گروه بین الملل_ ترامپ به عربستان رفته و این کشور را دوست خود نامیده است. هرچند اهداف متعددی در پس این سفر به منطقه وجود دارد اما ناگفته پیداست که هدف اول ترامپ قراردادهلی اقتصادی با کشورهای ثروتمند منطقه است.
سفر دونالد ترامپ به خاورمیانه با تمرکز بر جذب سرمایه‌های عربی، تحکیم روابط امنیتی با عربستان و پیشبرد پروژه عادی‌سازی در میانه بمباران غزه آغاز شده است. او با وعده توافقات بزرگ اقتصادی و سیاسی، در حالی راهی ریاض، دوحه و ابوظبی شده که اظهاراتش درباره «ریویرا» کردن غزه خشم فلسطینیان و حتی نگرانی متحدان را برانگیخته است.
علاوه بر دستاوردهای کلان اقتصادی، دونالد ترامپ فضای تبلیغاتی پرهیاهویی به راه انداخته که نوید تحولات بزرگ سیاسی را می‌دهد؛ تحولاتی که به گفته او می‌توانند زمینه‌ساز ازسرگیری روند عادی‌سازی روابط در منطقه باشند. با این‌حال، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا به‌وضوح از تبعات سخنانش غافل مانده است؛ اظهاراتی درباره تبدیل غزه به یک «ریویرا» و اخراج ساکنان آن برای بازسازی که عملاً مسیر هرگونه عادی‌سازی را مسدود کرده‌اند.
در اسرائیل، دولت بنیامین نتانیاهو این سخنان را نوعی تأیید تلویحی بر پروژه نسل‌کشی ساکنان نوار غزه تلقی کرده و آن را فرصتی تاریخی برای پایان‌دادن به کل مسئله فلسطین می‌داند. علاوه بر این، مواضع ترامپ به‌منزله رد صریح طرح مصر است؛ همان طرحی که در نشست سران عرب در مارس گذشته تصویب شد و بر آتش‌بس، تشکیل کمیته‌ای فلسطینی برای اداره غزه و بازسازی آن تأکید داشت.
با وجود اظهارات مبهم ترامپ درباره یک «خبر شگفت‌انگیز» که به‌گفته او «ربطی به تجارت ندارد» و قرار است در روزهای آینده اعلام شود و با وجود ابراز امیدواری استیو ویتکاف نسبت به پیشرفت در چارچوب توافق‌نامه‌های ابراهیم؛ پیش‌بینی‌ها درباره تحولات قریب‌الوقوع چندان واقع‌بینانه به‌نظر نمی‌رسند. شبکه سی‌ان‌ان گزارش داده که جرد کوشنر، داماد ترامپ و معمار اصلی روند عادی‌سازی روابط در دوره اول ریاست‌جمهوری او، اکنون نیز در متن جزئیات سفر کنونی ترامپ و مذاکرات پشت‌پرده با رهبران عرب و اسرائیلی قرار دارد؛ هرچند نقش او همچنان غیررسمی باقی مانده است.
همچنین به گزارش فرارو به نقل از اندیشکده شورای آتلانتیک، سفر پیش‌روی دونالد ترامپ به منطقه خاورمیانه بیش از آن‌که رنگ‌وبوی دیپلماتیک داشته باشد، بر محور «معامله» طراحی شده است. منابع کاخ سفید اعلام کرده‌اند که هدف اصلی ترامپ از دیدار با رهبران عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر، نه حل‌وفصل بحران‌های منطقه‌ای، بلکه پیگیری توافقاتی با دستاوردهای اقتصادی و فناوری است. در صدر این اهداف، جلب سرمایه‌گذاری کشورهای ثروتمند عرب در اقتصاد آمریکا، تعمیق همکاری در حوزه نوظهور هوش مصنوعی و توسعه مشارکت‌های راهبردی در بخش انرژی قرار دارد. در همین حال، گمانه‌زنی‌ها از احتمال اعلام رسمی یک قرارداد بزرگ فروش تسلیحات به عربستان نیز حکایت دارند.
