کد خبر: 35937 | صفحه ۴ | فرهنگ و هنر | تاریخ: 26 مهر 1403
ثبت جهانی موسیقی دستگاهی جایگاه فرهنگی ایران را در جهان ارتقا میبخشد
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران با اشاره به اهمیت ثبت جهانی موسیقی دستگاهی ایران گفت: این موسیقی، ارمغان فرهنگ ایرانی به فرهنگ بشری است، اسباب تعامل بیشتر با فرهنگهای دیگر را فراهم میآورد و جایگاه فرهنگی ایران را در جهان ارتقا میبخشد. به گزارش ایرنا از روابط عمومی بنیاد رودکی، حسن فرطوسی در آیین گرامیداشت ثبت «ردیف موسیقی دستگاهی ایران» در میراث جهانی که در تالار رودکی برگزار شد، ضمن ارائه توضیحاتی درباره موسیقی دستگاهی اظهارداشت: ردیف موسیقی دستگاهی ایران ارمغان فرهنگ ایرانی به فرهنگ بشری است و ثبت آن به عنوان یک میراث فرهنگی و معنوی در یونسکو علاوه بر معرفی آن در سطح جهانی، به این معناست که جهانیان بر خود را فرض میدانند که آن را پاس بدارند. این موضوع افزون بر آنکه سهم و تاثیر فرهنگ ایرانی را در جهان نشان میدهد اسباب تعامل بیشتر با فرهنگهای دیگر فراهم میآورد و جایگاه فرهنگی ایران را در جهان ارتقا میبخشد.
فرطوسی افزود: کمیسیون ملی یونسکو ایران، بسیار مفتخر است که به همت کمیته موسیقی یونسکو که بیش از ۱۴ سال پیش تشکیل شد و چهرههای نامدار موسیقی در آن بسیار یاریگر بودند، دستگاهها، آوازها، نغمهها و گوشهها در قالب ردیفهای موسیقی سنتی ایران در سال ۲۰۰۹ در فهرست میراث فرهنگی ناملموس به ثبت رسید اما نکته حائز اهمیت آن است که ثبت یک اثر وافی به مقصود نیست بلکه از نظرگاه یونسکو فعالیتهای ترویجی و آموزشی این هنر نیاکانی بسیار مهم و حیاتی است.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو بیان کرد: امیدوارم این گنجینه ماندگار که در طول قرنها به ما رسیده، به همت شما اصحاب هنر ماندگار موسیقی، بیش از پیش پاسداری و حفاظت شود و به نسلهای بعدی سپرده شود.
در ادامه این رویداد، گروهها و هنرمندان موسیقی به اجرای قطعاتی در ردیفهای متنوع موسیقی دستگاهی ایران پرداختند.
در نخستین بخش گروه موسیقی رِنگ اصول متشکل از مهدی درویشوند (نوازنده سنتور و سرپرست گروه)، شمیم امانی (کمانچه)، مهدی شیرپوری (تار)، امیرحسین اسفندیاری (عود) و سینا ابراهیمی (تمبک) قطعاتی را نواخت.
سپس بابک راحتی با نوازندگی سهتار از روی نتنویسی مهدیقلی هدایت روایت موسیقایی منتظمالحکما را در دستگاه بیات ترک با ساز قلندر (ساز دست منتظمالحکما) اجرا کرد.
سخنرانی هومان اسعدی درباره ردیف موسیقی و ثبت آن بخش بعدی این رویداد بود.
برنامه با تارنوازی امیرحسین صالح کریمی در ابوعطا از ردیف آقا حسینقلی ادامه پیدا کرد و پس از آن عارف شاهدنواز نوازنده سنتور بخشهایی از دستگاه سهگاه ردیف حبیب سماعی به روایت طلیعه کامران را اجرا کرد.
بخشی از ردیف مرتضی نیداود را نیز امیرعلی صمدانی در دستگاه راستپنجگاه با سازِ تار نواخت.
«روایتی از آذربایجان» بخش بعدی برنامه بود که با نوازندگی کمانچه حسین توحیدوند به روایت اکرم ممدلی اجرا شد. این اجرا شامل بخشهای بیات شیراز، اصفهانک و نشیب و فراز بود.
در ادامه تارا الهوردی درباره اسماعیل قهرمانی صحبت و بخشهایی از نواختههای او را پخش کرد.
پس از این سخنرانی، سما محمودی نوازنده تار، بخش دلکش از ردیف علی اکبر شهنازی را نواخت؛ شمیم امانی نوازنده کمانچه نیز بخش مخالف سهگاه در ردیف ویولن ابوالحسن صبا را اجرا کرد و پس از او صدف زنگنه، بخشهای همایون و بیداد از ردیف میرزا عبدالله به روایت برومند را با قانون نواخت.
بابک خضرائی رئیس دانشکده موسیقی دانشگاه هنر در ادامه در خصوص مشقِ ردیف سخنرانی کرد.
اجرای بخشهایی از دستگاه چهارگاه از ردیف علی تجویدی توسط بهرنگ آزاده نوازنده ویولن ادامهبخش برنامه بود.
این رویداد با اجرای مثنویخوانی در آواز اصفهان به روایت حسن کسایی با آواز مظفر شفیعی و نوازندگی نی زمان خیری پایان یافت.
محمد الهیاری فومنی مدیرعامل بنیاد فرهنگی هنری رودکی، مهدی آذرسینا، مظفر شفیعی، هومان اسعدی، ساسان فاطمی، مینا افتاده، محمدعلی مرآتی، علیرضا میرعلینقی و دیگر موسیقیدانان و دانشگاهیان نیز در این آیین حضور داشتند که با همکاری دانشکده موسیقی دانشگاه هنر تهران و بنیاد فرهنگی هنری رودکی در تالار رودکی برگزار شد.
موسیقی سنتی ایرانی همانند آداب و سنتهای این سرزمین جزیی از میراث ناملموس است. این موسیقی اصیل که معرف فرهنگ ایران است در پروندهای به نام «ردیفهای موسیقی ایرانی» به عنوان نخستین پرونده مستقل ایران، هشتم مهرماه سال ۱۳۸۸ (۲۰۰۹ میلادی) در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد.