در سایه تورم افسارگسیخته و کاهش شدید ارزش ریال، بصره عراق به پناهگاهی برای ده‌ها دستفروش ایرانی بدل شده است؛ زن و مرد، جوان و سالخورده، هر هفته از مرز چذابه عبور می‌کنند تا با فروش کالاهای ساده، نانی برای خانواده خود به‌دست آورند.
در حالی‌که تحریم‌ها و سقوط ارزش ریال عرصه را بر زندگی مردم ایران تنگ کرده، بسیاری از ایرانیان مسیر بصره را در پیش گرفته‌اند تا در بازار‌های شلوغ این شهر، با فروش کالا‌هایی مثل بامیه، خرما، برنج و مواد شوینده، لقمه نانی برای خانواده خود فراهم کنند.
به گزارش فرارو، فرانس ۲۴ نوشت: هر جمعه، «علوی» از مرز ایران وارد عراق می‌شود تا محصولاتش را در بازار‌های بصره بفروشد؛ جایی که برای ایرانیانِ درگیر با تحریم‌های اقتصادی، به یک پناهگاه بدل شده است.
وی تنها یکی از ده‌ها دستفروش ایرانی است که مسیر سخت جنوب عراق را از گذرگاه مرزی چذابه طی می‌کند.
ایرانی‌ها کالا‌های ضروری مانند مرغ، تخم‌مرغ، روغن و لوازم خانه را به بصره می‌آورند و با قیمتی پایین‌تر عرضه می‌کنند؛ به امید سودی که در داخل ایران، به‌دلیل کاهش شدید ارزش پول ملی و تورم سرسام‌آور، دست‌نیافتنی است.
علوی ۳۶ ساله که نخواست نام خانوادگی‌اش فاش شود، گفت: به‌خاطر تحریم‌ها، اوضاع خیلی سخته. وی افزود که ابتدا تلاش کرده در ایران محصولاتش را بفروشد، اما هیچ مشتری‌ای نبود و کالا‌ها خراب می‌شد؛ مجبور می‌شدیم بریزیم دور و ضرر کنیم.
در هفت سال اخیر، وی به بصره آمده و در تابستان بامیه و در زمستان خرما فروخته و روزی بین ۳۰ تا ۵۰ دلار درآمد داشته است؛ رقمی که در ایران دست‌یافتنی نیست.
وی گفت: وقتی پول عراقی را به ریال ایران تبدیل می‌کنیم، مبلغ زیادی می‌شود... می‌توانیم تا ۵ روز یا حتی یک هفته باهاش زندگی کنیم.
پس از لغو کوتاه‌مدت تحریم‌ها به‌واسطه توافق هسته‌ای، دونالد ترامپ رئیس‌جمهور وقت آمریکا در سال ۲۰۱۸ تحریم‌ها را بازگرداند؛ اتفاقی که ارزش ریال را به‌شدت پایین آورد و نرخ تورم و بیکاری را بالا برد. در ماه گذشته، قیمت‌ها بیش از ۳۲ درصد نسبت به مارس سال پیش افزایش یافته‌اند.
در همین حین، بازار‌های بصره همچنان با فروشندگان ایرانی شلوغ است. در جمعه بازار، کیسه‌های برنج کنار بطری‌های مواد شوینده روی صندوق‌های پلاستیکی چیده شده بودند. بعضی فروشنده‌ها با مشتری‌ها گپ می‌زدند و بعضی دیگر از خستگی راه دراز، کنار کیسه‌هایشان دراز کشیده بودند.
حیدر الشاکری از مؤسسه چتم هاوس لندن می‌گوید که تجارت غیررسمی مرزی طی یک دهه اخیر به‌شدت رشد کرده، چرا که تحریم‌ها زندگی روزمره در ایران را تحت تأثیر قرار داده‌اند.
وی افزود: نزدیکی بصره به استان خوزستان، جایی که بسیاری از ساکنانش عربی صحبت می‌کنند و ارزش‌های فرهنگی مشترکی با عراقی‌ها دارند، باعث شده این شهر به مقصد اصلی فروشندگان طبقه کارگر ایرانی تبدیل شود.
چهره‌های مختلف فروشندگان ایرانی
در میان این فروشنده‌ها، زنان و مردان سالخورده‌ای هم دیده می‌شوند که از تورم به ستوه آمده‌اند.
کسب درآمد با دینار عراق یا دلار آمریکا، مثل نفس تازه‌ای برای خانواده‌هایی است که با ریال بی‌ارزش، چاره‌ای جز کوچ ندارند.
«میلاد» ۱۷ ساله همراه مادرش دو سالی است که در بصره لوازم خانگی می‌فروشد. آنها به‌تازگی برای اجتناب از آینده مبهم، مغازه کوچکی اجاره کرده‌اند.
میلاد می‌گوید: در ایران، پیدا کردن کار خیلی سخته. ارزش پول هم خیلی پایینه. پسرخاله‌اش با اینکه فارغ‌التحصیل شده، هنوز شغلی پیدا نکرده است.
تلخی مسیر، شیرینی لقمه نان
البته همه‌چیز هم ساده نیست. بسیاری از فروشندگان از برخورد بد مأموران مرزی شکایت دارند.
«ام منصور» مادر ۵ فرزند که ۶ ماه است به گروه فروشندگان پیوسته، می‌گوید: در مرز بهمون توهین می‌کنن و بدرفتاری می‌کنن. با این‌حال، می‌گوید که می‌ارزد، چون درآمدش چهار برابر ایران است.