کد خبر: 2312 | صفحه ۱۱ | ایران و جهان | تاریخ: 07 دی 1401
« ابتکار» تازهترین تحولات مذاکرات هستهای را بررسی میکند
توپ برجام در زمین کیست؟
گروه بین الملل - روز دوشنبه ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در نشست خبری خود با رسانههای داخلی و خارجی در خصوص آخرین وضعیت مذاکرات هستهای با اشاره به گفت و گوهای اخیر حسین امیرعبداللهیان با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در حاشیه نشست امان، گفت: اجلاس بغداد ۲ در اردن فرصت بسیار خوبی برای انجام دور جدیدی از گفتوگوها میان ایران و مذاکره کننده ارشد اروپایی بود. دو ساعت این دیدار و نشست به طول انجامید و یکی از محورهای اصلی رایزنیها بین آقای بورل و امیرعبداللهیان بحث ادامه مذاکرات در حوزه رفع تحریمها بود.
وی با بیان اینکه در این نشست آقایان باقری و مورا نیز حضور داشتند تصریح کرد: جمعبندی مشترک گفتوگوهای صورت گرفته این بود که مسیر برای رسیدن به گامهای نهایی ادامه پیدا کند در این نشست جزئیات گفتوگوها مجددا مرور شد. ما معتقدیم توافق همچنان روی میز است و از نظر ما پنجره به سمت توافق باز است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در بخش دیگری از صحبتهای خود با انتقاد از رویکرد آمریکا در ارتباط با این مذاکرات اظهار کرد: رویکرد آمریکا توأم با سرگردانی و عدم تصمیمگیری است. رویکرد آنها در رفتار و گفتار دوگانه و متعارض است. مواضع آنها منفی است و رفتارها و پیغامهایی که از سوی واسطهها میدهند متفاوت است همانطور که بارها گفتهایم اگر اقدام سازندهای از سوی طرف مقابل انجام شود زمینه برای رسیدن به توافق و جمعبندی آن وجود دارد.
کنعانی با بیان اینکه در دیدار آقای بورل و امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در خصوص مواضع مداخلهجویانه برخی از دولتهای اروپایی در مورد تحولات داخلی ایران گلایههای تهران را مطرح کردند و این مداخلات غیرمسئولانه را نامربوط دانسته و اعتراض شدید ایران را منتقل کردند، گفت: یکی دیگر از محورهای رایزنی در این دیدار تحولات اوکراین و بیان مواضع ایران در ارتباط با بحران اوکراین بود.
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در ادامه این نشست در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با موضوع مذاکرات رفع تحریمها اظهار کرد: توپ در این ارتباط در زمین طرف آمریکایی است و آنها باید رویکرد سازندهای در پیش بگیرند و از رفتار دوگانه و متعارض در این زمینه دست بردارند. ایران منتظر اقدام عملی طرفهای مقابل مشخصا دولت آمریکا برای برگشت به متن توافق شده، جمعبندی توافق و از سرگیری اجرای آن است و ما منتظریم که طرف مقابل در این زمینه گام عملی بردارد.
در همین رابطه روز گذشته شاهد بودیم که وزارت خارجه چین اعلام کرد که مذاکرات کنونی درخصوص پرونده هستهای ایران به مرحله حساسی رسیده است. این وزارتخانه تاکید کرد که تمام طرفهای موجود در توافق هستهای باید به گفتوگو و مذاکره پایبند باشند. از سوی دیگر
میخائیل اولیانوف نماینده دائم روسیه نزد سازمانهای بینالمللی در وین با انتشار پیامی در حساب کاربری خود در توئیتر از رویکرد طرفهای اروپایی برجام درقبال این توافق و مذاکرات احیای آن که مدتی است به دلیل کارشکنی و زیادهخواهی آمریکاییها متوقف شده است، انتقاد کرد. وی در پیام خود نوشت: مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تاکید کرد که برجام هیچ جایگزینی ندارد. به سختی میتوان با آن مخالفت کرد اما سوال اینجاست که آیا فرانسه، آلمان و انگلیس (تروئیکای اروپایی) بهعنوان شرکت کنندگان در مذاکرات وین هم با دیدگاه آقای بورل موافق هستند؟ همچنان مشخص نیست. آنها سکوت کردهاند.
