رئیس‌جمهوری در جریان سفری دو روزه به قزاقستان و ترکمنستان علاوه‌ بر تقویت تعاملات اقتصادی و سیاسی ایران با برخی از مهمترین کشورهای همسایه، بر حمایت جمهوری اسلامی از تقویت صلح جهانی و منطقه‌ای تاکید کرد و یادآور شد: تنها راه دستیابی به صلح و توسعه گفت‌وگوی برابر است.
به گزارش ایسنا، مسعود پزشکیان رئیس‌جمهوری اسلامی ایران صبح پنجشنبه - ۲۰ آذر ۱۴۰۴ - پس از مراسم استقبال رسمی قاسم جومارت کملویچ توقایف رئیس‌جمهوری قزاقستان از وی در محل کاخ ریاست‌جمهوری این کشور در دیدار دوجانبه با همتای قزاقستانی با بیان اینکه رهبری انقلاب همواره بر تقویت ارتباط برادرانه با کشورهای همسایه به‌ویژه کشورهای مسلمان تأکید داشته‌است، تعاملات تهران و آستانه در بسیاری از مسائل منطقه‌ای و جهانی را نزدیک و همگرا دانست و تصریح کرد: دو کشور در حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی همکاری‌های خوبی داشته‌ و به توافقات ارزنده‌ای نیز دست یافته‌اند.
ارتقای سطح تجارت ایران و قزاقستان تا سقف ۳ میلیارد دلار آماده اجراست
رئیس‌جمهوری در این دیدار به رشد ۴۰ درصدی تجارت دو کشور اشاره کرد و گفت: هر چند شاهد افزایش مبادلات تجاری بوده‌ایم، اما ظرفیت بسیار بالاتری برای گسترش همکاری‌های اقتصادی وجود دارد. نقشه راه روابط تجاری دو کشور برای ارتقای سطح تجارت تا سقف ۳ میلیارد دلار تهیه شده و آماده اجراست. امیدواریم دو طرف از ظرفیت‌های بخش خصوصی بیش از پیش بهره‌مند شوند.
پزشکیان حل مشکلات ارتباطات بانکی را هم از ضرورت‌های توسعه مناسبات دانست و تاکید کرد: اجرای کامل موافقت‌نامه تجارت آزاد میان جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا، زمینه‌ساز گسترش بیش از پیش روابط تجاری و اقتصادی میان ایران و قزاقستان خواهد بود. مناسب است همه دستگاه‌های مرتبط نسبت به اجرای کامل مفاد این توافق، همکاری‌های لازم را به‌عمل آورند.
امضای ۱۴ و تبادل ۸ سند و تفاهم‌نامه همکاری میان ایران و قزاقستان
در ادامه برنامه‌های سفر رئیس‌جمهوری به قزاقستان، مقامات عالی‌رتبه در حضور روسای جمهوری دو کشور، ۱۴ سند و تفاهم‌نامه همکاری در زمینه‌های حمل‌ونقل، ترانزیت و لجستیک، مبادلات فرهنگی، معاضدت حقوقی، بهداشت و درمان، تعاملات دیپلماتیک و رسانه‌ای امضا کردند که ۸ سند آن بین دو طرف مبادله شد.
جایگاه ایران و قزاقستان در شبکه ترانزیتی منطقه ارتقا می‌یابد
رئیس‌جمهوری همچنین در نشست خبری مشترک با همتای قزاقستانی با بیان اینکه ایران در چارچوب سیاست همسایگی اهمیت ویژه‌ای برای منطقه آسیای مرکزی قائل است، قزاقستان را «شریک مهم ایران در منطقه و همسایه مؤثر در حوزه دریای خزر» توصیف کرد و افزود: دو طرف بر فعال‌سازی ظرفیت‌های موجود، رفع موانع همکاری‌های اقتصادی و تقویت نقش کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی تأکید کردند. همچنین درباره تکمیل راه‌گذرهای شرقی - غربی و شمالی -جنوبی و ارتقای جایگاه دو کشور در شبکه ترانزیتی منطقه، گفت‌وگوهای مفید و سازنده‌ای انجام شد.
پزشکیان با ابراز امیدواری نسبت به دستاوردهای این سفر گفت: بر این باورم که نتایج این دیدار یک گام مهم و تعیین‌کننده در مسیر تقویت همکاری‌های دوجانبه خواهد بود و اراده سیاسی موجود در تهران و آستانه می‌تواند حجم تجارت و سرمایه‌گذاری میان دو کشور را به سطح شایسته‌ای ارتقا دهد.
بازدید از نمایشگاه اسناد تاریخی ایران درباره آسیای مرکزی
رئیس‌جمهوری همچنین در حاشیه دیدار دوجانبه با همتای قزاقستانی، از نمایشگاه اسناد تاریخی ایران درباره آسیای مرکزی، منطقه عمومی سیردریا و خانات قزاق بازدید کرد. این نمایشگاه با هدف ارائه بخش‌هایی از اسناد تاریخی دولت ایران در حوزه مناسبات فرهنگی، سیاسی و تمدنی با مناطق شرقی و شمال‌شرقی جهان ایرانی برپا شد و شامل مجموعه‌ای از نسخ خطی، مکاتبات تاریخی، نقشه‌های قدیمی، اسناد دیوانی و گزارش‌های دوره‌ای بود که جایگاه تاریخی منطقه سیردریا و خانات قزاق را در تحولات و رویدادهای روابط دو ملت نشان می‌دهد.
