نسل زِد، نسل امید ایران، عنوان کتابی‌ست که به واکاوی و بازاندیشی در خصوص اندیشه و نگرش نسل جوان و نوجوان امروز جهان و ایران می پردازد. نسل زِد، چگونه می اندیشد؟ جستجو و پرسش در مورد این سؤال بنیادین به زیر پوستِ نسل زِد و جدید، ربط پیدا می‌کند. می دانید که توصیف معلولات و مشهودات معلوم، در قیاس با کشف علل و عوامل، کار سهل و آسانی است و البته کم اثر هم هست؛ زیرا، علت شناسی و ریشه یابی، به جهت اینکه با امور پوشیده و پنهان و عمیق سروکار دارد، به کار سخت و موشکافانه و ژرف اندیشانه نیاز دارد. مثلاً، وقتی می بینیم یک درخت از رشد و سرسبزی و پُرثمری لازم و کافی برخوردار نیست، بطور طبیعی و منطقی، لازم است بپرسیدیم: آیا ریشه های درخت دچار آفت زدگی و پوسیدگی شده است؟ آیا علت واقعی آفت و بیماری درخت چیست؟ آب کم، نور کم، کود کم، علف های هرز، آلودگی هوا و بیماری شاخه ها و غیره. این گونه پرسش ها، با پرسش های معمولی و سطحی فرق اساسی دارند. به تعبیر دیگر، پرسش های روزمره و گذران و محسوس را همگان می توانند، بپرسند و پاسخ دهند. امّا، طرح پرسش های بنیادین، نیازمند به تفکر و پژوهش و دانش عمیق تری هستند. نسل زِد، چگونه می اندیشد؟ نگرش نسل زِد، چگونه قابل تبیین و تحلیل علمی و برهانی است؟ در اینجا معدل و برآیند اندیشه ها و نگرش ها، مطمح نظر است؛ و الّٰا، می دانیم که نسل زِد و جوان امروز، دارای طیف های گوناگون و گسترده‌ای می باشد.
بنابراین، اندیشیدن به گونه های متفاوت رویکرد های نسل زِد و جدید، نخستین مرحله از شناخت حقیقت و واقعیت این نسل متفاوت و متغیر است. به تصور من، تفکر تغییر، زیربنای هویت و موجودیت نسل زِد و گروه جمعیتی نوظهور است. هیچ نسلی ماقبلِ نسل زِد، چنین صفت بارز و ممتازی برای تمایز و تغییر بین نسلی، ایجاد نکرده بود. آنچنانکه، تنها با ظهور این نسل زِد است که لازم است به جهان جدید و متفاوت با جهان سُنّتی و پیشین فکر کنیم، و شاخص های آن را احصا و ایجاد نماییم؛ و استانداردهای جدید برای جهان زیست و شناخت نسل ها و عصرها، طراحی کنیم. وقتی، خورشیدِ مصنوعی ساخته شود، هوش مصنوعی ظهور کند، تولید و فروش و خرید مجازی ترجیح یابد، روابط مصنوعی و مجازی جای ارتباطات و مناسبات قبلی را بگیرد، جنگل مصنوعی کاشته شود، دریای مصنوعی خَلق گردد، حتی آدم مصنوعی آفریده شود، دیگر، اسم این جهان جدید، مصنوعی نیست؛ بلکه، جهان متفاوت و دیگری است. شناخت نسل زِد، به همین دلیل بسیار حائز اهمیت است.
کتاب نسل زِد، در واقع، تلاش می‌کند تا از زیرپوست و باطن این نسل خبرها و گزارش‌ها و گزاره های تازه بیاورد، و در معرض بحث و بررسی و نقد و نظر قرار دهد. زیرپوست نسل زِد، برای مسئولین و مدیران، و حتی والدین و مربیان، هنوز بسیار تار و تاریک و ناشناخته و مجهول است. شرط اول این شناخت، این است که ذهن های خود را از غبارآلودی و زنگ زدگی، بزداییم و زنگار برگیریم. می دانید که وقتی چیزی زنگ بزند و چرکین شود، اندک اندک بوی بد و ناخوشایند می گیرد و سپس روی به پوسیدگی و اضمحلال می گذارد. مثل، لباس چرک و آلوده، مثل، آهن زنگ زده، مثل، مزارع آفت گرفته و مثل غذاهای مانده و مثل ذهن های زنگنار زده و زنگ ِ خاطرها و نظایر آن. زنگ زدگی و غبار گرفتگی را با شناخت و آگاهی از بن مایه ها و درون مایه ها و شاکله ها و ساختارها، و صفات بارز و شاخص های متمایز و انواع اثرات سازنده یا ابتر، می توان زنگ روبی و چرک شویی کرد. و آنگاه ساختن و آباد کردن را با نسل زِد آغاز نمود. پالودن قبل از آراستن است.
کتاب نسل زِد، نسل امید ایران، با عنایت و التفات بدان ضرورت ( ضرورت غبار روبی) و پذیرش تغییر و تحول، کاوش، پژوهش و تألیف شده است. نویسنده سعی کرده است، ابتدا، تفکر تغییر و اثربخش را با عنایت به هویت و موجودیت نسل زِد، بکاود و بجوید و استنباط های جدید بیابد. و آنگاه، ویژگی‌ها و صفات و مُختصّات واقعی نسل زِد و جدید را عیان و آشکار سازد. و سپس، ارتباط وثیق نسل زِد و جوانان را با زندگی نقد و حی و حاضر آنان به پژوهش بنشیند؛ زندگی موهبت و داشته اصلی همگان است. و در نهایت، به آینده نسل زِد و چگونگی تولید و حفظ امید ها و امیدواری های این نسل، پرداخته است.
بدون شناخت ِ مشخصات و مختصات نسل زِد و جدید و تغییرات اساسی جهان آنان، هیچ جامعه‌ای و کشوری، نمی تواند از کیفیت و چگونگی آینده خود سخن بگوید و برنامه ریزی کند. نسل زِد، اینک، در متن و واقعیت جوامع ایستاده است. کار خردمندانه آن است که با ذهن های نو و روی به جهان جدید و تفکر تغییر و استراتژی های تازه، به استقبال از این نسل دوران ساز برویم و بر آن اساس برنامه ریزی و اقدام کنیم. شناخت نسل زِد و جوان و اعتناء به تغییر و تحول، عین تفکراثربخش و تواضع و ایفای مسئولیت مدرن شهروندی و دموکراتیک است.