مدیر مسئول محترم روزنامه ابتکار
موضوع : جوابیه روزنامه ابتکار /اشتی با دنیا راز افزایش تراز تجاری
با سلام و احترام؛
با عنایت به درج مطلبی با عنوان " آشتی با دنیا راز افزایش تراز تجاری" در تاریخ 28/7/1403 مقتضی است وفق قانون مطبوعات نسبت به انتشار توضیحات ارسالی از سوی مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی وزارت صنعت، معدن و تجارت در شماره آتی آن روزنامه در همان جایگاه اقدام شود.
"عملکرد بلندمدت تراز تجاری ایران به روشنی گویای آن است که تراز تجاری منفی غیر نفتی پدیدهای مزمن در تجارت خارجی ایران بوده است و این وضعیت اختصاص به دوران تحریم ندارد بعنوان مثال در سال 1389 تراز تجاری کشور بالغ بر منفی 38 میلیارد دلار و در سال 1390 بالغ بر منفی 17 میلیارد دلار بوده است و در طولسالهای پس از آن نیز جز در سالهای 1395 و 1397 که تراز اندکی مثبت شده است در همگی سالها منفی بوده است. البته تشدید منفی شدن تراز در سال گذشته و استمرار آن در سال جاری نیز به عواملی چون کاهش قیمت جهانی برخی اقلام عمده صادراتی پتروشیمی، افزایش واردات طلا برای ایفای تعهدات ارزی صادرکنندگان و کاهش صادرات گاز طبیعی و البته پدیده بیش اظهاری واردات و کم اظهاری صادرات بر می گردد که به مورد اخیر در مطلب روزنامه ابتکار پرداخته شده و به نوعی عامل انتشار آمار غیر واقعی خوانده شده است. در خصوص تعدد نرخ ارز نیزدولت در سال جاری در صدد کاهش تدریجی فاصله نرخ ارز نیمایی با نرخ ارز در بازار آزاد برآمده است و در بودجه سال 1404 نیز به این موضوع توجه شده و نرخ ارز نیمایی را به اندازه تورم افزایش داده است.
بنابراین به نظر می رسد در مطلب روزنامه ابتکار که عوامل اصلی تراز منفی تجاری به مشکلات بلند مدت اقتصاد ایران بر میگردد مناقشه ای وجود ندارد و در عین حال مشکل واقعی نبودن آمار تجاری و در نگاهی پایه ای مشکلات بلند مدت تر فضای بین المللی را مورد تأکید قرار می دهد. شکی نیست که گشایش های بین المللی می تواند مدد رسان اصلاحات اقتصادی به منظور بهبود ساختار تجاری ایران باشد که پیگیری آن از سیاست های اعلامی دولت است اما توفیق در آن تابع متغیرهای بسیاری است که تحولات پرشتاب بین المللی در آن تعیین کننده اند. لذا آنچه که حیطه سیاستگذاری دولت در این خصوص است عمدتا به اصلاحات اقتصادی و تجاری داخلی جهت بهبود وضعیت تجاری و ارتقای تاب آوری آن تحت شرایط موجود بر میگردد که البته مسیر بلند مدت اصلاح اقتصاد ایران هم از آن میگذرد. متن مطلب انتقادی روزنامه ابتکار در حقیقت بخش بزرگی از تراز تجاری منفی کنونی را غیر واقعی می شمارد و اصلاح آن را در گروی اصلاحات داخلی و در عین حال گشایش های بین المللی می داندکه با سیاستهای اعلامی دولت مطابقت دارد. در همین راستا دیپلماسی فعال اقتصادی در سال های اخیر وجه بارز سیاست های دولت در این زمینه اعلام و دنبال شده است که عضویت در شانگهای و بریکس و بررسی مجدد پیوستن به برنامه اقدام مالی (FATF) نمونه ای از نتایج آن بشمار می رود. با این حال مشکل تراز تجاری منفی مشکل دراز مدت است که ریشه های آن فراتر از تنگناهای بین المللی اخیر است."