کد خبر: 4097 | صفحه ۴ | فرهنگ و هنر | تاریخ: 07 بهمن 1401
چرا این محوطههای سیستان و بلوچستان بیحریم ماندهاند؟
معاون میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان درباره وضعیت محوطههای تاریخی حوضدار، تپه دمبیگان قصرقند، آتشکده کرکویه و گورستان گُشتم توضیحاتی داد و از تهیه پرونده ثبت جهانی آسبادها مشترک با استانهای خراسان جنوبی و رضوی خبر داد.
محوطه تاریخی حوضدار، تپه دمبیگان قصرقند، آتشکده کرکویه و گورستان گُشت سراوان، از جمله محوطههای تاریخی سیستان و بلوجستان هستند که سالهاست در انتظار تعیین و تصویب حریم و عرصه به سر میبرند، درحالیکه بارها مورد تعرض و ساختوسازهای غیرمجاز قرار گرفتهاند. مجتبی سعادتیان ـ معاون میراثفرهنگی سیستان و بلوچستان ـ درباره وضعیت حریم و عرصه این آثار به ایسنا، گفت: بخش بزرگی از حریمهای تعیین شده در سیستان و بلوچستان به بناهای تاریخی این استان مربوط میشود. تعدادی هم محوط و تپه تاریخی در استان وجود دارد، از جمله حوضدار، تپه دمبیگان قصرقند، آتشکده کرکویه و گورستان گُشت سراوان، که باید حریم و عرصه آنها مصوب شوند. نقشههای این محوطهها بنا بر استانداردهایی که وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تعیین کرده است، باید آماده شود. قصد داریم در بهمن ماه امسال این نقشهها را آماده کنیم و در سال جدید برای تصویب، آنها ارسال کنیم. کارشناسی هم برای این کار استخدام کردهایم که با نظارت، بررسی و نظرخواهی از پژوهشگرانی که روی این محوطهها کار کردند، نقشه مورد نظر را آماده کند.
او اضافه کرد: طرح اولیه حریم و عرصه آن محوطهها در گذشته تهیه شده است، اما مورد تصویب وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نبودهاند. با این وجود، اقدامات حفاظتی این محوطههای تاریخی را بر اساس همان طرح انجام میدهیم. اولویت ما تصویب حریم و عرصه این آثارتاریخی است، اما عملیات پژوهشی، گمانهزنی و حفاری در این محوطههای تاریخی فعلا جزو برنامههای ما نیست و نیازمند اعتباراتی است که باید تامین شود.
سعادتیان درباره تهدیدهایی که متوجه محوطه بدون حریم و عرصه «حوضدار» است، اظهار کرد: در این محوطه هیچگونه معارض و عوامل آسیبزنندهای وجود ندارد. اگر اتفاقی در این محوطه رخ دهد، به طرحهای توسعهای مربوط میشود که سعی کردیم آنها را مدیریت کنیم. با این حال، تصویب حریم و عرصه آن در اولویت ما قرار دارد.
معاون میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان درباره آسبادهای محوط تاریخی حوضدار گفت: نکته مهم در این محوطه تاریخی وجود پنج آسباد کاست. استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی و خراسان جنوبی پرونده مشترک آسبادهای ایران را برای ثبت جهانی آماده کردهاند که آسبادهای حوضدار را نیز شامل میشود. این پرونده تکمیل شده است و آن را به وزارتخانه فرستادهایم و ادامه مراحل را باید در وزارتخانه طی کند تا آماده ارسال به یونسکو شود.
سعادتیان درباره وضعیت «تپه دمبیگان قصر قند» که یکی دیگر از محوطههای تاریخی سیستان و بلوچستان است که حریم و عرصه مصوب ندارد، بیان کرد: سال ۱۳۹۷ گمانهزنیهایی برای تعیین عرصه و حریم این محوطه تاریخی انجام شده و طرح اولیۀ عرصه آن نیز تهیه شده بود، اما این طرح هم مورد تصویب وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قرار نگرفت. علت هم این بود که عرصه آن را بزرگ گرفته بودند و محدودههای مشخص شده با محدودههای ثبتی همخوانی نداشتند و قرار بر این بود که این طرح اصلاح شود.