گروه فرهنگ و هنر - نمایشگاه «تخطی از تصویر» که شاگردان استاد مهدی فریمانی و با کیوریتوری فاطمه مجیدی برگزار شد، بستری فراهم کرده است تا هنرمندان جوان و مستقل، تجربه‌های نوین خود را در پیوند با سنت‌های بصری و نوشتاری ایران عرضه کنند.
در میان آثار این مجموعه، تابلوی «گره جان» توجه بسیاری را به خود جلب کرده است؛ اثری که در هم‌تنیدگی گذشته و حال، روایتی از جستجوی هویت فردی و جمعی را ارائه می‌دهد.
این تابلو با بهره‌گیری از تصویر صفحات خطی قدیمی، خط ابداعی، و ترکیب بافت‌های رنگی و ورق طلا، نوعی معماری بصری از خاطره و معنا را شکل می‌دهد. هنرمند در این کار نه تنها به بازخوانی میراث نوشتاری می‌پردازد، بلکه با افزودن خط شخصی و لایه‌های تصویری تازه، فرآیندی از بازآفرینی و بازتعریف را به نمایش می‌گذارد.
عنوان «گره جان» به‌خوبی مضمون اثر را بازتاب می‌دهد؛ گرهی که هم استعاره‌ای از پیچیدگی روح و تجربه‌های انسانی است و هم اشاره‌ای به ساختارهای تزیینی و بصری سنتی دارد. این اثر، میان گذشته و حال، میان فردیت و جمع، پلی می‌زند و در نهایت، مخاطب را به تأملی دوباره در پیوند عمیق میان خط، تصویر و هویت دعوت می‌کند.
گره جان در «تخطی از تصویر»
نمایشگاه «تخطی از تصویر» به استاد مهدی فریمانیو کیوریتوری خانم فاطمه مجیدی ، با حضور گروهی از هنرمندان معاصر در تهران برگزار شد؛ رویدادی که به دنبال عبور از مرزهای مرسوم تصویر و خوشنویسی معاصر است و می‌کوشد امکان‌های تازه‌ای از پیوند سنت و نوآوری را در برابر مخاطب قرار دهد. فریمانی، هنرمند و مدرس شناخته‌شده‌ی حوزه‌ی خوشنویسی و نقاشی‌خط، در این نمایشگاه بار دیگر نگاه خود را به «آزادسازی خط از چارچوب‌های سخت» دنبال می‌کند و بستری فراهم می‌آورد تا هنرمندان جوان‌تر نیز تجربه‌های شخصی و خلاقانه‌شان را عرضه کنند. او با سال‌ها تجربه‌ی هنری و پژوهش در زمینه‌ی کالیگرافی، تلاش دارد تا خط فارسی نه صرفاً به‌عنوان ابزار نوشتار، بلکه همچون جوهری برای خلق تصویر و روایت درک شود.
در میان آثار ارائه‌شده، تابلوی «گره جان» با استقبال و توجه ویژه‌ای روبه‌رو شد. این اثر، ترکیبی است از عکاسی از صفحات خطی قدیمی، خط ابداعی شخصی، و لایه‌های بصری تازه بر بوم. هنرمند با بهره‌گیری از ورق طلا و بافت‌های رنگی، فضایی خلق کرده است که در آن گذشته و حال در هم می‌تنند. انتخاب عنوان «گره جان» استعاره‌ای گویاست از پیوندهای درونی انسان با میراث فرهنگی‌اش؛ گره‌ای که نه تنها به گذشته متصل است، بلکه مسیر آینده را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.
«گره جان» را می‌توان تلاشی برای بازآفرینی تاریخ دانست؛ تاریخ نه به‌معنای ثبت وقایع، بلکه به‌مثابه تجربه‌ای زیسته که هنوز در حافظه‌ی جمعی حضور دارد. هنرمند با کشاندن قطعاتی از متون خطی به سطح بوم و افزودن ردّی از خط ابداعی، گفت‌وگویی میان سنت و اکنون ایجاد کرده است. این فرآیند، بازخوانی گذشته‌ای دور نیست، بلکه بازتعریف آن در بستری تازه است؛ بازتعریفی که تماشاگر را به پرسشی اساسی فرامی‌خواند: چگونه می‌توان با تکیه بر ریشه‌های تاریخی، افقی نو برای هنر معاصر گشود؟
نمایشگاه «تخطی از تصویر» دقیقاً همین پرسش را محور قرار می‌دهد. در فضایی که خطوط و تصاویر دیگر محدود به قواعد کلاسیک نیستند، هنرمندان شرکت‌کننده تلاش دارند تجربه‌ای متفاوت از مواجهه با خط و تصویر ارائه دهند. برای بسیاری از مخاطبان، این آثار نخستین مواجهه با مفهوم «خط به‌مثابه تصویر» بود؛ مفهومی که در سال‌های اخیر در هنر ایران و جهان جایگاه ویژه‌ای یافته است.
استاد مهدی فریمانی در بیانیه‌ی نمایشگاه تأکید می‌کند که «تخطی از تصویر» دعوتی است به عبور از مرزها، تلاشی برای شکستن قالب‌های مألوف و کشف لایه‌های پنهان در متن و تصویر. او این نمایشگاه را نه صرفاً به‌عنوان مجموعه‌ای از آثار، بلکه به‌عنوان فرآیندی زنده می‌بیند که در آن هر هنرمند با زبان شخصی خود به پرسش‌های مشترک می‌پردازد.
در این میان، تابلوی «گره جان» نمونه‌ای درخشان از همین رویکرد است. اثری که توانسته هم با استفاده از عناصر آشنا – همچون صفحات کهن و خطوط سنتی – حس اعتماد و نزدیکی در مخاطب ایجاد کند، و هم با افزودن خلاقیت‌های نوین، او را به تجربه‌ای تازه دعوت نماید. مخاطب در برابر این تابلو نه فقط یک تصویر، که فرآیندی از کشف و شهود را می‌بیند؛ گرهی که شاید به ظاهر پیچیده است، اما در درون خود مسیرهایی برای رهایی و پیوند تازه آشکار می‌کند.
نمایشگاه «تخطی از تصویر» نشان داد که هنر معاصر ایران همچنان ظرفیت بالایی برای گفت‌وگو با گذشته و همزمان حرکت به سوی آینده دارد. در این میان، حضور هنرمندان جوانی که با آثاری چون «گره جان» به این گفت‌وگو وارد شده‌اند، امیدبخش است. آنان ثابت می‌کنند که پیوند میان میراث خط و تصویر، نه تکرار گذشته، بلکه زایشی دوباره است؛ زایشی که می‌تواند زبان مشترک هنر معاصر ایران با جهان باشد.
لازم به ذکر است در این نماشیشگاه آثاری از صدیقه بازرجانی، پریسا تاجیک، حورا تنها، خلیل خدمتی، مهرناز درگاهی‌فر، فرزانه رضایی، سحر سلیمی، آلاله سموریان، ناهید شعبانی، فهیمه‌ صفری، نگار قنبرزاده، مژگان قنبری، غزل کیخسروی، کتایون وطنی به نمایش درآمد.
این نمایشگاه در گالری کاما از تاریخ 4 مهر تا 9 مهر برپا بود.