گروه سیاسی- رئیس‌جمهور با حضور در مجلس شورای اسلامی ضمن تشکر از همدلی و همراهی نمایندگان، از کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۴ کل کشور دفاع کرد. در همین راستا، مسعود پزشکیان، رئیس دولت چهاردهم به ساختمان هرمی شکل بهارستان رفت تا از مهم ترین لایحه مالی دولت دفاع کند. لایحه‌ای که بخش اول آن اول آبان توسط پزشکیان به مجلس تقدیم شده بود تا از امروز ماراتن بررسی اولین لایحه بودجه مجلس دوازدهم و دولت چهاردهم کلید بخورد.
مسعود پزشکیان در جلسه علنی روز سه‌شنبه هشتم آبان ۱۴۰۴ مجلس شورای اسلامی، در دفاع از کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۴ کل کشور، با ابراز خوشحالی از حضور مجدد در مجلس از همراهی و همدلی نمایندگان که در هفته گدشته در کمیسیون تلفیق کلیات بودجه را بررسی و تصویب کردند گفت: از نظر فکری و چارچوب برای ارائه بودجه ۴ اصل را در نظر داشتیم؛ ساختار، توجه به ثبات، رشد اقتصادی و عدالت.
رئیس دولت چهاردهم گفت: «از رهبری نیز اجازه گرفتیم مقداری از ارزی که وسط سال تقاضا می کردیم را قبل این اتفاقات به بودجه بیاوریم. در رابطه با رشد اقتصادی تلاش کردیم مقررات و قوانین را ثبات ببخشیم. مدام مقررات و آیین‌نامه را عوص نکنیم. مالیات بنگاه و شرکت‌های بورسی را تلاش کردیم همان ۲۰ درصد بماند و به ۲۵ درصد مطابق قانون افزایش ندادیم. اگر درآمد کسب کردند و آن را سرمایه‌گذاری کردند مالیات به آن درآمد تعلق نمی‌گیرد. تلاش کردیم به آن‌ها کمک کنیم. برای کسبه مالیات را مانند حقوق‌بگیران کردیم و تا ۲۴ میلیون درآمد مالیات نمی‌گیریم.»
پزشکیان با اشاره به افزایش حقوق‌ها در سال آینده افزود: «در خصوص عدالت سعی کردیم ۲۰ درصد حقوق را افزایش دهیم. اما متوسط افزایش حقوق ۲۸ درصد است. کسانی که هزینه بیشتر دارند و خانواده بزرگ تری دارند افزایش حقوق آنان تا ۴۰ درصد است. مالیات از حقوق ها بالای ۲۴ میلیون اخذ می شود. در خصوص نهاده ها و کالاهای اساسی و دارو و تجهیزات سعی کردیم ارز را داشته باشیم که در دارو و کالاهای اساسی مشکل پیدا نکنیم».
پزشکیان علی رغم آنکه فرصت ۳۰ دقیقه‌ای برای دفاع از بودجه در اختیار داشت، زمانی کوتاهی را به بیان دفاعیات خود اختصاص داد و سکوت او درباره استعفای عبدالکریم حسین زاده از نمایندگی مجلس مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت.
قالیباف گاف داد، موافقان و مخالفان به میدان آمدند
خبرآنلاین در گزارشی می نویسد: پس از پایان دفاعیان مسعود پزشکیان، سخنگوی ۲ کمیسیون برنامه و بودجه و تلفیق بودجه پشت تریبون آمدند و ضمن قرائت گزارش کمیسیون خود، از موافقت با کلیات لایحه بودجه خبر دادند. در این میان، پیش از آنکه موافقان و مخالفان مهم ترین لایحه مالی دولت به بیان نطق خود بپردازند، محمدباقر قالیباف، در رابطه با لایحه بودجه ایراد نمود که البته در یک اشتباه لایحه بودجه ۱۴۰۴ را لایحه بودجه ۱۴۰۳ خواند. موضوعی که باعث شد دقایقی بعد از تریبون هیات رئیسه بابت این اشتباه عذرخواهی کرد و آنچه را گفته بود جبران کرد.
