گروه سیاسی - علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان امروز پنجشنبه در پاسخ به سفر مشاور امنیت ملی امارات متحده عربی به کشورمان و به دعوت رسمی همتای خود‌ به ابوظبی سفر می‌کند.
بنا بر گزارشی که سایت نور نیوز منتشر کرده است، شمخانی در سفر به امارات علاوه بر مذاکره با همتای اماراتی خود با مقامات بلند پایه این کشور نیز دیدار و پیرامون مسائل دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی گفتگو خواهد کرد. در این سفر، مسئولان عالی اقتصادی، بانکی و امنیتی دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان را همراهی می کنند.
سفر شمخانی از آنجا حائزاهمیت است که هفته گذشته و طبق مذاکراتی که با سفر وی به پکن انجام شد، توافقی میان ایران و عربستان صورت گرفته که بر مبنای آن پس از 7 سال قطع روابط، قرار شده به زودی سفارتخانه های دو کشور بازگشایی شوند. در خصوص سفر امارات نیز با توجه به فضایی دیپلماتیکی که طی ماه‌های اخیر ایجاد شده، بسیاری از کارشناسان معتقدند این سفر بر اساس رفع اختلافات و کاهش تنش ها صورت گرفته و به احتمال زیاد خروجی آن توافقاتی به منظور کاهش تنش ها و نیز افزایش همگرایی‌ها میان ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس خواهد بود. حتی برخی از تحلیل گران معتقدند که این سفر علاوه بر دستور کار منطقه ای، می تواند مبنایی جهت حل و فصل اختلافات موجود میان ایران و غرب برای نهایی کردن توافق هسته ای قلمداد شود.
نقش روسیه و چین در عادی سازی روابط با عربستان
این مساله از آنجا حائزاهمیت است که منابع مطلع در گفت وگو با العربی الجدید اعلام کردند که علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در سفرش به مسکو در اوایل ماه گذشته میلادی با سران روسیه درخصوص پیشنهاد چین برای وساطت میان تهران و ریاض رایزنی کرده بود. این منابع که خواستار عدم فاش شدن نامشان شده اند، اعلام کردند که روس‌ها از این مساله استقبال و در عادی سازی روابط ایران و عربستان نقش ایفا کردند.
این منابع می‌گویند که توافق ایران و عربستان یک «رویداد شرقی» است و رایزنی‌های شمخانی در مورد پیشنهاد چین در کشور روسیه نشان دهند ابعاد شرقی توافق ایران و عربستان است.
بر اساس این گزارش، پیش از این نیز میخائیل بوگدانوف، معاون وزیر خارجه روسیه با استقبال از توافق تهران و ریاض تاکید کرد که کشورش در نزدیک کردن رویکردهای دو کشور نقش داشته است.
گفتنی استف در پی سفر بهمن‌ماه سید ابراهیم  رئیسی به پکن و گفت‌وگوهای انجام شده میان رئیس جمهوری چین با رئیس جمهوری کشورمان، دریابان شمخانی از روز دوشنبه ۱۵ اسفندماه در شهر پکن با هدف پیگیری توافقات سفر رئیس جمهوری، مذاکرات فشرده‌ای را به منظور حل‌وفصل نهایی موضوعات فیمابین تهران-ریاض با همتای سعودی خود آغاز کرد.
در پایان این مذاکرات، روز  ۱۹ اسفندماه ۱۴۰۱ برابر با ۱۰ مارس ۲۰۲۳ میلادی، بیانیه سه‌جانبه‌ای در پکن با امضای «علی شمخانی» نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی، «مساعد بن‌محمد العیبان» وزیر مشاور و عضو شورای وزیران و مشاور امنیت ملی عربستان سعودی و «وانگ ئی» عضو دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست و رییس دفتر کمیسیون مرکزی امور خارجی حزب و عضو شورای دولتی جمهوری خلق چین صادر شد.
در بخشی از این بیانیه آمده است: در نتیجه‌ گفت‌وگوهای انجام شده، جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی توافق کردند، ظرف حداکثر دو ماه، روابط دیپلماتیک خود را از سر گرفته و سفارت‌خانه‌ها و نمایندگی‌ها را بازگشایی کنند.
وزرای امور خارجه دو کشور نیز جهت اجرای این تصمیم و انجام تمهیدات لازم برای تبادل سفرا با یکدیگر ملاقات می‌نمایند.