ریاض، دبی، قطر؛ مثلثی طلایی برای معامله‌گر کاخ سفید؟
احتمالاً دونالد ترامپ در این سفر به‌دنبال نوع دیگری از معاملات نیز خواهد بود و این چندان شگفت‌آور نیست. نخستین مقاصد خارجی رئیس‌جمهور آمریکا (به‌جز سفر به رم برای حضور در مراسم خاکسپاری پاپ فرانسیس) کشورهایی هستند که «سازمان ترامپ»، تحت مدیریت پسرانش (اریک و دونالد جونیور) پروژه‌های کلان املاک و مستغلاتی را در آن‌ها دنبال می‌کند: از برجی بلندمرتبه در جده گرفته تا هتلی مجلل در دبی و مجموعه‌ای شامل زمین گلف و ویلا در قطر. با این حال، چنین پیوندهای اقتصادی مانع آن نمی‌شود که رئیس‌جمهور در پی کسب امتیازهای دیپلماتیک نیز باشد.
اما بزرگ‌ترین فرصت ترامپ همچنان در احیای «توافق‌نامه‌های ابراهیم» نهفته است؛ اتفاقی که در دوره نخست ریاست‌جمهوری‌اش رقم خورد و می‌تواند بار دیگر به‌عنوان نماد عملکرد سیاست خارجی او مطرح شود. تمرکز اصلی واشنگتن، عربستان سعودی است؛ کشوری که در نیمه دوم دولت بایدن، حتی پس آغاز جنگ غزه، وارد مذاکرات فشرده‌ای با آمریکا شد. هدف این رایزنی‌ها، مجموعه‌ای از توافق‌ها برای عادی‌سازی روابط با اسرائیل بود؛ توافق‌هایی که هرچند نهایی نشدند، اما تا آستانه تحقق پیش رفتند. در قلب این مذاکرات، دو مطالبه کلیدی محمد بن سلمان قرار داشت: یک پیمان دفاعی دوجانبه با ایالات متحده و توافقی برای توسعه برنامه هسته‌ای غیرنظامی عربستان.
اکنون اما تردیدهایی جدی درباره امکان تحقق دو مطالبه کلیدی با عربستان سعودی مطرح شده است. ترامپ علاقه‌ای به درگیر شدن در تعهدات تازه در خاورمیانه ندارد و بخشی از دولت او نیز او را تحت فشار گذاشته‌اند تا تمرکز استراتژیک آمریکا را به‌سوی منطقه هند-اقیانوس آرام سوق دهد؛ منطقه‌ای که مهار چین در دستور کار قرار دارد. همین اولویت‌گذاری ممکن است رئیس‌جمهور را از پذیرش یک پیمان دفاعی الزام‌آور با ریاض باز دارد؛ معاهده‌ای که واشنگتن را موظف می‌سازد هم‌زمان با حفظ نیروهای مشخصی در خاک عربستان، توانایی اعزام سریع نیروهای بیشتر را نیز در مواقع بحرانی برای دفاع از این متحد مهم فراهم سازد.
در آن‌سو، سعودی‌ها نیز ممکن است پرسشی اساسی را پیش بکشند: وقتی ترامپ نسبت به متحدان سنتی آمریکا در ناتو چنین بی‌اعتناست، اساساً ارزش و دوام یک ائتلاف دفاعی با واشنگتن چه تضمینی دارد؟ علاوه بر این، تردیدهایی جدی درباره توانایی ترامپ برای جلب حمایت لازم در سنا وجود دارد؛ به‌ویژه برای کسب رأی موافق دست‌کم پانزده سناتور دموکرات که شرط لازم برای تصویب چنین معاهده‌ای است. با توجه به سبک حکمرانی تهاجمی، شخص‌محور و غیرقابل پیش‌بینی ترامپ، عبور از این مانع قانونی کار ساده‌ای نخواهد بود.
