جمهوری اسلامی ایران و پاکستان برای عبور از سطح کنونی روابط و ارتقا آن بیش از هر زمان دیگری به اراده‌ای متفاوت از اکنون نیاز دارند تا امنیت و اقتصاد در مرزهای دو کشور ضمن تامین منافع تهران و اسلام‌آباد راه را بر فشارها و دخالت‌های خارجی بسته و مانع اثرگذاری قدرت‌های فرامنطقه‌ای شود.
به گزارش ایرنا، میان جمهوری اسلامی ایران و پاکستان در شرق فلات ایران روابطی به قدمت تاریخ برقرار است. روابطی که هم ریشه در فرهنگ و تمدنی نزدیک و هم ضرورت‌های ژئوپلتیک دارد. سفر روز یکشنبه-۴ خرداد- «محمد شهباز شریف» نخست وزیر پاکستان به ایران و دیدار با مقامات جمهوری اسلامی ایران تاکید مجددی بر این روابط و اهمیت تحکیم و گسترش آن است. شریف در این سفر با مقامات ایرانی دیدار و درباره روابط دوجانبه، مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی گفت‌وگو خواهد کرد.
اشتراکات تاریخی و جغرافیایی ایران و پاکستان در شرق فلات ایران
جمهوری اسلامی ایران از همان نخستین روزهای اعلام استقلال پاکستان در سال ۱۹۴۷، از اولین کشورهایی بود که این کشور را به رسمیت شناخت و این یکی از ده‌ها دلیلی است که روابط دو کشور به رغم تمام فرازو فرودهای آن، از ثبات و دوستی قابل توجهی برخوردار است. تهران و اسلام‌آباد دو کشور بزرگ و مسلمان در شرق فلات ایران تقریبا در همه زمینه‌ها از اقتصاد و تجارت تا فرهنگ و مذهب روابط نزدیکی دارند و گرچه گاهی سیاست و دخالت‌های فرامنطقه‌ای تنش‌های مقطعی را در هریک از این حوزه‌ها ایجاد می‌کند اما انگیزه و اراده‌ای ثابت در دو طرف برای عبور از این چالش‌ها در هر یک از این عرصه‌ها قابل مشاهده است. مرز زمینی ۹۰۰ کیلومتری میان ایران و پاکستان در جنوب آسیا این هم روابط دو کشور و هم منطقه را به حساسیت خاصی مبتلا کرده که نیازمند هوشیاری دو طرف است.
روابط دو کشور متاثر از دین مشترک و الگوی زبانی مشترک، نزدیک و دوستانه بوده است. تهران و اسلام‌آباد روابط تاریخی طولانی را تجربه کرده‌اند که قدمت آن به هزار و ۵۰۰ سال قبل از میلاد عیسی مسیح (ع) بر می‌گردد و پس از ورود اسلام به جنوب آسیا، روابط تمدنی و تاریخی و زبانی با همراهی اندیشمندان در حوزه دینی هم گسترش یافت.
جمهوری اسلامی ایران و پاکستان در سال‌های اخیر و به منظور گسترش و تحکیم فرهنگ و آیین مشترک خود، برگزاری‌های هفته‌های فرهنگی و هنری، جشنواره‌های شعر و نقاشی و کارگاه‌های فیلم و تصویر و همکاری در دیگر عرصه‌های هنری را تجربه‌ کرده‌اند. میان دو کشور و به ویژه در چند دهه اخیر تبادلات علمی هم سیر صعودی تجربه کرده است. تیرماه سال گذشته دومین مجمع گفت‌وگوهای علمی-فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و پاکستان با حضور هیاتی از مسئولان دانشگاهی‌ کشورمان به مدت ۲ روز در اسلام‌آباد برگزار شد و سخنرانان تقویت همکاری‌های علمی، آموزش عالی، پژوهشی و ارتباطات مردمی میان دو همسایه را خواستار شدند.
برای ایران امنیت منطقه و کشور مهمی مانند پاکستان اهمیتی بیش از حد تصور دارد و به همین دلیل است که یکی از مهمترین دستورکارهای تعریف شده برای وزارت امور خارجه در هفته‌های گذشته و همزمان با افزایش تنش میان هند و پاکستان؛ نوعی میانجیگری میان دو کشور برای پایان دادن به مناقشه‌ای خطرآفرین بوده است. «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه ۱۵ اردیبهشت سال جاری در سفر به پاکستان مقامات این کشور را دعوت به خویشتنداری کرد و درباره هرگونه نزاع میان دو کشور هند و پاکستان به عنوان دارندگان سلاح هسته‌ای در منطقه هشدار داد. هشداری که ۳ روز بعد و در سفر به هند هم تکرار شد تا یکی از مهمترین چالش‌های امنیتی در منطقه با کمترین آسیب ممکن به پایان رسد.
در بنیان روابط میان جمهوری اسلامی ایران و پاکستان گرچه موضوعات تاریخی و فرهنگی پررنگ است اما اقتصاد و تجارت هم جایگاه ویژه خود را دارد. این مهم با توجه به ظرفیت‌های قابل توجه دو طرف و موقعیت ژئوپلتیک ایران برای هر دو طرف مهم است و به نظر می‌رسد با وجود این ظرفیت‌ها، در میدان عمل هنوز دو طرف هنوز به میزان قابل قبولی در تجارت دو جانبه دست نیافته‌اند. اتفاقی که می‌تواند هم ریشه در تحریم‌های آمریکا علیه ایران و هم عدم شناسایی ظرفیت‌ها یا چالش‌های زیرساختی در به کارگیری آن‌ها داشته باشد. پاکستان در حال حاضر جزء پنج کشور دارای بیشترین واردات کالا از ایران بوده و تراز تجاری میان دو کشور همسایه همچنان به نفع تهران است.