کد خبر: 13717 | صفحه ۲ | سیاست روز | تاریخ: 21 مرداد 1402
تاپی به جای خط لوله صلح
چرا پاکستان زیر بار این تحریم رفت؟
محسن روحیصفت، دیپلمات پیشین ایران در پاکستان می گوید برای کشیدن خط لوله نیاز به چند میلیاد دلار پول است، اینطور نیست که کشورها پول نقد داشته باشند و به یکباره چند میلیارد دلار در یک پروژه خرج کنند، بلکه از بانکهای مختلف جهان و سرمایه گذاران استفاده میکنند تا این پروژهها تکمیل شود. وقتی تحریم پیش بیاید تمام صندوقهای بین المللی با آمریکا ارتباط دارند. یا پول آمریکا در آنهاست یا با دلار کار میکنند، آمریکا نیز میگوید، چون با دلار کار میکنید درنهایت نمیتوانید پروژهای را پیش ببرید که یک طرف آن ایران است.
وی در همین رابطه درباره علت جلوگیری از توسعه خط لوله گاز ایران در پاکستان گفت: نخستین تحریمهای ایران در حوزه نفت و گاز شروع شد؛ لذا این خط لوله گاز هم مشمول آن تحریمها میشود. البته آمریکاییها ۲۰ سال پیش چندان علنی نمیگفتند، اما وقتی خط لوله جدی شد، آمریکاییها به پاکستان اطلاع دادند که جلوی این کار را بگیرد. مساله اینجاست که چرا پاکستان زیر بار این تحریم رفت؟ چون پاکستان ضعیف است و ارتش و زیرساختهای آن وابسته به آمریکاست و نمیتواند دیدگاههای آن را نادیده بگیرد. ممکن است بر سر یک سری مسائل اختلاف وجود داشته باشد، اما موضوع ایران خیلی اساسی است و برای آمریکا اهمیت دارد؛ لذا آمریکاییها خیلی حساس هستند.
به گزارش انتخاب، وی در ادامه درباره علت درگیر شدن ایران در پروژه خط لوله گاز با وجود تحریمها اشاره کرد: این موضوع بستگی به روابط در ادوار مختلف دارد. روابط ما با آمریکا در زمان شروع این پروژه خیلی جدی نبود. ما یک سری اختلاف با امریکا داشتیم که به مرور تبدیل به تخاصم شد. وقتی که ما خط لوله را شروع کردیم آمریکاییها اصلا مخالفتی نداشتند و ما خط لوله را تا مرز سیستان آوردیم، اما به شکلی طراحی کردیم که به درد پاکستان و هند هم بخورد. هندیها یک سری نگرانی از بابت پاکستان داشتند که اگر یک روز روابطشان تیره شد پاکستان گاز را قطع کند.
دیپلمات پیشین ایران در پاکستان بیان کرد: برای کشیدن خط لوله نیاز به چند میلیاد دلار پول است، اینطور نیست که کشورها پول نقد داشته باشند و به یکباره چند میلیارد دلار در یک پروژه خرج کنند، بلکه از بانکهای مختلف جهان و سرمایه گذاران استفاده میکنند تا این پروژهها تکمیل شود. وقتی تحریم پیش بیاید تمام صندوقهای بین المللی با آمریکا ارتباط دارند. یا پول آمریکا در آن هاست یا با دلار کار میکنند، آمریکا نیز میگوید، چون با دلار کار میکنید در نهایت نمیتوانید پروژهای را پیش ببرید که یک طرف آن ایران است. چین و روسیه فقط باقی میمانند که اکثر بانکهای آنها نیز به یک طریق با آمریکا ارتباط دارند. الان برخی فکر میکنند ما در روسیه و چین مشکل نداریم، اما روسیه و چین نقاطی هستند که بیشترین مشکل تحریمی را داریم. تا زمانیکه دشمنی ایران و آمریکا کنترل نشود، ما نمیتوانیم یک اقتصاد توسعهگرا داشته باشیم.
روحیصفت گفت: من وقتی در هند بودم، برای مذاکرات آقای نژادحسینیان میآمدند، در پاکستان نیز در مذاکرات مختلف این مسئله مطرح بود. پاکستانیها علنی نمیگفتند این کار نمیشود، اما وقتی کار اجرایی شد، پاکستانیها گفتند سفارت آمریکا به آنها اطلاع داده است که این کار امکان پذیر نیست. آنها از ما خواستند که خودمان در پاکستان چندین میلیارد دلار سرمایه گذاری کنیم، اما امکان پذیر نبود.
گفتنی است اواخر پاییز سال گذشته وزیر مشاور نفت و گاز پاکستان با اشاره به مساله تحریم ایران، اعلام کرد دولت اسلامآباد به دلیل چالش و ریسک تحریمها، دیگر تمایل چندانی به پیشبرد طرح گازی ایران ندارد و به جای آن پیشبرد طرح انتقال گاز از ترکمنستان از طریق خط لوله موسوم به “تاپی” (TAPI) را انتخاب کرده است.
طرح خط لوله گاز موسوم به “تاپی” که نام آن از حروف اول نام چهار کشور حاضر در این طرح (به انگلیسی) شامل ترکمنستان، افغانستان، پاکستان و هند تشکیل شده است، قرار است در صورت اجرا و تکمیل، گاز ترکمنستان را به به این سه کشور انتقال دهد.
این وزیر پاکستانی مدعی شد که کشورش از پیامدهای نقض تحریمهای بینالمللی مرتبط با ایران نگران است و به همین دلیل تمایلی به ادامه پیگیری دریافت گاز از ایران ندارد.
مصدق ملک اظهار کرد: خرید گاز از ایران یک ریسک است و دولت پاکستان ترجیح می دهد با افغانستان صحبت کند تا از آن برای حفاظت از خط لوله تاپی اطمینان حاصل کند زیرا یکی از مهم ترین مسائل پیش روی این طرح، امنیت آن در خاک افغانستان است.
وی افزود: تمام اقدامات ممکن برای مقابله با بحران انرژی در پاکستان انجام می شود و پاکستان برای انجام پروژه تاپی که ۳۴ میلیون دلار برای این کشور هزینه خواهد داشت، صادق است.