ایران شیفته زیبایی است. این وسواس تقاضای زیادی برای جراحی زیبایی ایجاد می‌کند. جنگ ایران و عراق در دهه ۱۹۸۰ میلادی منجر به ظهور جراحان برجسته‌ای شد که به آموزش جراحی ادامه دادند و تکنیک‌های تازه‌ای را خلق کردند. این وضعیت باعث شکل گیری جمعی از متخصصان حرفه‌ای در ایران شد که اکنون قادر هستند جراحی زیبایی انجام دهند. با این وجود، این صنعت موفق بدون مشکل نیست.
ایران از نظر جراحی بینی، در رتبه‌های نخست قراردارد.
به گزارش وب‌سایت «نشنال نیوز» روند صعودی جراحی بینی، ایران را در میان ۱۰ کشور دارای بالاترین میزان این جراحی‌ها قرار داده است. در سال ۲۰۱۳ ایران با حدود ۴۰ هزار جراحی بعد از برزیل، مکزیک و آمریکا در رده چهارم قرار داشت. اما مسئله مهم این است که مدتی است انواع جراحی‌های زیبایی به لیست افراد اضافه شده؛ این لیست با رفتن نزد متخصص، بلندتر هم می‌شود؛ چرا که پزشکانی که در این صنعت فعالیت می‌کنند، با ایرادهای مختلفی که از چهره مراجع خود می‌گیرند و با سوءاستفاده از اعتماد وی، او را وامی‌دارند تا به اعمال جراحی در نواحی دیگر صورت و بدن نیز خود رضایت دهد. در این میان حتی ممکن است فرد نسبت به قبل زیبایی کمتری داشت باشد اما از آن‌جا که جامعه به سمت و سویی می‌رود که هرچه فردی به یک سلبریتی، شبیه‌تر شود، احساس رضایت بیشتری می‌کند، پس برایش مهم نیست که زیبایی یا معمولی بودن طبیعی‌اش، آن‌قدرتغییر کند که موجب جلب توجه و البته گاهی اشمئزاز اطرافیان شود.
بازار مد و فشن، جراحان زیبایی و تعهدی که گم شده است!
مدتی است نه فقط جامعه ما، که جامعه جهانی، دچار تب زیبایی و جوان ماندن شده است؛ تبی که شرکت‌های مد و فشن، تولیدکنندگان لوازم آرایش، صنعت‌ سینما، و البته جراحان زیبایی، به آن دامن می‌زنند. کافی است با یک احساس ناخوشایند به بخشی از بدن به پزشک متخصص زیبایی مراجعه کنید تا به‌راحتی بدن شما را بشکافند؛ اینان مدتهاست که دیگر نه جنسیت می‌شناسند و نه سن و سال را در نظر می‌گیرند. برای برخی، انجام این نوع تغغیرات به شدت جنون‌آمیز. لاجرم پایان ناپذیر شده، میل به شبیه دیگری بودن یا وسواس چگونه بودن؛ پدیده‌ای به نام جراحی زیبایی و پیکرتراشی! شاید همین علاقه جنون‌آمیز باعث شده که آمار مراجعه‌کنندگان برای جراحی‌های زیبایی حتی در دوران کرونا هم فروکش نکند. حتی بحران‌های اقتصادی سال‌های اخیر در کشورمان هم نتوانسته میل افسار‌گسیخته به بریدن و دوختن تن‌ها را مهار کند.
صنعت زیبایی و گردش مالی میلیارددلاری
وقتی لاغری آنورکسیک (بی‌اشتهایی) و فک زاویه‌دار و سیس پک می‌شود ملاک خواستنی‌بودن، وقتی مدیا و مجلات و رسانه‌های مختلف و تحسین‌ها اکثرا درباره‌ القای سلیقه‌ای خاص از زیبا‌بودن هستند، طبیعی است که برخی جوانان، در خلوت‌شان درگیر احساس «زیبا ‌نبودن» شوند؛ پس بدیهی است که تیغ جراحان لاغری برای معده مردان و زنان خارج از سایز تیز می‌شود؛ البته که صدها رژیم عجیب و غریب و قرص‌های لاغری با فرمول‌های خطرناک به خورد مردمان می‌رود. «زیبایی» امروز صنعتی است درآمدزا با صدها میلیارد دلار گردش مالی.
صنعت و گردشگری زیبایی!