منظور از کانال ارتباطی مشخص نیست
در همین رابطه رحمان قهرمانپور، کارشناس سیاست خارجی در گفت و گو با خبرگزاری ایرنا، درباره دستاوردهای نشست بغداد ۲ اظهار کرد: تفسیرهای متفاوتی در ارتباط با دیدارهای امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه و جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و انریکه مورا هماهنگ کننده مذاکرات وین صورت گرفته و توئیتهای طرف ایرانی و اروپایی درباره پیامدهای این دیدار قدری ابهام ایجاد کرده است. بحث بر سر این بود که دوطرف ایران و اروپا توافق کردند که کانال ارتباطات باز بماند اما هنوز منظور از این کانال ارتباطی را نمیدانیم.
قهرمانپور بیان کرد: البته جوزپ بورل عنوان کرده بود که اروپا مصمم است برجام را احیا کند اما این موضوع که آیا از شرط و شروط قبلی خود کوتاه آمدهاند یا خیر را مطرح نکردند بنابراین باید منتظر باشیم و ببینیم که پیامدهای عملی این دیدار چه خواهد بود و اینکه آیا مذاکرات دوباره در وین یا جای دیگر از سر گرفته میشود یا خیر.
وی درباره برگزاری نشست گفتوگوها در تهران اظهار کرد: البته در دنیای دیپلماسی دیدارهای فراوانی انجام میگیرد که شاید به لحاظ رسانهای مهم باشد اما از نظر سیاسی همانطور که گفتم باید ببینیم که آیا دیدارها و رایزنیهایی که صورت میگیرد منجر به احیای مذاکرات و پیشرفت عملی میشود یا خیر.
قهرمانپور با اشاره به سفر هیاتی از آژانس به تهران گفت: بعد از انجام سفر هیات آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران باید منتظر بمانیم و ببینیم که آیا در مساله ایران و آژانس پیشرفتی حاصل میشود یا خیر. در این راستا نیت دولت سیزدهم در اینکه بتواند مسیر مذاکرات را احیا کند کاملا مشخص است اما باید ببینیم آیا موانع موجود این اجازه را میدهد که مسیر مذاکرات برجام احیا و فعال شود.
وی در ارزیابی خود از شعار دولت سیزدهم در اولویت همسایگی گفت: من همواره عنوان کردهام که دولتها در اوایل کارشان سعی میکنند که به منطقه و موضوع اولویت همسایگان توجه کنند اما اساسا یک رویکرد مستمر و ادامهدار در مورد منطقه در سیاست خارجی ایران وجود نداشته است.
قهرمانپور افزود: اما در دولت سیزدهم اقداماتی در ارتباط با منطقه و اولویت همسایگی انجام شد و رییس جمهور سفرهایی به کشورهای منطقه داشتند و سیاست دولت سیزدهم را توسعه با همسایگان مطرح کردند. حال باید ببینیم که مذاکرات رفع تحریم ها به کجا می رسد.
تحلیلگر مسائل سیاست خارجی یادآور شد: اینگونه دیدارها، دیپلماسی عمومی است و بیشتر به منظور آگاهی از دیدگاهها و نظرات است. به عنوان مثال کمال خرازی هم در صحبتهای خود در نشست گفتوگوهای تهران عنوان کرد که ما آماده اجرای برجام هستیم. دیپلماسی عمومی با اصل دیپلماسی متفاوت است.
قهرمانپور گفت: دیپلماسی باید به پیگیری سیاسی منجر شود و ما از دیپلماسی عمومی نمیتوانیم نتیجه بگیریم که حتماً حرفهایی که آنجا بیان شده منجر به تصمیمگیری خواهد شد باید منتظر باشیم و ببینیم آیا این دیپلماسی عمومی به تصمیمگیری منجر میشود یا خیر؟