می‌توانیم با قزاقستان به تولید مشترک دارو و واکسن برسیم
پزشکیان بعدازظهر پنجشنبه در مراسم دریافت دکترای افتخاری دانشگاه بین‌المللی نظربایف در جمع استادان، پژوهشگران و دانشجویان این دانشگاه، با تشریح توانمندی‌های علمی و پزشکی ایران اظهار کرد: دانشگاه‌های ایران طی دهه‌های اخیر در تولید علم، پژوهش و آموزش پزشکی، جایگاه درخوری کسب کرده‌اند. ایران از قدیمی‌ترین مراکز تولید واکسن در جهان و یکی از تولیدکنندگان معتبر داروهای بیوتکنولوژیک در منطقه محسوب می‌شود، رادیوداروهای پیشرفته برای تشخیص و درمان سرطان در ایران تولید می‌شود و کشورمان در حوزه‌هایی چون سلول‌درمانی، پزشکی مولکولی، فناوری‌های نوین درمان، سیستم‌های هوشمند سلامت و کاربرد هوش مصنوعی در تشخیص پیش‌روست. ایران همچنین از موفق‌ترین کشورها در پیوند اعضا و جزو کشورهای پیشرو در جراحی قلب، مغز و اعصاب و جراحی‌های پیچیده به شمار می‌رود.
وی با اعلام آمادگی ایران برای گسترش همکاری‌های علمی و فناورانه با دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی قزاقستان افزود: امروز ایران و قزاقستان می‌توانند با اتکا بر ریشه‌های مشترک تمدنی، همکاری گسترده‌ای را در زمینه‌هایی چون تولید مشترک دارو و واکسن برای بازار اوراسیا، ایجاد شبکه مشترک آزمایشگاه‌های منطقه، تبادل استاد، پژوهشگر و دستیار تخصصی و انجام پژوهش‌های مشترک در حوزه‌های پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر، پزشکی مولکولی و بیوتکنولوژی، سلامت دیجیتال و هوش مصنوعی و مدیریت بحران‌های اپیدمی آغاز کنند.
میان بخش‌ خصوصی دو کشور شبکه‌ای پایدار از همکاری و سرمایه‌گذاری ایجاد می‌کنیم
رئیس‌جمهوری عصر پنجشنبه در آخرین بخش برنامه‌های این سفر در همایش تجاری مشترک ایران و قزاقستان حاضر شد و با بیان اینکه تهران محدودیتی برای توسعه روابط با قزاقستان ندارد، تصریح کرد: در سال‌های اخیر دولت‌های دو کشور، گام‌های مهمی برای تقویت همکاری‌ها برداشته‌اند. امضای موافقت‌نامه‌های حمل و نقل، تسهیل روادید برای بازرگانان و توسعه همکاری‌های تجاری و گمرکی از جمله دستاوردهایی است که زمینه‌ساز جهش در روابط اقتصادی خواهد بود. در سفر اخیر ما نیز اسناد مهمی در حوزه‌های مختلف به امضا رسیده که می‌تواند کمک مؤثری برای بخش خصوصی باشد.
پزشکیان با تأکید بر اینکه سطح فعلی تجارت دو کشور متناسب با ظرفیت‌های گسترده دو طرف نیست، اظهار کرد: اگر چه اراده رهبران دو کشور بر توسعه روابط است، اما حجم تجارت دو کشور در سال ۲۰۲۴ تنها به ۳۴۰ میلیون دلار رسیده که متناسب با ظرفیت‌های دو کشور نیست.
رئیس‌جمهوری به «نقشه راه ارتقای حجم تجارت به ۳ میلیارد دلار» اشاره کرد و گفت: ضروری است که بخش‌های خصوصی و دولتی تمامی توان خود را برای رفع موانع و تحقق این هدف به کار گیرند. حمل‌ونقل «موتور محرک توسعه اقتصادی دو کشور» است و ایران به عنوان دروازه جنوب به خلیج فارس و اقیانوس هند و قزاقستان به عنوان دروازه آسیای مرکزی به شمال و شرق می‌توانند با ایجاد کریدور فعال حمل‌ونقل، نه تنها مبادلات دوجانبه را گسترش دهند، بلکه به پل ارتباطی شرق و غرب اوراسیا تبدیل شوند.