گردشگری زیبایی هم در ایران و هم در برخی کشورهای دیگر دنیا جایگاه مهمی دارد. انجام عمل‌های زیبایی در کشورما، هرچند برای گروهی از مردم به دلیل مشکلات اقتصادی هزینه زیادی دارد، ولی برای برخی از مردم که از رفاه نسبی برخوردارند خیلی هم گران به نظر نمی‌رسد. البته هزینه جراحی زیبایی در ایران به نسبت بسیاری از کشورها از نرخ خوبی برخوردار است و برای همین در برهه‌ای «گردشگری جراحی زیبایی» را برای کشور در پی داشته ‌است، طبعا با فروکش کردن کرونا، باهم می‌توان از این صنعت برای درآمدزایی استفاده کرد؛ چرا که کشور ما برای بسیاری، یکی از مقاصد گردشگری جراحی زیبایی و انجام امور مربوط به پزشکی محسوب می‌شود. هرچند هزینه‌های انجام عمل‌های زیبایی در داخل کشور برای گروه زیادی از شهروندان ایرانی گران است، ولی برای قشری خاص و از جمله کسانی که خارج از ایران زندگی و کار می‌کنند به‌صرفه است.
جراحی زیبایی؛ یک معضل اجتماعی و پزشکی
گذشته از این که پدیده «خود زشت پنداری» یک بیماری است و هر فردی که می‌خواهد تغییری در چهره‌اش بدهد باید پیش از اقدام به این کار، با یک مشاور روانی صحبت کند، اما این‌طور هم نیست که همیشه نتیجه جراحی برای چنین افرادی که حساسایت زیادی روی چهره خود دارند، رضایت بخش باشد. به همین دلیل است که یا این افراد مدام خود را به دست جراحان می‌سپارند و یا از جراحی که نتوانسته ایده‌آل آن‌ها را برآورده کند، شکایت می‌کنند. مدیرکل امور کمیسیون‌های سازمان پزشکی قانونی، با اشاره به شمار فزاینده عمل‌های جراحی زیبایی در ایران، گفته است: «به نظر می‌رسد تعداد اعمال جراحی زیبایی در کشور ما بالاتر از میانگین جهانی است و به تبع همین افزایش، میزان شکایات در حوزه زیبایی نیز طی سال‌های اخیر افزایش یافته است.» وی از پزشکان می‌خواهد «پیش از عمل زیبایی فرد را جهت مشاوره روان‌پزشکی ارجاع دهند؛ ممکن است مراجع از آن دسته افرادی باشد که هیچ‌گاه از ظاهر خود راضی نیست و بعد از انجام هر جراحی و عملی هم‌چنان از ظاهر خود ابراز نارضایتی کند.»
رینوپلاستی عمل مورد علاقه ایرانیان است
آتول سینگ؛ بنیانگذار، مدیر عامل و سردبیر سایت تحلیلی فیرآبزروراست و او اقتصاد سیاسی را در دانشگاه کالیفرنیا در برکلی تدریس کرده و استاد مدعو علوم انسانی و اجتماعی در موسسه فناوری گاندیناگار هندوستان بوده است. او در حوزه‌های وسیعی دارای معلومات و اطلاعات است و دوستان‌اش اغلب به شوخی می‌گویند که زمانی که دسترسی به گوگل محدود است حضور شخص او مفید می‌باشد! سینگ در هاروارد، سازمان ملل و گوگل سخنرانی کرده است. در سال ۲۰۱۳ میلادی دولت ایالات متحده به سینگ گرین کارت را به دلیل توانایی فوق العاده در سیاست خارجی و امور بین الملل اعطا کرد. به گزارش فرارو به نقل از فیر آبزرور؛ این کارشناس اما درباره مساله جراحی زیبایی و به خصوص وضعیت آن در ایران گفته است که در عصری زندگی می‌کنیم که برخی از روح‌های بیدار هرگونه تعمیم را توهین آمیز قلمداد می‌کنند. برای مثال، کافی است که بگوییم همه ایرانیان جراحی زیبایی انجام می‌دهند. این در حالیست که دو دانشجو از دانشجویان من در دانشگاه برکلی که اتفاقا ایرانی بودند با افتخار به من گفتند که کاملا طبیعی هستند و عمل جراجی زیبایی انجام نداده اند. با این وجود، آنان گفتند که جراجی زیبایی به طور عام و جراحی بینی به طور خاص در ایران رایج است. ایران نیز مانند کره جنوبی و برزیل یکی از مراکز بزرگ جراحی زیبایی است. رینوپلاستی اصطلاح فنی جراحی بینی یا “عمل بینی” در ایران بسیار رایج است. در واقع، بسیاری از ایرانیان با این جراحی به قدری ثابت شده اند که “عمل بینی فارسی” وارد فرهنگ لغت جراحی شده است.