پس از آن، نصرالله پژمانفر، نماینده مشهد و رئیس کمیسیون اصل ۹۰، به عنوان اولین مخالف لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ پشت تریبون قرار گرفت. صحبت های او که همزمان شده بود با خروج مسعود پزشکیان از مجلس این موضوع موجب شد تا صدای انتقاد این نماینده عضو جبهه پایداری بلند شود. او خطاب به مسعود پزشکیان گفت : خوب بود رییس جمهور این اظهارات را هم می شنید و بعد می رفت.
وی گفت: مجلس علاوه بر اینکه ناظر است، پاسخگو هم هست یعنی اگر امروز این بودجه تصویب شود نمی توانیم بگوییم لایحه دولت بوده و باید پاسخگو باشد . اگر این لایحه تصویب شود مجلس هم باید در مورد آن پاسخگو باشد. ما نقاط قوت در مورد بودجه داریم که یکی از آنها افزایش یکپارچه منابع است.
پژمانفر ادامه داد: برای چه کسی صحبت می کنم؟ هیچ کس اینجا نیست. موضوع جبران خدمات اولین موردی است که در مورد لایحه بودجه مطرح می شود. معاف مالیاتی تقریبا حدود یک میلیون از حقوق بگیرین کم می شود اما ۲۰ درصد حقوق افزایش پیدا کرده و تورم هم افزایش پیدا کرده که در این مورد نکته این است آن جبران خدمات اتفاق نمی افتد. در بودجه توضیحی در مورد قدرت خرید مردم گفته نشده است. به مصوبه کالا برگ مجلس توجه نشده است.
بیشترین مخالفان کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۴ از میان چهره‌های تندرو و پایداریچی‌ها بود که با توجه به حضور سعید جلیلی، رقیب انتخاباتی مسعود پزشکیان و رئیس دولت سایه در جلسه کمیسیون اصل ۹۰، بعید نیست که این مخالفت هدفمند بوده باشد.
چنانچه، حسین صمصامی، از دیگر مخالفان کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۴ بودجه بود. او در نطق مخالفت خود گفت: تورم سال جدید به دلیل تصمیماتی بود که در بودجه سال گذشته در زمینه کالاهای اساسی اتخاذ شد و اگر ما بخواهیم ارز کالاهای اساسی را باز هم کاهش دهیم قطعاً تورم در سال آینده افزایش چشمگیری خواهد یافت و این موضوع نارضایتی مردم را از افزایش می‌دهد.
وی ادامه داد: اگر می‌خواهید تورم در سال آینده افزایش یابد، به کلیات بودجه رأی دهید. رأی مثبت به کلیات لایحه بودجه به معنای آن است که ما موافق افزایش قیمت کالاهای اساسی و کوچک شدن سفره مردم هستیم. پیش بینی ما آن است که در لایحه بودجه سال آینده افزایش قیمت بنزین تا ۴۰ درصد آمده است چراکه بیش از ۲۰ هزار میلیارد تومان برای آن منابع پیش بینی شده است.
وی افزود: میزان افزایش حقوق با میزان تورم متناسب نیست و این مساله یکی دیگر از نقاط ضعف لایحه بودجه ۱۴۰۴ است. نرخ ارز در بودجه سال آینده ۵۵ هزار تومان پیش بینی شده این در حالی است که ما در جنگ اقتصادی هستیم و دشمن به دنبال آن است که سفره مردم را کوچک کند.
حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده شاهین شهر هم در مخالفت با کلیات لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ گفت: لایحه بودجه ۱۴۰۴ به هیچ وجه منطبق با قانون برنامه هفتم نیستم.
وی بیان کرد: در حالی که در قانون برنامه هفتم پیشرفت کشور تاکید شده که ما باید به سمت تحقق رشد ۸ درصدی اقتصاد برویم اما گویا دولت هیچ اراده‌ای برای اجرای قانون برنامه هفتم ندارد و اعداد و ارقامی که لحاظ کرده نشان می‌دهد که قرار نیست رشد ۸ درصد اقتصاد محقق شود.
