کد خبر: 2784 | صفحه ۷ | ایران و جهان | تاریخ: 15 دی 1401
«ابتکار» دیدار امیرعبداللهیان با رئیس جمهوری مصر و وزیر خارجه عربستان را بررسی میکند
به سوی عادیسازی روابط با ریاض و قاهره
دیدار و رایزنی اخیر حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با عبدالفتاح السیسی رئیس جمهوری مصر در حاشیه برگزاری اجلاس بغداد ۲ در اردن و همچنین پیشنهاد نخستوزیر عراق مبنی بر برگزاری گفتوگوهای تهران و قاهره با میانجیگری بغداد، باعث شده که این روزها بار دیگر موضوع روابط تهران و قاهره مورد توجه تحلیلگران و فضای رسانه ای کشور قرار گیرد.
بر اساس گزارش چند روز پیش نیز در واکنش به اخبار منتشر شده در مورد اعلام آمادگی بغداد جهت تسهیل در برگزاری گفتوگوهای ایران و مصر همانند مکانیزمی که برای برگزاری ۵ دور گفت وگو های ایران و عربستان از سوی عراق به کار گرفته شد، عزت سعد رئیس اجرایی شورای امور خارجی مصر، در گفتوگو با خبرگزاری «اسپوتنیک» روسیه گفت: روابط بین ایران و مصر، عادی نیست زیرا تعدادی از پرونده های اختلافی در مسیر آن است؛ اما میانجیگری عراقی که در کنفرانس بغداد۲ در اردن از آن سخن به میان آمد، می تواند درهای آغاز رایزنی ها را بگشاید.
بر اساس آنچه رسانههای خبری منتشر کردهاند این مقام مصری در ادامه می گوید : عراق نقشی محوری در گشایش درها بین ایران و مصر خواهد داشت به ویژه اینکه قاهره همواره رویکردی باز با همه کشورها دارد.
وی درباره این سوال که اگر بغداد بخواهد نقش نزدیک کردن دیدگاهها را نظیر گفتوگوهای تهران و ریاض داشته باشد، مصر چه تعاملی در این باره خواهد داشت؛ میگوید: عراق میتواند نقش نزدیک کننده رویکردها را مانند مذاکرات ایران و عربستان داشته باشد؛ میتوان از تجربه عراقیها استفاده کرد؛ عراق به خاطر روابط ویژه خود با ایران این جایگاه را دارد و میتواند نقش میانجی را در نزدیک کردن رویکردهای قاهره با تهران ایفا کند.
عزت سعد تصریح کرد: با توجه به سازوکارهایی که سیاست خارجی مصر بر آن استوار است، مصر پذیرفته که با وجود تنش در روابط طی سالهای گذشته، درباره پروندههای مناقشهآمیز با ترکیه مذاکره شود و همین اتفاق می تواند در پرونده روابط با ایران نیز بیفتد.
به گزارش ایسنا، درزمینه انجام برخی از تلاشها برای گشایش هرچه بیشتر روبط ایران و مصر در طول چند ماه گذشته اخبار متفاوتی در مورد برگزاری دیدارهایی بین مقامات ایران و مصر در کشورهای ثالت منتشر شده است چنان که در تیرماه سال جاری منابع خبری عربی اعلام کردند در جریان سفر اخیر عبدالفتاح السیسی رئیس جمهوری مصر به مسقط، دیداری میان دو هیئت بلندپایه ایرانی و مصری صورت گرفته است و دو طرف در این دیدار بر سر گسترش روابط بین دو کشور توافق کرده اند.
پایگاه خبری «العربی الجدید» به نقل از منابع دیپلماتیک مصر گزارش داد که در «این دیدار یک مقام بلندپایه مصری با هماهنگی طرف عمانی حضور داشت».
منابع دیپلماتیک تأکید کردند که «این دیدار به طور کلی جنبه امنیتی داشت و در آن به وضعیت نوار غزه و سوریه نیز پرداخته شده است»
همچنین در جریان سفر علی سلاجقه، معاون رئیس جمهوری ایران به مصر برای شرکت در کنفرانس تغییرات آب و هوایی شرم الشیخ (کوپ ۲۷) در ابان ماه سال جاری، این مقام ایرانی با سامح شکری، وزیر خارجه مصر دیدار و گفتوگو کرد.
در همان ایام اخباری منتشر شد که سلاجقه در این سفر با رییس سرویس اطلاعاتی مصر در مورد روابط دو کشور دیدار و رایزنی کرده است، خبری که با واکنش رئیس مرکز امور بین الملل و کنوانسیون های سازمان حفاظت محیط زیست روبرو شد و او اعلام کرد در جریان سفر به مصر چنین دیداری صورت نگرفته است.
اهمیت گفتوگوهای تهران و قاهره و معذوریتهای مصر برای عادی سازی روابط با ایران
انجام گفتوگو بین ایران و مصر میتواند نگرانیهای دو کشور را کاهش دهد و بستر را برای تحقق منافع اقتصادی و استراتژیک تهران و قاهره فراهم کند از دیگر سو در برخی از حوزه ها منافع دو کشور ایران و مصر به صورت استراتژیک و درازمدت به یکدیگر گره خورده است و این گفتوگوها میتواند تقویتکننده و تأمین کننده هر چه بیشتر این منافع باشد، اما بر اساس تحلیل برخی از کارشناسان، مصر برای عادی سازی روابط با ایران در سطح بینالمللی و منطقه ای با مسائل و مشکلاتی روبرو است. در عرصه بین المللی نوع تعامل مصر با آمریکا و ارائه کمکهای سالانه از سوی واشنگتن به این کشور، در سطح منطقهای نیز نوع تعاملات این کشور با اسراییل و استفاده مصر از موقعیت سوق الجیشی برای گرفتن امتیازهایی از آمریکا و رژیم صهیونیستی به خاطر همسایگی با سرزمین های اشغالی و همچنین نوع روابط ویژه مصر با عربستان و امارات و دریافت های کمک های مالی قابل توجه از این دوکشور، مورد توجه است.
تاثیر گفتوگوهای تهران و ریاض بر روابط ایران و مصر
علیرغم این معذوریتها و تاکید کارشناسان مبنی بر این گسترش روابط ایران با مصر منوط به ترمیم روابط ایران با آمریکا و غرب و عربستان سعودی است، امابه نظر می رسد عادی شدن روابط تهران و ریاض می تواند نقش مهمی در گشایش روابط ایران با جهان عرب به خصوص مصر داشته باشد و در همین چارچوب ضروری است که با توجه به برخی از پالسهای مثبت ارسال شده از سوی مقامات دو کشور ایران و عربستان در رسانهها در ارتباط با اهمیت روابط دو کشور، تهران و ریاض با انجام توافقات صورت گرفته در دوره پنجم مذاکرات، هرچه زودتر در راستای برگزاری دور ششم این گفتوگو در بغداد در سطح سیاسی و دیپلماتیک قدم بردارند.