کد خبر: 46704 | صفحه ۱۱ | ایران و جهان | تاریخ: 31 اردیبهشت 1404
دوری ترامپ از نتانیاهو:
پرونده یک کینه قدیمی
با حذف نتانیاهو هم جنگ در فلسطین خاتمه می یابد و هم یک مخالف پر هیاهوی توافق با ایران کنار زده می شود. توافقی که برای ترامپ مهم است.
عصر ایران می نویسد: ترامپ حتی قبل از بازگشت به کاخ سفید توانست آتش بس را در غزه برقرار سازد اما اسرائیلی ها خیلی زود آن را شکستند. او این آتش بس را نوعی دستاورد می دید که اسرائیل بسیار سریع آن را دود کرد.
سپس در روزهایی نه چندان دور ترامپ مایک والتز، مشاور امنیت ملی خود، را اخراج کرد و سپس فاکس نیوز دلایل اصلی آن را بیان کرد: جنگ طلبی در برابر ایران و ارتباط مستقیم با اسرائیلی که آنها نیز بسیار با مذاکرات با ایران مخالف هستند. چیزی که به نظر می رسد دخالت والتز و اسرائیلی ها در کارش تلقی کرده باشد و خشم او را برانگیخته باشد.
از این نقطه دیگر روابط ترامپ با اسرائیلی ها و در راس آنها نتانیاهو تیره و تار شد. چند روز پس از این اخراج، در اوج حملات هوایی اسرائیل به یمن، ترامپ اعلام کرد که با حوثی ها به توافقی رسیده است بدون اینکه اسمی از اسرائیل بیاورد یا درباره منافع آنها صحبتی بکند. روز بعد حوثی ها اعلام کردند که به حملات خود به اسرائیل ادامه می دهند که معنی دیگرش آن بود که اسرائیل بخشی از توافق نیست. چند روز بعد حماس تنها اسیر اسرائیلی-آمریکایی را در مذاکره مستقیم و توافق با آمریکایی ها بدون حضور و اطلاع اسرائیل آزاد کرد. این امر نشان داد که آمریکا خود می خواهد بخشی از مشکلات را حل کند.
در همین حین ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ در خاورمیانه و کسی که معتمد اوست، در اظهار نظری تند و کم سابقه گفت که «ما می خواهیم اسرا را بازگردانیم، اما اسرائیل نمی خواهد به جنگ خاتمه دهد؛ اسرائیل آن را طولانی می کند.»
در میانه این احوالات نکته ای دیگر هم به چشم می آمد. در دیدار ترامپ با نتانیاهو در کاخ سفید ترامپ گویی از عمد از مذاکره با ایران گفت و نتانیاهو نتوانست مخالفت کند؛ آنگاه وقتی نتانیاهو به لیبی کردن ایران اشاره کرد ترامپ آن را تایید نکرد.
در روزهای اخیر ترامپ به خاورمیانه سفر کرد و به چند کشور عربی جنوب خلیج فارس رفت؛ قراردادهای نظامی بزرگی با آنها بست بدون اینکه تعهد قبلی آمریکا به حفظ برتری نظامی اسرائیل را مد نظر قرار بدهد و سپس بدون اینکه منافع و خواسته های اسرائیل را در نظر بگیرد تحریم های سوریه را ملغی اعلام کرد. نهایتا بدون هیچ دیداری با اسرائیلی ها بازگشت. او حتی در این دیدارها اوصافی برای سعودی برشمرد که قبلا آمریکایی ها فقط به اسرائیل گفته می شد؛ مانند آنکه سعودی قدرتمندترین شریک آمریکا است.
در آخرین اقدام، واشنگتن پست اعلام کرد که دولت ترامپ به اسرائیل گفته است «اگر جنگ را پایان ندهید کنارتان می گذاریم.» بلافاصله اسرائیلی ها با ورود چند بسته انسان دوستانه ناچیز موافقت کردند. اما بسیار بعید است که ترامپ جز با پایان بی قید و شرط جنگ چیزی را بپذیرد. اساسا او شاید حتی وقتی به هدفش برسد نیز به کینه کشی خود ادامه دهد.
همه این ها نشان می دهد که ترامپ کینه ای از نتانیاهو گرفته است و احتمالا نمی خواهد به این زودی دست از آن بردارد. زیرا ترامپ در دشمنی کردن سرسخت است و معمولا یک روند خاص را در دشمنی پیش می گیرد که اکنون نشانه های زیادی از این رویه دیده می شود. بعید است که ترامپ تمام سیاست خارجی خود را نسبت به اسرائیل تغییر دهد اما محتمل است که او همه کاری در تضاد با نتانیاهو بکند.
سرمنشا این کینه صرفا به شکستن آتش بس یا ارتباط مستقیم با مشاور امنیت ملی نمی رسد بلکه احتمالا کینه ای قدیمی است از ۲۰۲۰ و انتخابات جنجالی آمریکا که ترامپ به نتایج معترض بود. نتانیاهو جزء اولین کسانی بود که به بایدن تبریک گفت؛ چیزی که ترامپ هیچ وقت نبخشید. او یک سال بعد از آن در دو مصاحبه جداگانه با فحاشی از نتانیاهو یاد کرد و او را خائن خواند و کلماتی به کار برد که در ادبیات سیاسی معمولا به کار نمی رود.