نماینده شاهین شهر در مجلس تاکید کرد: دولت باید به سمت تورم تک نرخی حرکت کند اما با این لایحه بودجه که دولت به مجلس ارائه کرده قطعاً نرخ تورم در سال آینده تشدید خواهد شد. از دیگر نقاط ضعف لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ افزایش نرخ بهره بانکی است.
همچنین، جعفر قادری، نماینده شیراز که در چند روز گذشته از احتمال رد کلیات لایحه بودجه خبر داده بود، امروز نیز در مخالفت با آن گفت: دولت تکالیفی در خصوص نوشتن آیین نامه‌های اجرایی برنامه هفتم پیشرفت داشت اما وقتی هنوز اقدامی جدی برای نوشتن این آیین‌نامه‌ها نکرده است، چگونه می‌خواهد بودجه را منطبق با برنامه اجرا کند؟
این نماینده مجلس شورای اسلامی با انتقاد از افزایش وابستگی صندوق‌های بازنشستگی به منابع دولتی گفت: متاسفانه می‌بینم که ۷۰۰ هزار میلیارد تومان(همت) اوراق بدهی دولت در سال آینده منتشر می‌کند که هزار همت کسری بودجه در لایحه پیش‌بینی شده هست. ۳۲ حکم در برنامه هفتم پیشرفت وجود دارد که در لایحه بودجه سال آینده اشاره‌ای به آن نشده است.
شعرخوانی نماینده مستقل مجلس برای پزشکیان
همچنین علی رغم مخالفت چهره های تندرو و پایداریچی با مهم ترین لایحه مالی دولت، هادی قوامی، از چهره های مستقل در مجلس و حامی مسعود پزشکیان هم در ابتدای نطق خود در مخالفت با کلیات لایحه بودجه، شعری از سعدی خواند. او خطاب به پزشکیان گفت: چو دخلت نیست خرج آهسته تر کن ...
وی گفت: یکی از نقاط قوت آقای رئیس جمهور، پایبندی به برنامه هفتم پیشرفت است و یکی از مهمترین ویژگی‌هایی که بودجه سال آینده باید داشته باشد تبعیت کمی و کیفی از این برنامه است؛ بر اساس مستندات موجود این تبعیت کمی و کیفی وجود ندارد چراکه ما بر اساس برنامه به دنبال رشد اقتصادی ۸ هستیم. آیا رشد اقتصادی ۸ درصد در طول ۵ سال آینده محقق می‌شود؟ طی سه سال گذشته بر اساس آمار مرکز آمار و بانک مرکزی متوسط رشد اقتصادی ۴.۵ درصد بوده است، این در حالیست که در سال آینده رشد اقتصادی با نفت سه و نیم درصد و بدون نفت دو و نیم درصد پیش‌بینی شده‌ است درحالی که این رشد باید از متوسط سه سال گذشته فراتر برود.
قوامی در میانه سخنان خود که پر از انتقادات تند از بودجه ۱۴۰۴ بود، شعر دیگری هم خواند. او اینبار از صائب تبریزی نقل کرد: خشت اول چون نهد معمار کج تا ثریا می رود دیوار کج ...
او در پایان از نمایندگان خواست که به کلیات لایحه بودجه رای مخالف دهند.
دفاع تمام قد ذوالنوری از بودجه پزشکیان/ موافقان چه گفتند؟
از سوی دیگر، مجتبی ذوالنوری، نماینده قم در مجلس شورای اسلامی به عنوان یکی از نمایندگان اصولگرا و نزدیک به جبهه پایداری محسوب می شود که عمدتا در قد و قامت مخالفان دولت و جریان اصلاح طلب ظاهر می شود اما امروز در جریان بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۴ برخلاف تصورات او به عنوان مدافع کلیات لایحه بودجه پشت تریبون خانه ملت قرار گرفت و در ادامه تغییر مواضع خود در مورد سیاست خارجی و برجام، این بار در دفاع از لایحه بودجه دولت مورد حمایت اصلاح طلبان صحبت کرد و ضمن دفاع از لایحه بودجه حتی پاسخ منتقدان لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ را هم داد.
