گروه بین الملل - در حالی که آمریکا و اروپا در مواضعی دوگانه از یکسو تایید می کنند که مذاکرات هسته ای از اولویت برنامه های آنها خارج شده و از سوی دیگر دیپلماس را بهترین راهکار برای حل و فصل اختلافات هسته ای با ایران می دانند، روز گذشته آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان در بیانیه‌ای مشترک به گزارش اخیر آژانس اتمی درخصوص مغایرت در پیکربندی دو آبشار سانتریفیوژ در نیروگاه فردو با آنچه که ایران پیشتر اعلام کرده بود، واکنش نشان دادند.
در بیانیه مشترک آمریکا و تروئیکای اروپایی آمده است: ما دول فرانسه، آلمان، انگلیس و ایالات متحده متوجه گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درخصوص اینکه ایران تغییرات اساسی در پیکربندی برخی از سانتریفیوژهایش بدون اطلاع پیشین به آژانس اتمی اعمال کرده، شده‌ایم. این سانتریفیوژها اورانیوم غنی‌سازی شده با خلوص ۶۰ درصد تولید می‌کنند و در نیروگاه غنی‌سازی فردو واقع هستند.
به گزارش ایسنا، در ادامه بیانیه نوشته شده است: همانطور که آژانس عنوان کرده است، اعمال تغییرات با تعهدات ایران ذیل توافق پادمانی لازم عدم اشاعه هسته‌ای مغایر نیست. عدم اطلاع‌رسانی لازم باعث تضعیف توانایی آژانس اتمی در شناسایی به موقع مسائل در تاسیسات هسته‌ای ایران می‌شود. تغییر جدید گزارش شده در پیکربندی آبشار سانتریفیوژ استفاده شده در ساخت اورانیوم نزدیک به سطح سلاح، باعث تضعیف لزوم تعهد گزارش‌دهی پادمانی ایران و همچنین تضعیف پذیرش بررسی‌های پادمانی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی لازم می‌داند، می‌شود.
این چهار کشور در بیانیه خود آورده‌ه‌اند: ادعای ایران مبنی بر اینکه این اقدام به اشتباه انجام گرفته است کافی نیست. ما اقدامات ایران مبنی بر گزارش‌های بی‌طرف و عینی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قضاوت می کنیم و نه با هدف اعلام شده از سوی ایران. ما یادآور می‌شویم که تولید اورانیوم غنی‌سازی شده با خلوص بالا ذر نیروگاه غنی‌سازی فردو تهدیدات اشاعه هسته‌ای بزرگی در پی دارد و هیچ توجیه غیرنظامی معتبری ندارد.
آمریکا و تروئیکای اروپایی همچنین در بیانیه مشترک خود آورده‌اند: اقدامات ایران از آنجایی که به اعمال تعهدات راستی‌آزمایی و شفافیت ذیل برجام خاتمه داده (ازجمله با خاتمه دادن به پروتکل الحاقی برای قریب به دو سال)، بسیار بیشتر نگران‌کننده است. ایران همچنین هیچ پاسخ معتبری به سوالات برجسته آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در راستای تحقیقات پادمانی آژانس ارائه نکرده است؛ با وجود اینکه دو قطعنامه در این خصوص توسط شورای حکام طی سال گذشته تصویب شده است.
در انتهای بیانیه آمریکا و سه کشور اروپایی آمده است: ما از ایران می‌خواهیم که از تمامی تعهدات قانونی اش ذیل توافق پادمانی جامع با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیروی کند و همکاری کاملی با آژانس در اجرای پادمان‌های موثر در فردو داشته باشد.
پاسخ کمالوندی به اظهارات گروسی
در همین اربطه بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی شامگاه چهارشنبه 12 بهمن ماه در گفت‌وگویی درباره اظهارات رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که در یکی از خبرگزاری‌های بین المللی منتشر شده است، گفته بود: اگر این مطلب را آقای گروسی گفته باشد احتمال می‌دهم اطلاعات او بروز شده نباشد. سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: یکی از بازرسان آژانس سهوا گزارش کرده بود که ایران در سایت غنی سازی دکتر علیمحمدی(فردو) تغییراتی در رویه بهره برداری انجام داده که پیشتر آن را اعلام نکرده است.
وی ادامه داد: بازرسان قبلی در محل حضور یافتند و پس از توضیحاتی که برای آن‌ها داده شد بازرس مذکور به سهو خود پی برد و پس از هماهنگی آن‌ها با دبیرخانه آژانس موضوع عملا حل شد؛ ضمن این‌که امروز هم نامه‌ای از جانب دفتر پادمان سازمان انرژی اتمی ایران در پاسخ به نامه قبلی آژانس در این خصوص ارسال شده است. از سوی دیگر محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان نیز به تازگی در یکی از برنامه‌های سیما، خودکفایی برای ساخت انواع تجهیزات در صنعت هسته‌ای را از دیگر برنامه‌ها و اهداف سند راهبردی دانست.