دو کشور با تاکید بر احترام به حاکمیت و عدم دخالت در امور داخلی یکدیگر در زمینه اجرای موافقت‌نامه همکاری‌های امنیتی امضا شده در تاریخ ۱۳۸۰.۱.۲۸خورشیدی برابر با  ۲۰۰۱.۴.۱۷ میلادی و نیز موافقت‌نامه عمومی همکاری‌های اقتصادی، بازرگانی، سرمایه‌گذاری، فنی، علمی، فرهنگی، ورزشی و جوانان، امضا شده در تاریخ ۱۳۷۷.۳.۶ خورشیدی برابر با ۱۹۹۸.۵.۲۷ میلادی توافق کردند. توافق ایران و عربستان با واکنش و استقبال گسترده کشورهای زیادی در سراسر جهان، به‌ویژه در میان اعراب روبرو شد و برخی آن را یک دستاورد دیپلماتیک و تا یخی توصیف کردند.
سیگنال تنش زدایی با بحرین و مصر
از سوی دیگر و در راستای حل و فصل اختلافات منطقه ای، اخیراً هیاتی پارلمانی از ایران به بحرین سفر کرده است. در واقع در طول چند روز گذشته پس از اعلام توافق ناگهانی ایران و عربستان در پکن برای از سرگیری روابط و استقبال کشورهای مختلف از این توافق، خبرهایی مبنی بر انجام رایزنی هایی بین ایران و بحرین  برای از سرگیری روابط منتشر شده است، چنان که خبرگزاری اسپوتنیک به نقل از منابع مطلع اعلام کرد که در حال حاضر گفت‌وگوهای مهمی میان ایران و بحرین در سطح دوجانبه برای از سرگیری روابط درحال انجام است.
این منابع تاکید کردند که مذاکرات فعلا در سطح دوجانبه است و هیچ طرف دیگری در آن واسطه نیست و درصورت توافق درخصوص مسائل مورد اختلاف، نتایج این گفت‌وگو به زودی اعلام خواهد شد. به گزارش ایسنا به نظر می رسد که منظور خبرگزاری اسپوتنیک از این خبر، سفراخیر  هیات پارلمانی ایران به بحرین برای شرکت در یکصد و چهل و ششمین نشست اتحادیه بین‌المجالس جهانی و رایزنی‌های انجام شده بین این هیات و برخی از مقامات بحرینی از جمله با «احمد المسلم» رئیس مجلس بحرین است.
همچنین بعد از توافق اخیر تهران و ریاض برای از سرگیری و استقبال مقامات قاهره از این توافق، سیگنال هایی هم از سوی ایران و مصر برای گسترش روابط  در حال ارسال است چنان که در روز دوشنبه سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران  در پاسخ به پرسشی با بیان این‌که  مصر کشور مهمی در منطقه است و منطقه به هم‌افزایی ایران و مصر نیازمند است، گفت : در ارتباط با مصر  معتقد به برداشتن گام‌های جدیدی برای ارتقای روابط هستیم، ولی همانطور که می دانید روابط بین کشورها در یک مسیر دوجانبه است و باید دید اراده کشور مقابل در چه مسیری است.
در همین ارتباط الشرق الاوسط به نقل از منابع مطلع مصری اعلام کرد که کانال‌های ویژه ارتباطی میان دو کشور ایران و مصر  متوقف نشده است.
وی با اشاره به اینکه ایران در سطوح بالا از مصر و رهبری سیاسی آن تقدیر کرده است، خاطرنشان کرد: هنوز زود است که درمورد زمان اتخاذ گام‌های سیاسی برای ازسرگیری روابط میان دو کشور، اظهارنظرکنیم.
 از دیگر سو عبدالله الاشعل، معاون وزیر خارجه پیشین مصر نیز  در گفت و گو با العربی الجدید تاکید کرد که منفعتی در تداوم قطع روابط تهران و قاهره وجود ندارد بلکه بالعکس کشور مصر منافع راهبردی در احیای روابط با تهران دارد و این امر به سود دو کشور به ویژه مصر خواهد بود.
وی با اشاره به منافع اقتصادی بازگشت روابط ایران و مصر گفت که این امر منجر به تامین امنیت کانال سوئز، تضمین امنیت عبور کشتی ها در باب المندب و هعچنین گسترش گردشگری میان دو کشور خواهد شد.
به گزارش ایسنا، در ادامه تحرکات دیپلماتیک ایران با کشورهای حاشیه خلیج فارس در اوایل هفته جاری علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران برای شرکت در نهمین دوره مشورت‌های سیاسی میان تهران و مسقط به عمان  سفر کرد و در جریان این سفر، دیدارهایی با  مقامات عمانی از جمله وزیر امور خارجه این کشور داشت.
طبق اعلام وزارت خارجه ایران در این دیدار در ارتباط با مسائل دوجانبه و همچنین دیگر موضوعات از جمله تحول مثبت صورت گرفته در روابط ایران و عربستان با توجه به نقش عمان در این زمینه، گفت‌وگو و رایزنی شد. همچنین یکی دیگر از محورهای رایزنی‌ها در جریان این سفر مذاکرات رفع تحریم ها بوده است.