من در هند به عنوان فرزند یک جراح پلاستیک و ترمیمی برجسته بزرگ شدم. پدرم در ارتش هند بود. بیماران او اغلب سربازانی بودند که بر اثر اصابت ترکش گلوله یا مجروح شده بودند. او تمام کار‌های بازسازی را انجام داد. او اغلب به من می‌گفت که نوع جراحی‌ای که انجام می‌دهد در میدان جنگ متولد شده است. ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. جنگ ایران و عراق در فاصله سال‌های ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۸ میلادی تحولی برای صنعت جراجی زیبایی در آن کشور بود. هزاران سرباز در آن هشت سال جنگ مجروح شدند. جراحان پلاستیک و ترمیمی ایرانی به طور مرتب کار‌های مرتبط با جرجی را بر روی آنان انجام می‌دادند. با این حجم از تمرین و تجربه تکنیکی و پزشکی بسیاری از آنان به طرز خیره کننده در این رشته از علم پزشکی موفق شدند. زمانی که جنگ پایان یافت بسیاری از این جراحان نظامی به کار‌های زیبایی روی آوردند.
ایرانیان و تکنیک های تازه عمل بینی
از دو پیشکسوت تا به امروز یاد می‌شود. دکتر محمد اسماعیل اکبری و دکتر حمید کریمی مسیر‌های جدیدی را رقم زدند که دیگران تا به امروز از آنان دنباله روی می‌کنند. اکبری تکنیک‌های جدیدی را در جراحی بینی (عمل بینی) ابداع کرد و کریمی روی جراحی زیبایی صورت از جمله لیفت صورت، جراحی پلک و لیفت ابرو تمرکز کرده بود. آنان همراه با دیگر جراحان نظامی باعث رونق جراحی زیبایی شدند که تا به امروز ادامه دارد.از سال ۱۹۸۸ میلادی صنعت جراحی زیبایی ایران به سرعت رشد کرد. در واقع ایران یکی از مقاصد پیشرو برای جراحی‌های زیبایی است. بیماران می‌توانند در بخش‌هایی از اقتصاد‌های ثروتمندتر مانند ایالات متحده، بریتانیا یا سوئیس از روش‌های جراحی سطح بالایی برخوردار شوند.
به طور خلاصه، ایران جراحان زیبایی ماهر را برای برآورده ساختن تقاضای داخلی و بین المللی عرضه می‌کند. با این وجود، جراحی زیبایی در ایران عاری از اشکال نیست. گزارش‌هایی از انجام جراحی‌های ناموفق وجود دارند. برخی از افراد دچار عوارض شده و حتی فوت کرده اند. زمانی که افراد خارجی در ایران تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند و دچار عوارض می‌شوند اسیر هزاران دردسر خواهند شد. آنان نمی‌توانند برای دریافت غرامت و خسارت شکایت کنند. جدای از این مسائل ملموس پرسش عمیق تری درباره تثبیت فرهنگی با زیبایی و استاندارد سازی اجتماعی زیبایی وجود دارد.پرسش‌های زیادی درباره عمل جراحی زیبایی در ایران وجود دارد. این که آیا تعصبات نژادی زیربنای آرمان زیبایی دوستی ایرانیان است؟ آیا این نشانه‌ای از تمایل ایرانیان به مدرنیته است؟ آیا این یک شورش علیه قوانین محدود کننده‌ای است که از بالا اعمال می‌شود؟ ایران و سایر جوامع مدرن باید با پرسش‌هایی از این قبیل دست و پنجه نرم کنند.
جان کیتس شاعر جوان بریتانیایی در سال ۱۸۲۰ میلادی نوشت: زیبایی حقیقت است، حقیقت زیبایی است. این تمام چیزی است که روی زمین می‌دانید و تمام چیزی است که باید بدانید. شاید زمان آن فرا رسیده باشد که دوباره به این فکر کنیم که زیبایی دقیقا چیست.