گروه جامعه - زلزله 8.8 ریشتری در سواحل شرقی روسیه که امواج سهمگین اقیانوس را در سواحل کشورهای منطقه به راه انداخت، ششمین زلزله بزرگ تاریخ جهان بوده است.
صبح ۸ مرداد ۱۴۰۴ زمین‌لرزه بزرگ زیردریایی -در اقیانوس آرام -درساعت ۱۱:۲۴ بامداد ۳۰ ژوییه ۲۰۲۵ به وقت محلی شرق دور روسیه با بزرگای گشتاوری ۸.۸ و ژرفای ۲۱ کیلومتر رخ داد.
زمین لرزه با بزرگای بیش از ۸ در دنیا به طور متوسط سالانه یک رخداد ثبت می شود. عمده این زلزله‌ها در حلقه آتش – نوار زمینلرزه‌ها و آتش‌فشان‌های دور اقیانوس آرام – اتفاق می‌افتند. کانون زلزله در ساحل اقیانوس آرام شبه‌جزیره کامچاتکا، حدود ۱۳۶ کیلومتری جنوب شرقی کامچاتکا – شهری بندری با جمعیت حدود ۱۸۰ هزار نفر بود.
مهدی زارع، استاد پژوهشکده زلزله‌شناسی با بیان اینکه این گسیختگی در یک نبود لرزه‌ای بین گسیختگی‌های رویدادهای کامچاتکا در سال ۱۹۲۳ و ۱۹۵۲ رخ داده است،‌ می‌گوید: چهار پیش لرزه با بزرگای بیش از ۶.۵ در ۲۰ ژوییه۲۰۲۵ -ده روز قبل – ثبت شد که بزرگترینش با بزرگای ۷.۴ در ۲۰ ژوئیه، حدود ۶۰ کیلومتر در جنوب غربی رویداد ۳۰ ژوییه رخ داد. زمینلرزه کامچاتکا با سونامی که به ارتفاع حدود ۴ متر رسید در سواحل روسیه و ژاپن همراه شد.
او ادامه می‌دهد: نکته جالب آن است که بعضی از این زمینلرزه های بزرگ مانند زلزله ۳۰ ژوییه ۲۰۲۵ - با پیشلرزه همراه بوده اند. - زمینلرزه با بزرگای ۹.۰ توهوکو در ۱۱ مارس ۲۰۱۱ ژاپن نیز پس از مجموعه‌ای از پیش‌لرزه‌های بزرگ رخ داد، که مهم‌ترین آنها زلزله‌ای با بزرگای ۷.۳ بود که تنها دو روز قبل، در ۹ مارس ۲۰۱۱ رخ داد. رویداد ۹ مارس ۲۰۱۱ با بزرگای ۷.۳ ،تقریباً در ۴۰ کیلومتری مرکز زلزله اصلی به اندازه‌ای قابل توجه بود که زلزله‌شناسان در ابتدا آن را بر اساس فعالیت‌های لرزه‌ای تاریخی در منطقه، شوک اصلی می‌دانستند. با این حال، پس از زلزله با بزرگای ۹.۰ در ۱۱ مارس، آن را به عنوان یک پیش‌لرزه تشخیص دادند.
فشارسنج دقیق، قیمت پایین، گارانتی کامل، ارسال فوری
این استاد دانشگاه اظهار می‌کند: علاوه بر رویداد با بزرگای ۷.۳ ، سه زلزله دیگر با بزرگای بیشتر از ۶.۰ در همان روز (۹ مارس۲۰۱۱) رخ داد که همگی بخشی از این توالی پیش‌لرزه‌ها بودند. اندازه این رویدادها که منجر به زلزله توهوکو شدند، برای درک رویداد لرزه‌ای بزرگتر که پس از آن رخ داده مهم است. محققان بعداً این پیش‌لرزه‌ها را به عنوان بخشی از انتشار «لغزش آهسته» شناسایی کردند که بر کانون زلزله اصلی اثر گذاشته است.
به گفته زارع زلزله سوماترا-آندامان در ۲۶ دسامبر ۲۰۰۴ با بزرگای ۹.‍۱ که باعث سونامی ویرانگر اقیانوس هند شد، با پیش‌لرزه‌های مشخص مانند زلزله توهوکو در سال ۲۰۱۱ مشخص نمی‌شود. زلزله سوماترا ۲۰۰۴ با یک سکون لرزه‌ای بلندمدت از ۱۳ سال قبل از زلزله اصلی همراه بود. سکون لرزه ای دوره‌ای است که در آن تنش به جای آزاد شدن با رویدادهای کوچکتر، در حال افزایش بوده است.
