بر اساس جدیدترین آمار اعلام شده بیش از ۹۰ درصد از آتش‌سوزی جنگل‌ و مراتع در حوزه زاگرس است؛ پهناورترین جنگل غرب آسیا که بلوط‌هایش به عنوان یکی از مهم‌ترین ویژگیش شناخته می‌شوند. حالا اما کارشناسان مواردی را نشانه‌ زوال این جنگل‌ها برمی‌شمارند مانند کاهش زایش بلوط‌ که در کنار آتش‌سوزی‌های متعدد با این جغرافیای کهن دست به گریبان شده است.
به گزارش ایسنا، زخم‌هایی بر تن طبیعت ایران هست که گهگاه باز می‌شود؛ شعله می‌کشد و به جان سوخته‌اش داغ می‌زند. با آغاز هر تابستان، داغ‌های بیشتری بر تن نحیف طبیعت ایران نقش می‌بندد؛ محیطی که پیش‌تر پوشش متراکمش، خنکای بهار را زیر سایه تابستان می‌بُرد. از مهم‌ترین آتش‌سوزی‌های جنگلی ایران در دو دهه اخیر می توان به حریق‌هایی که اشاره کرد که هر ساله در تابستان، دل جنگل‌های زاگرس را می‌سوزاند؛ جنگل‌های بلوط مرثیه برگ‌ها را می‌خوانند و خاکستریِ امید با بوی نان داغ روستازادگان و دود بلوط همراه می‌شود.
زاگرس، همچون آرامگاهی هزاران ساله، سال‌ها پچ پچ برگ‌ها، زمزمه تپه‌ها و دل‌نوشته‌های بلوط را در سینه جای داده است. حالا آمار می‌گوید این سینه داغدار با گونه‌های منحصربه‌فردش، سالانه ۳۰ هزار هکتار از پوشش خود را در اثر آتش‌سوزی از دست می‌دهد و به گفته علی تیموری - رییس سازمان منابع طبیعی - بیش از ۹۰ درصد از آتش‌سوزی جنگل‌ و مراتع در حوزه زاگرس است؛ یکی از جدی‌ترین تهدیداتی که همراه با اثر تغییرات اقلیمی، بهره‌برداری‌های غیرقانونی و بی‌رویه و چرای بیش از حد دام نفس‌های آخر بلوط را رقم می‌زند.
زاگرس، پهناورترین جنگل‌های غرب آسیا با وسعت تقریبی ۶ میلیون هکتار، نبض زندگی را با حفظ تنوع زیستی، تامین منابع آب، تعدیل اقلیم محلی، امنیت زیستی و تامین معیشت میلیون‌ها نفر از ساکنان محلی زنده نگه داشته است، عمده جنگل‌های زاگرس دارای تنوع ژنتیکی بلوط است و درخت بلوط به عنوان یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های زاگرس شناخته می‌شود؛ با تنه‌ای قدرتمند و مقاوم و شاخه‌هایی که در آن خاطرات ایل‌هاست و بعضی این خصلت‌ها را به به مردم زاگرس‌نشین تشبیه می‌کنند.
با این وجود اما حالا کمتر رویشگاهی در زاگرس دیده می‌شود که بلوط‌هایی با سنین متفاوت در آن قرار گرفته باشد. کارشناسانی معتقدند این نشانه‌ای از حرکت جنگل‌های زاگرس به سمت زوال است این در حالیست که یک سوم باران کشور، در این منطقه می‌بارد و بوم سازگان زاگرس، مسئولیت تنظیم ۴۰ درصد چرخه آب را بر عهده دارد. گفته می‌شود دست کم یک پنجم از جغرافیای سرزمینی ایران، وام‌دار جغرافیای زاگرس است. در حال حاضر در جنگل‌های زاگرس تقریبا زاد آوری جنسی وجود ندارد، پوشش تاج درختان به طور قابل‌توجهی کاهش یافته است و بیش از ۶۰ درصد جنگل‌های زاگرس از نظر تاج‌ پوشش در وضعیت بحرانی قرار دارند.
بر اساس آمار سازمان ملل سالانه ۱۰ میلیون هکتار جنگل در سطح دنیا از دست می‌رود که از مهم‌ترین دلایل آن تغییرات اقلیمی است. این شرایط برای کشورهایی با پوشش کم جنگلی چالش‌هایی را ایجاد کرده و در ایران با آتش‌سوزی‌ مکرر جنگلی، به ویژه در فصول گرم سال موقعیتی پیچیده تر نیز ایجاد شده است. به عنوان مثال تغییرات اقلیمی، یعنی تغییرات بلندمدت پیشین در آب و هوای زمین که به دلیل فعالیت‌های مخرب انسانی تشدید شده شرایطی را ایجاد کرده که تقریبا تمام یخچال‌های طبیعی رشته‌کوه‌های البرز و زاگرس از بین رفته است که در نهایت منجر به خشکی زمین می‌شود. چنین عواملی نیز احتمال وقوع آتش‌سوزی‌های جنگلی را تشدید می‌کند.
سال گذشته بیش از ۴۷ هزار هکتار از اراضی جنگلی کشور دچار حریق شد. آمارهای اعلام شده از سازمان‌های متولی حاکی از آن است که حدود ۹۵ درصد آتش‌سوزی‌های جنگلی به دست انسان ایجاد می‌شود این در حالیست که انسان بخشی از طبیعت است و زمانی که بدون توجه به ظرفیت‌ زیست‌بوم، فعالیت‌های توسعه‌ای، صنعتی، کشاورزی و شهرسازی را گسترش دهد، طبیعت نیز دچار اختلال می‌شود. این اختلال در نهایت با شدت بیشتر به جامعه انسانی بازمی‌گردد، جنگل‌ها خشک می‌شوند و آتش‌سوزی افزایش می‌یابد. بر همین اساس نقش انسان در آتش سوزی جنگل‌ها بسیار جدی است.
در همین رابطه جلوگیری و کاهش آتش‌سوزی‌های جنگلی، علاوه بر تدابیر معمول و بدیهی مانند خودداری از روشن کردن آتش، نیازمند تدابیری ویژه است. این شرایط به ویژه در جنگل‌های زاگرس که درهم تنیده با زندگی زاگرس‌نشینان است، از اهمیتی دوچندان برخوردار است. در این اقلیم که از سال‌ها قبل در سایه‌سار کوه‌هایش مردم زندگی می‌کردند و چشم انداز کوچ است، حفاظت از جنگل با جلب مشارکت مردم و ایجاد منافع برای آن‌ها پیوند خورده است.
علاوه بر این پای اقداماتی مانند حفاظت پایدار با رویکرد اکوسیستمی و منطقه‌ای، تجهیزات مقابله‌ای هوشمند با آتش‌سوزی‌های جنگلی با توسعه سامانه ملی پایش و هشدار سریع آتش‌سوزی و و... نیز در میان است همچنین انجام مطالعات دقیق و تخصصی در این رابطه با علل آتش سوزی‌ها و عواملی که سرعت تغییرات اقلیمی را کُند می‌کند نیز ضروری به نظر می‌رسد چرا که بعضی کارشناسان معتقدند که عامل اصلی افزایش آتش‌سوزی‌ها در زاگرس افزایش رخدادهای حدیبه سبب گرم شدن کره‌ زمین است که یک نتیجه‌ آن افزایش بی‌سابقه‌ی گرما و وزش بادهای بسیار تند و داغ است.