سرمقاله

خطای شناختی مشکلات ‪/‬ ژوبین صفاری

مشاهده کل سرمقاله ها

صفحات روزنامه

اخبار آنلاین

  • اعلام عیدی ایرانسل برای نوروز ۱۴۰۳
  • رونمایی از هدیه ویژه همراه اول برای سفرهای نوروزی دور دنیا
  • آغاز جشنواره نوروزی لنز ایرانسل با جوایز ویژه
  • مشاهده کل اخبار آنلاین

    کد خبر: 1735  |  صفحه ۳ | جامعه  |  تاریخ: 29 آذر 1401
    تشکیل ۵۰۰۰ پرونده تازه «قاچاق چوب» در سال جاری
    زخم ناسور قاچاق بر پیکر جنگل‌های ایران
    سال هالی اخیر روند نابودی جنگل‌ها سرعت بیشتر به خود گرفته است و حالا دیگر به صورت روزانه مساحت قابل توجهی از جنگل‌های کشورمان کم می‌شود که بخش عمده‌ای از کاهش این مقدار از جنگل به خاطر قاچاق چوب توسط چوب خوار‌های قاچاقچی که همانند کرم‌های چوب خوار به جان جنگل افتاده اند رخ داده است.قصه تلخ قطع درختان جنگلی سال هاست در کشور ما ادامه دارد و به حکایتی تکراری تبدیل شده که متاسفانه به دلیل قوانین قدیمی و خاک خورده، قاچاقچیان چوب را برای تبر زدن به ریشه درختان جسورتر می‌کند. سود قاچاق چوب در برابر جریمه‌های ناچیزی که درصورت لو رفتن در انتظارشان است آنقدر بزرگ است که اصلا ایجاد بازدارندگی برای قاچاقچی چوب ندارد و کار را به جایی رسانده که قاچاقچیان چوب با چوب و قمه به جان نگهبانان ایست و بازرسی جنگلبانی حمله می‌کنند که ویدئوی آن چند روز گذشته در شبکه‌های اجتماعی دست به دست شد.
    بر اساس آمار‌ها روزانه مساحت قابل توجهی از جنگل‌های کشورمان کم می‌شود که بخش عمده‌ای از کاهش این مقدار از جنگل به خاطر قاچاق چوب توسط چوب خوار‌های قاچاقچی که همانند کرم‌های چوب خوار به جان جنگل افتاده اند رخ داده است. قاچاقچیان آن قدر عجیب و غیر قابل باور جسور و بی پروا شده اند که حتی برای قاچاق چوب از سیاهی شب یا راه‌های مخفی هم استفاده نمی‌کنند و به نگهبانان ایست و بازرسی جنگلبانی هجوم می‌برند.
    برخی‌ نیز به دنبال خشکاندن عمدی و تدریجی درختان هستند آن هم به خاطر وسوسه قیمت و قاچاق چوب درختان جنگلی البته برخی هم به دنبال جنگل خواری و الحاق این زمین‌های جنگلی بدون درخت و گیاه به زمین‌های زراعی خود هستند. یکی از فعالان رسانه و محیط زیست مازندران از شیوه عجیب خشکاندن درختان در منطقه دودانگه ساری پرده برداشت، روش کرت زنی که در آن آوند‌های درختان از تنه قطع می‌شود تا آب و منابع غذایی از ریشه به ساقه و برگ‌ها نرسد و درخت نیز آرام آرام خشک شود. در این روش به فواصل کوتاه بخش‌هایی از درخت قطع می‌شود تا ارتباط ریشه و ساقه از بین برود و رفته رفته درخت خشک شود.
    چندی پیش خبر خشکاندن سریع درختان در جنگل‌های شمال به ویژه مناطق جنگلی نور به وسیله اسید در فضای مجازی خبر ساز شد. قاچاقچیان چوب با پاشیدن اسید بر تنه درختان باعث خشک شدن درخت می‌شوند و بعد از آن که درخت خشک شد با خیال راحت و بدون نگرانی به تکه کردن درخت و فروش آن اقدام می‌کنند بر اساس گزارش مهر دست کم روزانه بیش از پنج اصله از درختان قطور جنگل نور بدون هیچ نظارتی با اسید خشکانده و قاچاق می‌شوند.
    این در حالی است که اخیرا نیز فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی کشور با ارائه گزارشی از اقدامات انجام شده در خصوص کنترل قاچاق چوب از ابتدای سال جاری تا کنو، اظهار کرد: میزان قاچاق‌های انجام شده ۱۰ درصد بیش از آمار کشفیات است.
