کد خبر: 45729 | صفحه ۱ | تاریخ: 11 اردیبهشت 1404
اقتصاد و فرهنگ / آرین احمدی
شرایط اقتصادی این روزها تاثیر فراوانی در زندگی اکثر طبقات مردم گذاشته است، از گران شدن کالاهای اساسی و خوراکی گرفته تا خودرو و مسکن، همگی دست به دست هم دادهاند تا این روزها بسیاری از مردم با نگرانیهای اقتصادی شبها سر بر بالین گذاشته و با همان نگرانیها صبح ها از خواب برخیزد ، نگرانیهایی همچون رساندن اندک حقوق خود به انتهای ماه ، افزایش اجاره خانه و افزایش روز افزون کالاهای مصرفی همگی باعث ایجاد تنشهای فراوان روحی و روانی در بسیاری از افراد جامعه شده است، تنشهایی که بسیاری از اوقات لطمههای بسیاری بر سلامت جسم و روح افراد جامعه وارد میکند و از همه مهمتر باعث به خطر افتادن نشاط و شادابی در جامعه میشود و همین مساله میتواند پویایی و تحرک جامعه را با مخاطرات جدی مواجه سازد.
در این میان مسائل فرهنگی که در ارتباط مستقیم با روح و روان آحاد جامعه است به دلیل وجود دغدغههای اقتصادی روز به روز کم رنگتر و منفعلتر میشوند.
ریشه کم رنگ شدن مسائلی همچون فرهنگ و هنر که حاصل فشارها و مسائل اقتصادی است را میتوان در هرم سلسله مراتب نیازهای آبراهام مزلو جست. در سلسله مراتب پنج گانه هرم مازلو برای رسیدن به مرحله پنجم که همان خودشکوفایی و خودانگیزشی است باید مراحلی به ترتیب نیازهای زیستی، نیازهای امنیتی، نیازهای اجتماعی و نیاز به احترام را گذراند و به نوعی باید نیازهای اولیه انسان تامین شود تا انسان بتواند به مرحله خودشکوفایی برسد! اما مشکلات اقتصادی این روزها اکثر افراد جامعه را در مرحله اول نیازهای هرم مازلو متوقف ساخته است، که همان نیازهای زیستی هستند، نیازهایی فیزیولوژیکی همچون خوراک، سلامت و خواب و غیره!
قطعاً زمانی که افراد جامعه نتوانند به راحتی خوراک و سلامت خود را تامین کنند، نمیتوان از آنها انتظار پیشرفت و دغدغه مندی فرهنگی را داشت، برای همین است که این روزها شاهد کمتر شدن یا حتی محو شدن کالاهای فرهنگی از سبد مصرفی بسیاری از خانواده ها هستیم، از کارگری که چند ماه است حقوق خود را دریافت نکرده و یا حقوقش هیچ تناسبی با وضعیت تورم جامعه ندارد چگونه میتوان انتظار داشت که برای خودش و فرزندانش دغدغهی فرهنگی داشته باشد و یا حتی بتواند برای فرزندانش کالای فرهنگی همچون کتاب تهیه کند؟
فقر فرهنگی حاصل از مسائل اقتصادی را در آینده با صرف چه میزان بودجه و زمان میتوان برطرف کرد؟ یکی از آخرین نمونههای تاثیر مسائل اقتصادی در مسائل فرهنگی را میتوان در کمتر شدن و شیب نزولی شرکت کنندگان مرد در کنکور سراسری امسال دانست! مردانی که به دلیل مسائل اقتصادی حاضر به شرکت در کنکور سراسری و ادامه تحصیل نیستند، و قطعاً کم شدن نیروی متخصص و تحصیل کرده مرد در جامعه میتواند خسارات جبران ناپذیری را به صنعت و سایر موارد مورد نیاز کشور وارد سازد.
مشاهده این موارد اهمیت پرداختن به این موضوع را چند برابر می کند! همان طور که مسائل اقتصادی برای حیات و رشد افراد جامعه ضروریست به همان میزان مسائل فرهنگی نیز برای رشد و تعالی روح و روان آن ها لازم است. ناگفته پیداست نمیتوان مسائل فرهنگی و اجتماعی را فارغ از مسائل اقتصادی دانست و بررسی کرد و گویی حل مشکلات فرهنگی و اجتماعی در برطرف شدن مسائل اقتصادی است، به نظر میرسد باید چارهای اصولی و اساسیتر برای مسائل اقتصادی اندیشید و گویی طرحهای اقتصادی، نتوانستهاند تاکنون گرهای از مشکلات تورمی و اقتصادی باز کنند، به نظر میرسد با استفاده از سیستم شایسته سالاری و استفاده از افراد متخصص در امور اقتصادی و همچنین یاری جستن از پتانسیل بالای علمی و دانشگاهی کشور بتوان گامهای اساسی برای برطرف کردن مسائل اقتصادی برداشت، تا بتوان جلوی آسیب های جبران ناپذیر فرهنگی و اجتماعی را در آینده گرفت.