ابراهیم رحیم‌پور معاون پیشین آسیا و اقیانوسیه وزیر امور خارجه در دولت دوازدهم در خصوص اینکه شاهد افزایش تنش میان ایران و همسایگان هستیم، گفت: مدتی است که ما در کار با همسایگان و منطقه مشکل داریم؛ این اتفاق برای دو، سه روزه گذشته، یا یک هفته گذشته یا حتی در دولت سیزدهم نیست؛ مدت قابل‌توجهی است که به وجود آمده است که من نمی‌خواهم دقیقا بگویم از چه زمانی آغاز شده است. همسایه مهم است از این جهت که می‌تواند هم نافع و هم مضر باشد و از این جهت باید انرژی بیشتری صرف کنیم.
به گزارش ایلنا، وی افزود:‌ تا آنجایی که من آمار قبلی را می‌دانم که حالا قطعا تفاوت‌های جزئی کرده است، فکر نمی‌کنم این ۲۰ کشور بیشتر از ۴۰ درصد مراودات اقتصادی ما را در برداشته باشند. البته از این نظر امارات یکی از مهم‌ترین کشورها است. از این نظر یکی از راه‌های امنیت‌سازی، پیوستگی و به عبارتی درگیر شدن منافع، یکسری کارهای اقتصادی، کارهای صنعتی و سرمایه‌گذاری ارتباطات ترانزیتی و فرهنگی است. ما در این زمینه‌ها فعال نبودیم و آن طور که باید کار نکردیم. الان در ۲۰ کشوری که نام بردم که در میان آنان کشورهای ثروتمند هم وجود دارد، هیچ کدام رغبت چندانی به سرمایه‌گذاری در ایران ندارند، چرا؟ مشخص است.
رحیم‌پور تصریح کرد: بنابراین یک مقدار توجهات خودمان کم است و نکته دیگر که موجب این اتفاق می‌شود این است که ما یک درگیری با قدرت‌های اصلی دنیا یا خیلی مشخص آمریکا، غرب، اسرائیل و در منطقه هم به صورت ریشه‌دار با عربستان پیدا کردیم. این ۲۰ کشوری که ما باید رابطه خوب با آن‌ها داشته باشیم تحت‌تاثیر این کشورهایی که حالا اسم آن‌ها را رقیب یا دشمن بگذاریم هستند، ملاحظاتی دارند و مستقل تصمیم نمی‌گیرند. این موضوعات واقعیاتی است که ما معمولا به بیت دوم یعنی دشمنان می‌پردازیم و به خودمان نمی‌پردازیم که چقدر بد عمل کردیم و می‌کنیم.
رحیم‌پور در پاسخ به این سوال که اگر بخواهید سیاست خارجی ایران را مورد آسیب‌شناسی قرار دهید به نظر شما در رخداد وقایع اخیر، آسیب اصلی ناشی از کجاست، گفت: شما دارید یک برشی به شش ماه گذشته می‌زنید و من می‌گویم این موضوع درست نیست. ما مدت مدیدی است که در بعضی از کارها انحرافات‌مان جمع می‌شود، در مواقعی که خیلی وضع‌مان خوب است و مشتاق هستیم، اسد را نگه داشتیم و سوریه سقوط نکرده است و این موضوع را در لبنان و یمن و ... حفظ کردیم. در مقاطعی این فراز و نشیب را داریم. اما در جایی که پیشروی سریع می‌کنیم به این معنا نیست که می‌توانیم این پیشروی را تثبیت کنیم و همیشه حضور داشته باشیم.
وی افزود: به طور مثال سوریه از کشورهایی است که وقتی جلسه سه‌جانبه سوریه، ترکیه و روسیه بدون حضور ما تشکیل می‌شود معنای خیلی عمیقی دارد. از این جهت شما می‌گویید کالبدشکافی کنیم که در آن صورت کار غلط انجام می‌شود. ما توجه ویژه به همسایه‌ها نداریم، مشکلات بین‌المللی خودمان را هم حل نمی‌کنیم. به چه دلیل ما برجام و FATF را به این شکل معطل کردیم؟ به همین دلیل حتما روسیه و چین هم حاضر نمی‌شوند بدون FATF با ما کار جدی انجام دهند.
رحیم‌پور در ادامه گفت:‌ از این نظر، حرکات‌ ما منطبق بر دیپلماسی و فرمول‌های شناخته شده جهانی نیست. به طور مثال وقتی این اتفاق در مورد آذربایجان می‌افتد که صرفا تصادف است ما تلاش می‌کنیم موضوع را مدیریت کنیم اما وقتی ما به گذشته نگاه می‌کنیم، ۳ تا ۴ سفارت را تعطیل کردیم. وقتی چنین حادثه‌ای پیش می‌آید، سریعا با آن محک سنجیده می‌شود و می‌گویند کار خودشان است. از این نظر است که اگر ما کالبدشکافی مورد به مورد این ۲۰ کشوری که می‌گویم را داشته باشیم، زمان زیادی می‌خواهد تا ما به عنوان متخصصان این کشورها بخواهیم دلایل این آسیب‌ها را بشماریم.