    سرهنگ رضا اکبری در گفت و گو با ایسنا، درباره پدیده قاچاق چوب و مقابله با آن اظهارکرد: قاچاق یک پدیده پیچیده و چندوجهی است که مقابله با آن نیازمند نگاه ملی، حاکمیتی، برنامه عملیاتی و راهبردی است.
    وی در ادامه در واکنش به انتقاد برخی از کارشناسان از طرح نشانه‌گذاری و برداشت درختان، مغایرت آن با طرح تنفس جنگل‌ها و هموار کردن بهره‌برداری غیرقانونی از جنگل تاکید کرد: این موضوع مربوط به زمان بهره‌برداری بود که پس از اعلام طرح تنفس در جنگل‌های هیرکانی دیگر قطع و حملی به غیر از درختانی که در مستثنیات واقع است، صورت نمی‌گیرد که آن هم بر اساس فرایند تعریف شده از سوی سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری به‌صورت بسیار محدود انجام می‌شود.
    اکبری با تاکید بر اینکه به هیچ وجه مجوز قطع و حمل درختان در جنگل‌ها، اراضی ملی و عرصه‌های منابع طبیعی صادر نمی‌شود، گفت: دو دسته اقدامات ایجابی و سلبی در زمینه کنترل قاچاق چوب توسط سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری انجام می‌شود که از جمله اقدامات ایجابی می‌توان به راه‌اندازی سامانه مدیریت حمل و بهره‌برداری چوب اشاره کرد.
    عدم صدور مجوزهای کاغذی  برای جلوگیری از جعل مجوزهای حمل چوب
    به گفته فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی کشور بسیاری از تخلفات در راستای جعل مجوزهای کاغذی حمل صورت می‌گیرد که با ایجاد و بهره برداری از این سامانه، تمام مجوزهای حمل چوب به‌صورت هوشمند و سامانه ای صادر می‌شوند و دیگر مجوز کاغذی صادر نمی‌کنیم. ماموران و نیروهای حفاظتی نیز که در ایستگاه‌های بازرسی مستقر هستند، صرفا از طریق سامانه حمل و بهره‌برداری چوب استعلام مجوز را می‌گیرند.
    وی ادامه داد: خودروهای حامل چوب در صورت داشتن مجوز به مسیر خود ادامه می‌دهند. در غیر این صورت به عنوان کالای قاچاق شناخته، مجرمان دستگیر و خودروی آن‌ها نیز به پارکینگ انتقال می‌شوند تا پرونده قضایی جهت سیر مراحل قانونی تشکیل شود.
    اکبری با بیان اینکه یکی دیگر از اقدامات ایجابی، زراعت چوب جهت تامین بخشی از نیاز چوب در کشور است، افزود: نیاز چوبی کشور حدود ۱۴ تا ۱۶ میلیون متر مکعب برآورد شده است که حدود ۵ میلیون متر مکعب  از چوب‌های باغی و نیم میلیون متر مکعب از زراعت چوب و نیم میلیون متر مکعب نیز از واردات محدود تامین می‌شود که در مجموع ۶ میلیون متر مکعب از نیاز کشور تامین می‌شود.
    به گفته فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی کشور از جمله اقدامات ایجابی دیگر، راه‌اندازی تلفن‌های ۱۳۹ ملی و ۱۵۰۴ استانی است که به‌صورت ۲۴ ساعته پاسخگو هستند و در صورت دریافت گزارش قاچاق چوب از سوی مردم، بررسی‌های لازم را انجام می‌دهند.
    وی افزود: در سامانه پیامکی و در اپلیکیشن استعلام چوب نیز با ثبت شماره خودرو، وضعیت قاچاق چوب مشخص می‌شود که در صورت داشتن مجوز قانونی، این افراد به مسیر خود ادامه می‌دهند و در غیر این صورت به‌عنوان قاچاق چوب برخورد قانونی می‌شود.
    ایجاد ایستگاه‌های بازرسی سیار در مسیرهای مواصلاتی