حامی هرطرح مشترکی که به افزایش رفاه مردم دو کشور منجر شود هستیم
وی با بیان اینکه می‌خواهیم میان بخش‌های خصوصی دو کشور شبکه‌ای پایدار از همکاری و سرمایه‌گذاری متقابل ایجاد کنیم، یادآور شد: دولت جمهوری اسلامی ایران از هر طرح مشترکی که به افزایش رفاه مردم دو کشور منجر شود حمایت و از حضور سرمایه‌گذاران دو کشور در پروژه‌های مشترک استقبال می‌کند و حمایت کامل خود از فعالیت‌های قانونی و شفاف اقتصادی را اعلام می‌دارد و آماده است تا موانع اداری و بانکی را با همکاری دوستان قزاق برطرف کند.
پزشکیان تشکیل کنسرسیوم کشتیرانی مشترک ایران و قزاقستان در دریای خزر، احداث سیلوها، انبارها و مرکز توزیع نهاده‌های کشاورزی در بندر آکتائو، تأسیس کارخانه مشترک صنایع غذایی و بسته‌بندی در قزاقستان، ایجاد پارک صادرات مصالح ساختمانی ایران در آلماتی، توسعه همکاری‌ها در فرآوری مواد معدنی و صادرات منطقه‌ای را طرح‌های قابل اجرا میان فعالان اقتصادی دو کشور برشمرد و از ایجاد شورای مشترک بازرگانی ایران و قزاقستان، توسعه خطوط پروازی مستقیم، تسهیل صدور روادید تجاری و برگزاری نمایشگاه‌های دائمی کالاهای دو کشور استقبال کرد.
رئیس‌جمهوری پس از پایان این نشست باهدف شرکت و سخنرانی در اجلاس بین‌المللی صلح و اعتماد، قزاقستان را به مقصد ترکمنستان ترک کرد و شامگاه پنجشنبه با استقبال معاون رئیس کابینه وزرا در امور اقتصادی ترکمنستان وارد عشق آباد پایتخت این کشور شد تا علاوه بر سخنرانی در اجلاس، با رئیس‌جمهوری ترکمنستان و سران کشورهای روسیه، پاکستان، عراق و میانمار نیز گفت‌وگویی دوجانبه داشته باشد.
جهان بیش از هر زمان محتاج شکل‌گیری اعتماد، صلح و همگرایی میان ملت‌هاست
پزشکیان در بدو ورود به ترکمنستان و در دیدار قربانقلی بردی‌محمداف، رهبر ملی و رئیس شورای مصلحت خلق این کشور، «اجلاس بین‌المللی صلح و اعتماد» را پاسخی به نیازهای امروز جهان دانست و با اشاره به اهمیت گسترش فضای تفاهم میان کشورها و ملّت‌ها تصریح کرد: از ابتکار ارزشمند برگزاری این اجلاس که پاسخی به یکی از نیازهای اساسی دنیای امروز است، تشکر می‌کنم. جهان امروز بیش از هر زمان دیگر محتاج شکل‌گیری اعتماد، صلح و همگرایی میان ملت‌هاست و طرح و ابتکاری که شما پیشگام آن بوده‌اید، بیانگر درک عمیق از واقعیات زمانه است. ما باید ارتباطات و همکاری‌های خود را افزایش دهیم، چرا که جامعه جهانی به چنین نگاهی که شما مطرح و دنبال می‌کنید، نیاز واقعی دارد.
رهبر ملی ترکمنستان نیز در این دیدار با ابراز خرسندی از حضور رئیس‌جمهور ایران در عشق‌آباد و با مطلوب توصیف کردن سطح روابط دوجانبه اظهار کرد: روابط میان دو کشور در حوزه‌های مختلف، از جمله تجارت و بازرگانی و همچنین در عرصه‌های فرهنگی و انسان‌دوستانه، بسیار خوب و سازنده است و امیدواریم در آینده این همکاری‌ها بیش از پیش گسترش یابد. شما برای ما همسایه‌ای نزدیک، برادر و دوست به شمار می‌آیید و به خانه دوم خود خوش آمدید.
تاکید روسای جمهوری ایران و ترکمنستان بر اجرای توافقات گذشته
رئیس‌جمهوری همچنین در دیدار سردار بردی‌محمداف رئیس‌جمهوری ترکمنستان با تأکید بر ضرورت اجرای توافقات گذشته، اظهار کرد: توافقات مهمی در حوزه گاز، حمل‌ونقل، کریدورها و همکاری‌های اقتصادی و تجاری میان دو کشور صورت گرفته است. با وجود این، هنوز در برخی بخش‌ها با موانع و مشکلاتی مواجه هستیم که رفع آن‌ها نیازمند دستور و پیگیری جناب‌عالی است تا این توافقات به‌طور کامل عملیاتی و منافع مشترک دو ملت تأمین شود.
بردی‌محمداف هم با اشاره به اشتراکات عمیق میان دو کشور افزود: میان ما سابقه‌ای دیرین در حوزه‌های فرهنگی و تمدنی وجود دارد و ظرفیت‌های موجود برای توسعه همکاری‌ها بسیار گسترده است. در مسائل مرتبط با جهان اسلام نیز گفت‌وگو و همکاری باید در سطحی بلند و هدفمند دنبال شود. ایران با سرعت در حال پیشرفت است و ما علاقه‌مندیم در حوزه‌های مختلف تجربیات یکدیگر را تبادل کنیم.