وی همچنین گفت: طبق ضوابط پادمان همه کشورها حق دارند فناوری هسته ای داشته باشند تا از حوزه هسته ای صلح آمیر خارج نشوند. ایران نیز عضو پادمان و عضو ان پی تی و متعهد به آنها است. اسلامی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ۳ درصد ظرفیت هسته‌ای دنیا را در اختیار دارد، اما ۲۵ درصد بازرسی های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از ایران انجام می‌شود، گفت: حتی یک مورد هم نبوده که بگویند ما از مسیر صلح آمیز انحراف داشته‌ایم. به گفته معاون رییس جمهور، آژانس مکلف است فناوری صلح آمیز هسته‌ای را در اختیار همه قرار دهد و وظیفه دارد از این موضوع حمایت و پشتیبانی کند اما مساله ایران، سیاسی و از سر دشمنی است.
غرب ایران با فناوری هسته‌ای را نمی‌خواهد
وی با بیان اینکه غرب نمی‌خواهند ایران به فناوری هسته‌ای دست یابد، تصریح کرد: اسامی اتهامات و مکانهایی که درباره آنها سوال می‌کنند را ۲۰ سال است که می‌گویند و حاصل همه این اتهامات، سند برجام شد که ایران پذیرفت در ازای لغو تحریم‌ها و بسته شدن پرونده اتهامات، ظرفیت‌های هسته‌ای خود را برای مهلتی معین محدود کند و میزان اورانیوم غنی شده را هم محدود کرده تا اعتماد سازی شود.
رییس سازمان انرژی اتمی ایران ادامه داد: سند برجام در شورای امنیت، قطعنامه ۲۲۳۱ شد و طبق این سند آژانس هر سه ماه عملکرد این سند را به شورای حکام و هر ۶ ماه به شورای امنیت گزارش می‌دهد. اسلامی افزود: اکنون آژانس هر سه ماه هم درباره برجام و هم عملکرد پادمانی ایران گزارش می‌دهد. در عملکرد پادمانی ایران مشکلی نیست اما آنها مسایل پی ام دی ( مطالعات ادعایی) را دوباره بیرون آورده و درباره آنها گزارش می‌دهند.
اسلامی درباره چرایی درز اطلاعات هسته‌ای ایران و در پاسخ به این سوال که با وجود اینکه قبلا یکی از بازرسان سابقه داشته که مواد مشکوک به داخل تاسیسات برده است و با این وضعیت چرا همکاری ها ادامه دارد؟ گفت: همکاری ما در قالب برجام طبق قانون راهبردی است و در بخش فعالیت‌های پادمانی هم ما در همان چارچوب فعالیت می‌کنیم.
ارسال نامه به آژانس
معاون رئیس جمهوری گفت: موارد بیرون از پادمان که سیاسی و دیکته شده از حنجره آژانس و شخص مدیرکل بیرون می‌آیند، مورد اعتراض ما بوده و اتفاقا نامه‌ای به آژانس دادیم که یک بازرس که خودش با نماینده ارشد پادمان فرستاده شده و از تاسیسات ما بازدید کرده، اشتباه کرده و گزارش نادرستی داده است ولی باز مدیرکل آژانس این مساله را رسانه‌ای کرد.
اسلامی افزود: این رفتار غیرحرفه‌ای است و پذیرفته نیست و امیدواریم این رویه توسط مدیرکل آژانس تداوم نیابد زیرا این کار برای اعتبار وی و آژانس پذیرفته نیست.
صحبت‌های اسلامی در حالی مطرح می شود که قرار است رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی به منظور حل و فصل اختلافات به ایران سفر کند. این در حالی است که سفیر ایران در اتریش تاکید کرد که اروپا با رویکرد آمریکا در مورد برجام موافق نیست و بر خلاف آمریکا، بر احیای کامل و سریع آن تاکید دارند.
عباس باقرپور. در توئیتی نوشت: از دیدارها و گفت‌وگوهای مختلفی که اخیرا با برخی سیاستمداران و اندیشمندان اروپایی داشتم فهمیدم که بر خلاف ایالات متحده، اروپایی‌ها طولانی شدن جنگ در اوکراین را در راستای منافع اقتصادی و امنیتی خود نمی دانند. وی‌ادامه داد: اروپا با رویکرد آمریکا در مورد برجام موافق نیست و بر خلاف آمریکا، بر احیای کامل و سریع آن تاکید دارند. سفیر کشورمان گفت: آنها تنش های بیشتری را به خاطر ماجراجویی‌های کابینه جدید رژیم اسرائیل پیش بینی می‌کنند و از این بابت نگرانند.