امضای توافقات اقتصادی، دفاعی، انرژی و معدنی میان آمریکا و عربستان
در طول دیدار رئیس‌جمهور آمریکا با ولی‌عهد عربستان سعودی، توافق همکاری اقتصادی راهبردی بین واشنگتن و ریاض امضا شد.
به گزارش ایسنا، «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا که عصر سه‌شنبه برای دیدار با مقامات ارشد عربستان سعودی، از جمله «محمد بن سلمان» ولی‌عهد این کشور وارد ریاض شده است، توافقی تازه با عربستان امضا کرد.
طبق گزارش خبرگزاری فرانسه، عصر سه‌شنبه، محمد بن سلمان و ترامپ، توافق همکاری اقتصادی راهبردی بین واشنگتن و ریاض امضا کردند.
دو کشور همچنین توافقنامه‌هایی در زمینه‌های انرژی، دفاعی و معدنی امضا کردند.
یک مقام سعودی که ریاست این رویداد را برعهده داشت، همکاری مذکور را «همکاری اقتصادی راهبردی» نامید. اما او، جزئیات بیشتری از این توافق ارائه نکرد.
پیش از این، رئیس جمهور آمریکا در دیدار امروز خود با ولی‌عهد عربستان او را «دوست» خود خواند و بر دوستی کشورش با ریاض تاکید کرد.
ترامپ به محمد بن سلمان گفت: «اول اینکه، من از دیدار با شما لذت می‌برم و ما همدیگر را خیلی خوب می‌شناسیم و واقعاً معتقدم که خیلی همدیگر را دوست داریم. دوم اینکه، ایالات متحده سرمایه‌گذاری و مشاغل فوق‌العاده‌ای در کشور بزرگ شما به دست آورده است و ما به خدمت‌رسانی بسیار خوب به کشور بزرگ شما ادامه خواهیم داد.»
ترامپ امروز در اولین ایستگاه از سفر منطقه‌ای خود وارد ریاض شد.
بن‌سلمان استقبال گرمی از او در فرودگاه داشت و در ادامه سایر مقامات سعودی به استقبال ترامپ آمدند. او قرار است در سه روز آتی به امارات و قطر نیز سفر کند. ترامپ در سفر خود به منطقه به دنبال امضای قراردادهای تجاری و رسیدن به توافق‌هایی برای درگیری‌های جاری در منطقه غرب آسیا است.
ترامپ در حال حاضر در اولین سفر خارجی خود از زمان تصدی سمت ریاست جمهوری به سر می‌برد. دستور کار اصلی سفرهای او به عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی بر امنیت، هوش مصنوعی، انرژی و تأمین تسلیحات متمرکز خواهد بود.
سه کشوری که در برنامه سفر رئیس جمهور آمریکا قرار دارند - عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی - همگی مکان‌هایی هستند که سازمان ترامپ، که توسط دو پسر ترامپ اداره می‌شود، در حال توسعه پروژه‌های بزرگ املاک و مستغلات است. این پروژه‌ها شامل یک برج بلند در جده، یک هتل لوکس در دبی و یک زمین گلف و مجتمع ویلایی در قطر می‌شود.
به گزارش آسوشیتدپرس، ترامپ در تلاش است تا نشان دهد که استراتژی معاملاتی او برای سیاست بین‌الملل در حالی که با انتقاد دموکرات‌ها روبروست، سودمند است. دموکرات‌ها می‌گویند جنگ تعرفه‌های جهانی و رویکرد او در قبال جنگ روسیه علیه اوکراین، ایالات متحده را از متحدانش دور می‌کند.
انتظار می‌رود او قراردادهایی را با این سه کشور اعلام کند که به هوش مصنوعی، گسترش همکاری‌های انرژی و شاید فروش تسلیحات جدید به عربستان سعودی مربوط می‌شود. دولت اوایل این ماه از تصویب اولیه فروش موشک‌های هوا به هوا به ارزش ۳.۵ میلیارد دلار برای جنگنده‌های عربستان سعودی خبر داد.