او با اشاره به اینکه در همین زلزله ۲۰۰۴ رویدادهای لغزش آهسته در قسمت شمالی منطقه گسیختگی که منجر به زلزله اصلی شده است،‌ ادامه می‌دهد: اینها لغزش‌های غیر زلزله‌ای هستند که می‌توانند تنش را بر روی یک گسل بارگذاری کنند و به طور بالقوه زمینه را برای گسیختگی بزرگتر فراهم کنند. نظارت GPS بین سال‌های ۲۰۰۳ و ۲۰۰۴ حرکت رو به پایین آهسته‌ای را نشان داده که نشان دهنده چنین لغزش آهسته‌ای بوده است. سری ۴ زلزله با میانگین ۴.۴ در دو هفته قبل از رویداد اصلی در مجاورت سوماترا می‌تواند به این معنی باشد که این زلزله‌های کوچکتر پیش لرزه بوده‌اند. البته این موارد در مقایسه با رویداد اصلی نسبتاً جزئی بودند و سیگنال پیش‌بینی‌کننده‌ی واضحی نبودند.
زارع می‌گوید: زلزله مائوله شیلی در ۲۷ فوریه ۲۰۱۰ (با بزرگای ۸.۸ ) ، اگرچه رویدادی عظیم بود، اما برخلاف زلزله توهوکو ۲۰۱۱، در روزها یا ساعات منتهی به آن، پیش لرزه قابل توجه و فوری قبل از آن رخ نداد. نبود لرزه‌ای در منطقه‌ای که زلزله ۲۰۱۰ در آن رخ داد بخشی از یک گسل بزرگ بودکه برای مدت قابل توجهی (از زمان رویداد ۱۸۳۵ ) زلزله بزرگای را تجربه نکرده بود و منجر به تجمع تنش قابل توجه شد.
به گفته زارع، زلزله شناسان پیش‌بینی کرده بودند که این منطقه پتانسیل وقوع یک زلزله بزرگ (با بزرگای ۸.۰ تا ۸.۵ ) را دارد. اندازه‌گیری‌های GPS بین سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۲ سطح برخورد فرورانش ورقه های زمینساختی در این منطقه را "کاملاً قفل شده" نشان داد که حاکی از افزایش تنش به طور پیوسته در این پهنه بود. بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۹، تنها حدود ده زلزله با بزرگای بیش از ۵.۰ در منطقه‌ای رخ داد که بعداً دچار گسیختگی شد. این نشان دهنده یک دوره سکون نسبی لرزه‌ای است، جایی که گسل تا حد زیادی گیر کرده و تنش در حال تمرکز و جمع شدن بود، نه اینکه آن را از طریق پیش لرزه‌های کوچک متعدد آزاد کند. گفتنی‌ست زلزله مائوله در سال ۲۰۱۰ بیشتر نمونه‌ای از تجمع طولانی مدت تنش در یک نبود لرزه‌ای بود که به نقطه بحرانی خود رسید. زلزله کامچاتکا در ۳۰ ژوییه ۲۰۲۵ در منطقه فرورانش رخ داد و مساحت پهنه گسیختگی ۳۹۰ کیلومتر در ۱۴۰ کیلومتر بوده و دوام زمان گسیختگی حدود ۳ دقیقه بود.
در ژاپن و هاوایی دستور تخلیه صادر شد
زلزله ۸.۸ ریشتری در شرق دور روسیه؛ در ژاپن و هاوایی دستور تخلیه صادر شد
وقوع زلزله ۸.۸ ریشتری در «کامچاتکا» واقع در شرق دور روسیه منجر به صدور هشدار سونامی شد.
به گزارش رویترز، در پی این زمین لرزه در مناطقی از هاوایی و ژاپن دستور تخیله سکنه صادر شد.
زمین لرزه به ساختمان‌ها آسیب زده و امواجی به ارتفاع ۴ متر ایجاد کرده است.
سازمان زمین‌شناسی آمریکا اعلام کرد که این زلزله در عمق ۱۹.۳ کیلومتری (۱۲ مایلی) از سطح زمین رخ داده است.
سامانه هشدار سونامی آمریکا همچنین هشداری مبنی بر وقوع «امواج خطرناک سونامی» ظرف سه ساعت آینده در امتداد برخی سواحل روسیه و ژاپن صادر کرد.
هنوز گزارش اولیه از آسیب های احتمالی این زلزله در روسیه منتشر نشده است.
شعبه کامچاتکا از سرویس ژئوفیزیک آکادمی علوم روسیه به خبرگزاری تاس گفته است پس از زلزله ۸.۸ ریشتری کامچاتکا، بیش از ۵۰ حادثه لرزه‌ای در این منطقه ثبت شده است.
ولادیمیر سولودوف، فرماندار کامچاتکا، این زلزله را قوی‌ترین زمین‌لرزه در یک دهه اخیر نامید.