این وزارت آمده است: «نیاز به سازماندهی و تعامل نزدیک‌تر بین شاخه‌ها و بازوهای نیروهای مسلح و بهبود پشتیبانی و اثربخشی فرماندهی و کنترل نیروها وجود دارد».
عده ای بر این اعتقادند که این تغییرات به منظور تشدید حملات که بیش از ۱۰ ماه است که ادامه دارد و باعث کشته شدن ده ها هزار نظامی و غیرنظامی از هر دو طرف شده، انجام شده است. دیمیتری ترنین، تحلیلگر بنیاد کارنگی مستقر در مسکو، در گفتگو با الجزیره گفت که این اقدام به منظور بهینه سازی زنجیره فرماندهی در عملیات اوکراین انجام شده است و انتصاب گراسیموف به این معنی است که اهمیت عملیات افزایش یافته است و دامنه عملیات ممکن است فراتر از آنچه امروز می بینیم گسترش یابد.
وزارت دفاع بریتانیا انتصاب گراسیموف را تحول مهمی در رویکرد پوتین به جنگ خواند و توئیتر خود نوشت: استقرار او نشانگر جدی بودن شرایطی است که روسیه با آن روبرو است و تصدیق واضحی است مبنی بر اینکه این عملیات اهداف نظامی روسیه را تامین نکرده است.
گفتنی است پیش از این ژنرال والری زالوژنی، فرمانده کل ارتش اوکراین گفته بود که روس ها در حال آماده شدن هستند و انتظار دارد موج حملات جدید روسیه در اوایل بهار آغاز شود. وی همچنین اشاره کرده بود که حمله بزرگ روسیه ممکن است در فوریه، در بهترین حالت در مارس و در بدترین حالت در پایان ژانویه رخ دهد.
گراسیموف کیست؟
به گزارش خبرآنلاین، والری گراسیموف در سال ۱۹۵۵ در یک خانواده کارگری در شهر کازان روسیه در حدود ۸۰۰ کیلومتری شرق مسکو به دنیا آمد. در سال ۱۹۷۷ به ارتش اتحاد جماهیر شوروی پیوست و به عضویت گروه نیروهای شمالی مستقر در لهستان درآمد. وی سپس در مناطق نظامی خاور دور و بالتیک خدمت کرد . در سال ۱۹۹۹ رئیس ستاد ارتش ۵۸ در منطقه نظامی قفقاز شمالی شد. جنگ دوم چچن اواخر همان سال آغاز شد، گراسیموف با ادامه این درگیری در سال ۲۰۰۱ به فرماندهی ارتش ۵۸ منصوب شد.
وی از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵ به عنوان رئیس ستاد منطقه نظامی خاور دور خدمت کرد و در سال ۲۰۱۲ به عنوان رئیس ستاد کل نیروهای مسلح روسیه منصوب شد. در سال ۲۰۱۴ بالاترین درجه در ارتش روسیه، یعنی درجه ژنرالی به وی اعطا شد. گفته می شود گراسیموف در برنامه ریزی تهاجم روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ شرکت داشت. این تصمیم توسط ولادیمیر پوتین و گروه کوچکی از مقامات نظامی دیگر از جمله گراسیموف، سرگئی شویگو و نیکولای پاتروشف گرفته شد.
فرصت کوتاه روسیه برای پیروزی
این تغییرات مکرر در سلسله مراتب فرماندهی جنگ می‌تواند منادی تغییراتی در میدان جنگی باشد که تاکنون هم برای روسیه گران تمام شده است. علاوه بر ده‌ها هزار تلفات نظامی و تخلیه بخش مهمی از توان ماشین نظامی روسیه، تحریم های اقتصادی که بنگاه های تجاری و اشخاص کلیدی در مسکو را هدف گرفته اند، می تواند دیر یا زود پیامدهای سیاسی داخل روسیه به همراه داشته باشد. مخدوش شدن اعتبار روسیه به منزله یکی از پنج ارتش قدرتمند جهان در کنار نتایج جنگ بر اقتصاد کلان روسیه و در راس آنها کاهش چشمگیر درآمدهای صادرات انرژی روسیه به اروپا و وابستگی بیشتر به چین، در نهایت می‌تواند به تنزل رتبه روسیه و البته افق و دورنمای این کشور در زمره قدرت های بزرگ منجر شود؛ رویدادی که نمی توان گفت با اهداف تعیین شده مسکو برای آغاز این جنگ مطابقت دارد. تغییر فرماندهی عملیات نظامی روسیه فرصتی است برای بدست آوردن دست بالاتری که شاید توان چانه زنی روسیه را در مذاکرات آتی صلح بهبود ببخشد و پیش از افزایش غیرقابل کنترل هزینه ها، متضمن یک پیروزی سیاسی برای مسکو در این رویارویی بزرگ ژئوپولیتیکی باشد.