    اکبری درباره اقدامات سلبی نیز گفت:از جمله دیگر اقدامات سلبی، گسترش و ایجاد ایستگاه‌های بازرسی است و تلاش می‌کنیم طی چندماه باقی مانده از سال جاری، طبق برنامه‌های پیش‌بینی شده، ایستگاه‌های بازرسی سیار که به‌صورت کانکس‌های چرخدار هستند، طراحی و در مسیرهای مواصلاتی که بیشترین میزان قاچاق در آن‌ها صورت می‌گیرد، مستقر شوند که در صورت تغییر مسیر قاچاق‌ امکان تغییر مکان استقرار کانکس مقدور باشد. این اقدام تاثیر چشمگیری بر کاهش میزان قاچاق خواهد داشت.
    وی افزود: در راستای مقابله با قاچاق چوب در جنگل‌های هیرکانی و سایر استان‌ها، رزمایش‌هایی با همکاری نیروهای بسیج و سپاه از ابتدای سال برگزار شده که تاثیر زیادی در مقابله با قاچاق چوب، دستگیری قاچاقچیان همچنین کشف محمولات قاچاق چوب داشته است.
    به گفته فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی کشور ادامه داد: اولویت ما اقدامات پیشگیرانه است که حتی یک درخت هم قطع نشود و اگر هم درختی قطع شد، اجازه قاچاق چوب را ندهیم .
    حدود ۵۰۰۰ فقره تشکیل پرونده در زمینه قاچاق چوب از ابتدای سال جاری
    وی افزود: هوشمندسازی و  اقداماتی همچون نصب دوربین‌های پایشی در ورودی و خروجی جنگل‌ها و مردمی سازی حفاظت از منابع طبیعی از جمله دیگر اقدامات است که در این زمینه نیز ۲۱۰هزار نفر همیار طبیعت داریم که حدود ۵۰ هزار نفر از این افراد، همیاران محافظ هستند و در راستای مقابله با زمین‌خواری، تصرف، حریق و قاچاق چوب فعالیت می‌کنند.
    اکبری ادامه داد: یکی از راهبردهای اساسی در حفاظت از منابع طبیعی مردمی کردن حفاظت از عرصه‌های منابع طبیعی است. با این شیوه از ظرفیت و مشارکت جوامع محلی و نیروهای مردمی در راستای حفاظت بهره می‌بریم.
    وی به موضوع هوشمندسازی به عنوان یکی دیگر از اقدامات حفاظتی اشاره کرد و گفت: اخیرا پنج استان مجهز به دوربین‌های حفاظتی شده‌اند و این استان‌ها به سازمان منابع طبیعی و یگان حفاظت لینک هستند تا از عرصه‌های منابع طبیعی محافظت کنند. در صورت قاچاق چوب در مسیرهای مواصلاتی، توسط دوربین‌های حفاظتی و پایشی رصد می‌شوند.
    فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی کشور با ارائه یک آمار هشت ماهه از ابتدای سال جاری درباره قاچاق چوب اظهار کرد: از ابتدای سال جاری تاکنون حدود ۵۰۰۰ فقره پرونده صرفا در راستای قاچاق چوب تشکیل شده است که این آمار نشان دهنده افزایش ۱۵ درصدی تشکیل پرونده است همچنین طی هشت ماه اخیر حدود ۶۰ هزار اصله و حدود ۵۰۰۰ متر مکعب چوب کشف شده است.
    اکبری درباره تفاوت میزان کشفیات با میزان قاچاق‌های انجام شده تصریح کرد: هرگز نمی‌توان برآورد دقیقی از میزان قاچاق‌های انجام شده داشت اما اولویت سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور انجام اقدامات پیشگیرانه است و در تلاشیم که هیچ درختی قطع نشود و با وجود محدودیت نیروهای حفاظتی و انسانی حتی اگر درختی قطع شود هم نمی‌گذاریم قاچاقی صورت گیرد.
    وی در پایان تصریح کرد : با وجود دوربین‌های حفاظتی که در ورودی و خروجی جنگل‌ها و محورهای مواصلاتی وجود دارد نیز نمی‌توان ادعا کرد ۱۰۰ درصد قاچاق‌ چوبی که صورت می‌گیرد، کشف می‌شود و حدودا میزان قاچاق ۱۰ درصد بیشتر از آمار کشفیات است که همیشه آمار نامشخصی وجود دارد که به‌طور دقیق به آن دسترسی نداریم.