ذوالنوری گفت: معمولا برخی از موضوعات بودجه‌ای برای دولت‌ها به عنوان حیاط خلوت محسوب می‌شد که یکی از آن بودجه سنگین هدفمندی است یکی از دلایلی که بودجه سال آینده انبساطی جلوه داده شده، این است که دولت‌های قبل بودجه هدفمندی را در لایحه نمی‌آوردند اما امسال رقم کلان آن آمده و سقف بودجه را بالا بردند به همین دلیل تلقی آن است که بودجه انبساطی شده حال آنکه بودجه امسال شفاف است.
وی ادامه داد: علاوه بر این در سال‌های گذشته بودجه نیروهای مسلح در عدد بودجه نمی‌آمد و براساس تدابیر رهبری افزایش پنج درصدی پیش‌بینی می‌شد امسال رقم سنگین ۷.۸ درصدی به سقف بودجه برای بودجه نیروهای مسلح افزوده شده لذا تلقی می‌شود که بودجه انبساطی است. در بودجه سال آینده جلوی درزها و راه‌های فرار گرفته شده و بر نقاط تاریک نورافکن انداخته و همه چیز شفاف است.
شهباز حسن پور، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس هم به عنوان موافق کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۴ گفت: از به موقع عمل کردن دولت در رابطه با بودجه تشکر کنم. هر دولت دیگری بود قطعا می گفت ما وقت می خواهیم. وی گفت: دولت از نظم بودجه ریزی برخوردار است. بعد از مدتها بودجه شفاف شده است. بودجه جای خیال بافی نیست. هزینه ها و درآمدها در آن مشخص شده است.
وی تاکید کرد: امروز روزی است که با رای قاطع باید به درخواست دولت لبیک بگوییم، تا ثابت کنیم دغدغه مردم را داریم. ناترازی بودجه، آب و برق و ... به دلیل سیاست های گذشته بوده است.
سیدسلمان ذاکر، نماینده ارومیه هم در موافقت با کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۴ اظهار کرد: کلیات لایحه بودجه قابل قبول است و اگر ایراداتی وجود دارد می‌توانیم در جریان بررسی جزئیات مورد اصلاح قرار دهیم
وی ادامه داد: شفاف سازی درآمدهای نفتی، هدفمندی یارانه‌ها، تبصره ۱۴، برق و دیگر انرژی‌ها را در لایحه بودجه ۱۴۰۴ شاهد هستیم، این در حالی است که ما در بودجه‌های قبل دسترسی کافی به این اعداد و ارقام نداشتیم و نمی‌توانستیم بر آنها نظارت کنیم.
این نماینده مجلس گفت: عدم شفافیت در بودجه‌های سنوات قبل باعث شده بود که بعضاً مردم می‌گفتند درآمد نیروهای مسلح چقدر است که با شفافیت لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ مشخص شد بودجه دفاعی کشور چقدر ناچیز است. البته ما باید حتماً تقویت بنیه دفاعی کشور را مورد توجه قرار دهیم.
کلیات لایحه بودجه تصویب شد
در نهایت، بعد از دفاعیات پزشکیان، ارائه گزارش کمیسیون‌های تلفیق و برنامه و بودجه درباره کلیات لایحه بودجه سال آینده و همچنین سخنان پنج نماینده موافق و پنج نماینده مخالف آن، کلیات لایحه به رای نمایندگان گذاشته شد.
در نهایت، نمایندگان مجلس با ۱۴۶ رای موافق، ۹۶ رای مخالف و ۴ رای ممتنع از ۲۴۹ نماینده حاضر در صحن علنی مجلس شورای اسلامی با کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۴ موافقت کردند.